Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi Kitap Bilgileri
Yazar: Mahfi Eğilmez
Tahmini Okuma Süresi: 5 sa. 54 dk.
Sayfa Sayısı: 208
Basım Tarihi: Mart 2021
İlk Yayın Tarihi: Kasım 2018
Yayınevi: Remzi Kitabevi
ISBN: 9789751418760
Ülke: Türkiye
Dil: Türkçe
Format: Karton kapak
Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi Kitap Tanıtımı
Dünya ekonomisinin sıra dışı tarihi...
• Nasıl oldu da insan tüketicilikten üreticiliğe geçti?
• Saban ve tekerleğin icadı ekonomileri nasıl etkiledi?
• Feodalitede üretim nasıl yapıldı, nasıl paylaşıldı?
• Bütçe hakkı nasıl doğdu?
• Sanayi devrimi yaşamı nasıl etkiledi?
• Çinliler niçin dünyaya kapandı?
• İlk ticaret savaşı nasıl başladı?
• İslam uygarlığı nasıl yükseldi?
• Amerika’ya ilk kim gitti?
• Sosyalist meydan okuma nasıl başladı, nasıl gelişti, nasıl sonlandı?
• Sanayi 4.0 nedir?
Mahfi Eğilmez’in, sade bir anlatımla kaleme aldığı ekonomi tarihi, birçok açıdan dünyaya bakış açınızı değiştirecek.
Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi Kitaptan Alıntılar
1. "“İlk bankalar tapınaklar, ilk bankacılar ve faiz alanlar da din görevlileriydi.”"
2. "Bir toplum, geçmişte çekilen acıları hatırlamaz, yapılan hataları değerlendiremezse aynı acıları çekmeye mahkumdur. Tarihini doğru okumayan kuşaklar, gün gelir o tarihi başkalarından dinlemek zorunda kalırlar."
3. "“Antik Mısır’ın zenginliğinin temelinde yatan gerçek, piramitlerin ve benzeri büyük inşaatların yapımıdır.”"
4. "Çiftçiler mallarını, hırsızlardan, hükümdarlardan korumak için tapınaklara ve din görevlilerine emanet etmeye başladılar. Din görevlileri bu emanetleri ihtiyaç sahiplerine ödünç olarak vermeye, geri getirdiklerinde aynı mal cinsinden faizini de almaya başladılar. İlk bankalar tapınaklar, ilk bankacılar ve faiz alanlar da din görevlileriydi."
5. "Cumhuriyet'in ilk kuşaklarının dış borçlanmadan uzak durmasının en önemli nedeni 1954 yılına kadar ödemesi sürmüş olan Duyun-u Umumiye borçlarıdır."
6. "1980 sonrasında iktidara gelenler Cumhuriyet'in ilk kuşaklarının dış borçlanmaya karşı soğuk tavırlarını hata olarak görüler. Bu çerçevede dış borçlanma, yap-işlet-devret gibi Osmanlı'nın başvurup da iflasa kadar gitmesine yol açan yollara yeniden ve büyük bir hevesle girdiler."
7. "Cumhuriyet'in ekonomi alanında başarısız olduğunu, bazı uygulamalara girişmekte geç kaldığını öne süren yorumcular var. Oysa her dönemi, kendine özgü koşulları ve kısıtlarıyla birlikte değerlendirmek gerekir."
8. ""... günümüz anlayışı eskisi kadar eleştiriyi kaldıramadığı gibi taraf tutmaya özendiriyor"."
9. "Bilim dışı eğitimle yetişen insanların arasından buluş yapan, teknoloji geliştiren insanlar, dünya çapında yazarlar, sanatçılar, müzisyenler, edebiyatçılar istisnai olarak çıkar.
Onları da sistem harcar."
10. "Demokrat Parti iktidarına son veren 1960 askeri darbesi ilginç bir darbedir. Kimilerine göre devrimci bir atılım, kimilerine göre halkın yönetimine indirilmiş bir tokattır. 1960 darbesi gerçekte, Demokrat Parti'nin Marshall yardımıyla başlayan Amerikan hegemonyasına girmiş ekonomi çerçevesine karşı asker sivil aydınların yaptığı bir darbedir."
