Çalınan Dikkat Kitap Bilgileri
Yazar: Johann Hari
Tahmini Okuma Süresi: 9 sa. 4 dk.
Sayfa Sayısı: 320
Basım Tarihi: 15 Mart 2024
İlk Yayın Tarihi: 2022
Yayınevi: Metis Yayınları
ISBN: 9786053162704
Ülke: Türkiye
Dil: Türkçe
Format: Karton kapak
Çalınan Dikkat Kitap Tanıtımı
Gazeteci-yazar Johann Hari, son yıllarda bir şeylere odaklanmakta ne kadar zorlandığını fark ettiğinde suçu önce kendisinde aramış. Ama sonra aslında çoğu insanın aynı sorundan muzdarip olduğunu görmüş. Böylece meseleyi araştırmaya, uzmanlarla görüşmeye başladığında çok daha derin ve kapsamlı nedenlerin söz konusu olduğunu keşfetmiş. Çalınan Dikkat’te Hari bu nedenleri detaylarıyla ele almanın yanı sıra, dikkatimizi geri kazanmanın yollarına kafa yoruyor.
Bireysel çabaların, yani sırf kendi hayatlarımızda birtakım değişiklikler yaparak sorunu çözmeye çalışmanın ancak bir yere kadar etkili olabileceğini vurgulayan Hari, “dikkatimizi bizden çalan kuvvetlerle kolektif olarak yüzleşip onları değişime zorlamamız gerektiğini” belirtiyor. Bunun ise acil bir mesele olduğunu, çünkü dikkati dağılmış bir toplumun, önündeki en önemli sorunlara bile odaklanamayacağını ve çözüm üretemeyeceğini söylüyor.
“Böyle az uyuyup çok çalışan, üç dakikada bir faaliyet değiştiren, zaaflarımızı öğrenip manipüle etmek için tasarlanmış sosyal medya siteleri tarafından takip edilip gözlemlenen, stres fazlalığından aşırı tetikte yaşayan, enerjinin sıçrayıp çakılmasına yol açan bir şekilde beslenen, her gün beyne zarar veren toksinlerle dolu bir kimyasal çorbası soluyan bir toplum olmaya devam ettiğimiz takdirde – ciddi dikkat sorunları yaşayan bir toplum olmaya da devam edeceğiz, evet. Ama bunun bir alternatifi var. Örgütlenip karşı koymak – dikkatimizi ateşe veren kuvvetlerle mücadele edip yerlerine iyileşmemize yardımcı olacak kuvvetler geçirmek.”
Çalınan Dikkat Kitaptan Alıntılar
1. "Çok fazla kitap okuduğum zaman dönüştüğüm kişiyi seviyorum. Sosyal medyada çok fazla vakit geçirdiğimde dönüştüğüm kişiyi sevmiyorum."
2. "Yüzleştiğiniz her şeyi değiştiremezsiniz, ama yüzleşmeden de hiçbir şeyi değiştiremezsiniz."
3. "Bir kez edindiğinizde kimsenin elinizden alamayacağı bir şeydir eğitim."
4. "Çocukluk artık büyük ölçüde kapalı kapıların ardında yaşanıyor; oyun oynama fırsatı bulduklarında da yetişkinlerin gözetimi altında ya da ekran başında oluyorlar."
5. "Yaşamak için hazır olmayı bekleyemeyiz… İnsanı pat diye vurur yaşam."
6. ""Böyle yaşanmaz!" dedim. "Anı yaşamayı bilmiyorsun! Hayatını kaçırıyorsun! Bir şeyler kaçırmaktan korktuğun için o ekrana bakıp duruyorsun! Asıl böyle yaparak kaçırıyorsun! Bir tanecik hayatını kaçırıyorsun!”"
7. "Pek çoğumuz kimliğimizi tükeninceye kadar çalışmak etrafında kuruyoruz. Buna da başarı diyoruz."
8. "Peki ya ucretsizkitap.com.tr? Birincisi: Önemli olan dışarıdan nasıl göründüğünüz. İkincisi: Önemli olan dışarıdan nasıl göründüğünüz. Üçüncüsü: Önemli olan dışarıdan nasıl göründüğünüz."
9. "Genelde kolay yoldan gitmek istiyoruz, ama bizi bir parça zor olanı yapmak mutlu ediyor aslında."
10. "Bir kitabı anlayabilmeniz için zihninizin yeterli gezinme alanına sahip olması şart."
11. ""
12. "Çok fazla kitap okuduğum zaman dönüştüğüm kişiyi seviyorum. Sosyal medyada çok fazla vakit geçirdiğimde dönüştüğüm kişiyi sevmiyorum."
13. "Çoğu insan yavaşlayamıyor, çünkü yavaşladıkları takdirde işlerini ve statülerini kaybedeceklerinden korkuyorlar."
14. "O kadar uzun süredir yorgun hissediyordum ki yorgunluğumdan kaçmaktan başka bir şey gelmiyordu elimden."
15. "Daha az stres yaşayan anne babalar bebeklerine daha çok özen gösterebiliyor, bebekler de kendilerini daha güvende hissediyorlar."
Çalınan Dikkat Kitap İncelemeleri
Sistemde dişli olmak bizi, biz olmaktan çıkarır mı!
Plutark'ın aktardığı Yunan efsanesine göre, Girit'ten muzaffer dönen Theseus'un gemisi Atina'da hatıra olarak uzun süre muhafaza edilir. Zamanla geminin tahtaları çürüdükçe yenileriyle değiştirilir. Öyle ki, bir gün geminin değiştirilmedik hiçbir parçası kalmaz. Bu durumda gemi hâlâ Theseus'un gemisi sayılır mı, yoksa başka bir gemi hâline mi gelmiştir? Gemi, antik filozoflar için tartışma konusu olur.
Bu paradoksu aklımızda tutarak devam edelim.
Sorumluluklar gereği yani bakmakla yükümlü olduğumuz insanlar için çalışırız. Sistem adaletsiz, acımasız hatta suistimal odaklı bile olsa.
İnsan elinden geleni yaptığında, kendi iç dengesine sahip çıkmış olur.
Atıyorum mühendissiniz hep tanıdıklara verilen dosyalara şahit oluyorsunuz. Ufak bir hedef koyar: 10 dosyadan bir tanesinin, hak edene verilmesine vesile olabilirsiniz ve bu yaptığınız iş, sizin kişisel bütünlüğünüz için anlamlıdır. Bu davranışı düzenli olarak artırdığınızda ne olur.
Manipülasyon suistimal odaklıdır. Zaaflarımız, zayıflıklarımız farkında olan kişi ve kurumlar tarafından manipüle edilir.
Unutmayalım insanın iyiliğe meyli vardır, hem de her koşulda.
Beğeni almaktan önemlidir, insanın kendi davranışını beğenmesi.
Keyifle okudum, keyifle okunsun.
Yaşadığımız hayatta dikkat noktasında hepimiz mustaripiz. Tek bir şey de takılı kalmak, odak noktasını teke indirmek hiç olmadığı kadar zor çünkü. Yazar bu konuya derinlemesine iniyor ve kökündeki nedenleri tek tek sıralıyor.
Her bir dikkat dağıtıcı etkene sebep olan duygunun ve olayın sebebini bilimsel açıdan açıkladığı için konunun uzmanlarıyla birebir görüşüyor.(yaklaşık 200-250 uzmanla görüşme sağlıyor)
Teknoloji dikkat noktasında ki en büyük etken. Teknolojinin gelişmediği yıllarda normal bir insanın maruz kaldığı enformasyon 1-2 gazete sayısıyla sınırlıyken günümüzde, elimizden düşürmediğimiz telefonlar sayesinde bu enformasyon sayısı yaklaşık 150-200 gazete sayısına kadar çıkıyor. Bu muazzam bir sayı ve korkutucu çünkü zihnin tek seferde bu kadar enformasyona maruz kalması odak noktasını baltalıyor.
Twittera, ucretsizkitap.com.tra, facebooka her girdiğimiz de beynimize yüklenen enformasyon sayısını bir düşünün. Kapitalist düzende sürekli bunu görmemiz ve bir sekilde hazmetmemiz dayatılıyor çünkü ekonomilerini bu şekilde sağlıyorlar.
Kitabın yarısına geldiğim de , sevdiğim bir felsefe içerik üreticisi olan Pelin Dilara Çolak bu kitap için video çektiğini gördüm. Kitabın kıymeti harbiyesi ben de biraz daha arttı:) kitabı okuduktan sonra videoyu izlemenizide tavsiye ederim.
Tavsiye ettiğim kitaplar listesinde. Şimdiden keyifli okumalar...