11. "Osmanlı İmparatorluğu başlarda kapitülasyonları, maddi bir yarar karşılığı (haraç, vergi vb) verirken sonraları bu maddi karşılığı aramadan karşılıksız vermeye başladı. Çünkü bu kapitülasyonların ekonomiye yararlı olduğu düşünülüyordu: İthalat, pazarda mal bolluğu sağlamak açısından yararlı görülüyordu. Bu zihniyet çerçevesinde Osmanlılar, ticaret imtiyazlarını yani kapitülasyonları imparatorluk için yararlı saymakta; imparatorluğun çıkarına olduğu gerekçesiyle bu tür imtiyazları merkantilist Avrupa ülkelerine seve seve tanımaktaydı.""
12. "İbn-i Haldun, yüzlerce yıl öncesinden Keynesyen düşünceye önderlik edecek şekilde her talebin kendi arzını yarattığını öne sürer. Talebi yüksek olan malların fiyatlarının yüksek olduğunu, talebi düşen malların fiyatlarının da düştüğüne değinerek arz ve talep yasalarının ilk ifadesini ortaya koyar.
Devleti yönetenlerin ticaretle uğraşmasını doğru bulmaz. Ona göre bunun sonu halka zulüm yapılmasına kadar gider."
13. "Küreselleşme dört aşamada gelişti;
1. İlk olarak küresel savaşlar başladı. Eskiden bölgesel olan savaşlar 1. Dünya savaşı ve özellikle 2. Dünya savaşı ile birlikte bütün dünyayı kapsadı.
2. İkinci aşamada ekonomi küreselleşti. Sermaye hareketlerinin bütün dünyada serbest bırakılması kapitalizmi küresel bir sistem haline getirdi.
3. Kapitalizmin küresel sistemin uygulama modeli haline gelmesiyle birlikte kültür alanında da bir küreselleşme yaşanmaya başlandı. Kapitalizmin doğup büyüdüğü yer olan Batı dünyasının modası, yaşamı yorumlayışı, yiyecekleri, içecekleri, müzikleri bütün dünyaya egemen oldu.
4. En sonunda da krizler küreselleşti. Sermaye hareketlerinin bu kadar serbest kalması finansal hastalıkların bir ülkeden ötekine kolayca bulaşmasına yol açtı. Bu gelişmeler eski dünyanın yerel, bölgesel krizlerini küresel düzeye taşıdı."
14. "İbn-i Haldun, yüzlerce yıl öncesinden Keynesyen düşünceye önderlik edecek şekilde her talebin kendi arzını yarattığını öne sürer. Talebi yüksek olan malların fiyatlarının yüksek olduğunu, talebi düşen malların fiyatlarının da düştüğüne değinerek arz ve talep yasalarının ilk ifadesini ortaya koyar.
Devleti yönetenlerin ticaretle uğraşmasını doğru bulmaz. Ona göre bunun sonu halka zulüm yapılmasına kadar gider."
15. "Sürekli piyasaya sürülen yenilikler, akıllı telefonların daha akıllı hale gelmesine, televizyonların gelişmesine, beyaz eşya ve otomobile yeni eklemeler yapılmasına yol açtı. Bu yenilikler, insanların eskisine göre kullandıkları araçları daha çabuk değiştirmelerine ve giderek bütün dünyanın bir tüketim toplumu haline dönüşmesine neden oldu. Eskiden bozulana kadar kullanılan eşyalar günümüzde, yeni çıkanlarda sadece ufak tefek değişiklikler bile olsa, değiştirilmeye başladı."
Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi Kitap İncelemeleri
Bu kitap için ben 3 yıl önce, yaklaşık 1200 kelimelik bir inceleme yazdım. Harika. Peki sonrasında noldu? Gelin anlatayım.
Babama iki tane kitap verildi (diğer kitap
).Müdürleri bu iki kitabın okunup gerekli yerlerin altını çizip özet çıkarmasını istemiş. Olaya bak ya, olaya bak. 45 yaşına gelmişsin müdürün senden kompozisyon istiyor resmen.
Neyse efendim, babam tabi ki okumak istemedi. İnternete yazıyor kitabın adını, özetlere bakıyor... şak! Benim inceleme. Profile baktı, yine ben.
Adamcağız düşünüyor, bu oğlan bir yerden tanıdık geliyor... biraz düşünüyor... aaa karımın oğlu kayın validemin torunu...
Evet ya tanıdık.
Oğlum bu ne oluyor diye sordu, siteyi biraz tanıttım; okuduklarımı ekliyorum, gelen gidenle dedikodu yapıyorum dedim. İlgisini çekmedi. Aldı benim incelemeyi, kopyaladı direkt yapıştırdı.