Çalınan Dikkat kitabını Evladım Sana Diyorum Okuma Grubu ile birlikte okuduk bu ay. Kitap beni oldukça etkiledi. Sanıyorum ki 2023 yılı sonunda kitaptan “bu yıl okuduğum en iyi kitaptı” diye bahsedeceğim. Çünkü her kitap insanın hayatında köklü değişiklik yapma isteği uyandırmaz. Ama Johann Hari kitabını sosyologlar psikologlar ve bir çok uzman araştırmalarıyla öyle güzel tedaylandırmış ki okuduğunuz şeylere kayıtsız kalamıyorsunuz. Çağımızın en yaygın sorunu olan dikkatimizi verememe durumuna sebep olan ondan fazla nedeni gerekçeleriyle birlikte sunmuş. Özellikle sosyal medya kullanımı ve silikon vadisinde “gözetim kapitalizmi” diye adlandırılan durumun dikkatlerimiz üzerinde nasıl yıkıcı bir etkisi olduğunu okumak tüyler ürperticiydi. Kişisel olarak zaten dikkat eksikliği bozukluğuyla mücadele eden biriyim ve günlük hayatımı düzene sokabilmek için telefonla arama mesafe koyup, akış halini yaşayabileceğim aktivitelere yönelmemin tam zamanıydı. Kitabı Kastamonu Grubu olarak dün akşam tahlil ettikten sonra ucretsizkitap.com.tr uygulamasını telefonumdan sildim. Gerektiğinde masa üstü bilgisayardan gireceğim hesabıma. Süreç içinde hayatımda ne gibi değişiklikler yaşayacağımı merak ediyorum açıkçası. Fakat bu adım dikkat sorunlarının çözümü için son derece sığ ve geçici kalıyor. Yazların “Dikkat İsyanı” dediği bilinçlenmeye destek vermeliyiz. Teknoloji şirketlerinin karlarını arttırmak için zamanımızı ve dikkatimizi çalmalarına izin vermemeliyiz.
+
+johannhari
Çalınan dikkat kitabının en güzel yanı, okuduğum dikkat ve odaklanma kitapları arasında meseleyi sadece bireysel değil kolektif ele alması oldu. Yazar bireysel olarak çözümler de ele alıyor kendisi için örneğin 3 aylık bir inziva sürecini başlatıyor, elbette herkesin öyle bir lüksü yok bu gibi durumları ve tavsiyeleri zalim iyimserlik olarak ele alıyor. Dolayısıyla herkese tavsiye ettiği bir şey değil ki sonuç olarak bu bir çözüm de değil. Kolektif kısımlara gelecek olursak tahminen dikkat çalınan bir şey olduğu için bunun gelecekte hak arama durumuna dönüşebileceğini de söylüyor kim bilir kendimizi Facebook ya da Twitterin önüne bağlayıp dikkatimizi geri verin uleyynn diye de bağırabiliriz. Haklı olarak bu şekilde açıklanıyor çünkü dikkat dağınıklığı toplumsal sorularımızı çözmemize engel oluyor bireysel problemler zaten hak getire. Çek bilim insanı Mihaly'nin akış hali teorisini de bir çok yerde okumuştum ama en güzel anlatimi burda gördüm baya işe yarayabilir akış hali. Kitap üç yılda birçok kişinin çalışmalarından yararlanılarak ve görüşülerek yazılmış ciddi bir emek var tabiri caizse yazar diyar diyar dolaşmış. Son olarak dikkat, odaklanma eksikliğini ekonomiye bağladığı bir son kısmı var onu da kitapta görebilirsiniz. Doyurucu ve güzel bir kitapti tavsiye ederim herkese iyi okumalar.
bir kişisel gelişim kitabından daha fazlası kesinlikle !
kişisel gelişim kitapları bana biraz saman alevi gibi gelmiştir belki bendeki etkileri o şekilde bilemiyorum. bu kitap kesinlikle bu etkiyi yaratmadı bende.
okurken aklıma hep "bir çift yürek" kitabındaki aborjinler geldi. okuyanlar bilirler durup beklerlermiş aborjinler ruhlarının bedenlerini yakalamasını.
öyle bir dönemde yaşamaya başladık ki özellikle 2000 sonrası ve tabi pandemi süreci " ne yapıyoruz , nereye yetişiyoruz ,neden yapıyoruz ve belki sonucu ne olacak "? sorularının cevabını bile veremeden yaptığımız ne çok şey var .
durmadan ,düşünmeden yaşıyoruz. kendimize "alan" oluşturmadan yaşıyoruz. aynı anda yapılan onlarca iş . peki dikkatimiz hangisinde daha yoğun? hangisi gerçekten bizim için gerekli ?
sosyal medya ! sanal alemler ! bağımlı olmayanımız çok az maalesef. kurtulmak isteyenimiz de bir o kadar çok ( mesela ben)
söylediklerim ve çok daha fazlasını sorgulatacak bir başucu kitabı. ara sıra okuyarak kendime gaz verip yaşamaya devam etmemi sağlayacak kesinlikle.
bu yorumu yazarken bile elimde telefon olmasından rahatsız olmama sebep olan kitap ( bundam şikayetçi değilim zira gün içinde telefon kullanımım azaldı . mutluyum)
KESİNLİKLE OKUYUN derim.
söylediklerimden fazlasını bulacağınız bir yol gösterici bu kitap.
mutlu okumalar : )