Müdür Turnitin programını kullanıyor tabi ki, yani internetten kopya alınmış mı diye kontrol eden algoritmadan geçiriyor yazılanları. Kıyamadım, sildim incelemeyi. Şaka şaka, sildim incelemeyi de, karşılığında 21 tane kitap almışım, şimdi baktım eski alışveriş sepetime.
Babam da olsa dolandırırım problem yok, beleşe gitmedi en azından.
Bu arada kitap ekonomi hakkında hiçbir fikri olmayıp, sıfırdan başlamak isteyenler için nimet niteliğinde. Anlatım basit, akademik kelimeler az; bu nedenle çok rahat anlaşılıyor. Babamın eski ödevine saygı duyduğum için daha fazla anlatmıyorum. Bu da böyle bir anımdı.
Baba bari bu sefer yakalama.
Ekonominin nasıl doğduğunu, nasıl geliştiğini ve bugünlere nasıl geldiğini merak edenler için güzel bir başlangıç noktası. Kitap, ekonomik kavramların nereden çıktığını ve birbirleriyle nasıl bağlantılı olduğunu göstererek, ekonominin matematik gibi kesin kuralları olan bir şey olmadığını anlatıyor. Bu yüzden anlaması da anlatması da kolay değil. Ekonomiye yapılan herhangi bir müdahalenin, zincirleme şekilde başka alanlara nasıl etki ettiğini bilmemiz gerekiyor. Mahfi Hoca bu noktada karmaşık konuları anlaşılır bir dille sunmayı başarıyor.
Kitap, ekonomi tarihini en başından alıp Antik Yunan’dan Roma’ya, İslam ekonomisinden Doğu’nun yükselişine, coğrafi keşiflerden kapitalizmin doğuşuna kadar birçok döneme değiniyor. Bunun yanı sıra merkantilizm, mutlak üstünlükler teorisi ve karşılaştırmalı üstünlükler teorisi gibi önemli kavramları da ele alıyor. Ama bu noktada biraz daha araştırma yapmak gerekebilir, çünkü kitap daha çok genel bir çerçeve sunuyor. Bu da ekonomiyle ilgili daha derin okumalar yapmanın kapısını aralıyor.
Dil olarak akıcı olsa da, sonuçta didaktik bir kitap. Bana daha çok akıcı bir makale okuyormuşum hissi verdi. O yüzden bazı yerler, özellikle bu tarz metinler okumayanlar için ağır gelebilir. Bazı konular çok hızlı geçilmiş, söylediğim gibi ek araştırma gerektiriyor. Kitabın giriş kısmı da biraz uzun. Yine de genel olarak, ekonomi tarihini öğrenmek isteyen birisi için başlangıç noktası olmaya en büyük aday.
Kitabın hepsini alıntılamak üzereyken kendimi durdurdum;)Hocam dünya ekonomisini anlatmaya başlamadan önce dünyanın varoluşu en önemliside insanın varoluşundan çıkmış yola.Homo sapiens düşünmeye ve düşündüklerini uygulamaya başladı.Neolitik çağa (yerleşik yaşam,işbirliği..vs)gelinceye kadar diğer hayvanlar gibi on milyarlarca yıl sadece tüketti.Üretmek doğamıza ters.Ama o yolu geçtik.Yaklaşık 10000 yıldır üretiyoruz.Kent devletlerinden imparatorluklara oradan ulus devlete;merkantalizmden kapitalizme oradan emperyalizme ve küreselleşmeye uzanan bu süreci tek tek ele almış.Bunu yaparken dünya
nüfusu,GSMH,kişi başına düşen geliri dönem sonlarına yerleştirmiş.Dahası siyasi tarih çizgisinden yürürken sanayi devrimleri ile yapılan ekonomik atılımların sonuçlarını okuyabiliyoruz.Bu bakış açısı ekonomi tarihine tepeden bakarken ne yaparsak ne olurun ipuçlarını veriyor.Mesala Çin 15 yy da dünyaya 500 yıl kadar kapılarını kapıyor.Yaptığı ticaret savaşı dünya ekonomi sahnesinden inişinin yolunu açıyor.Bugün dünyaya açık,ekonomik liderliğe oynuyor ama Mahfi hocam için yeterli değil.Peki insanların refah seviyesi ne durumda?Türkiye’ye gelirsek daha fazla inşaat ve hizmet sektöründe ilerlersek durumlar parlak olmayacak.Geleceğin dünyası tüketimde dijital ayrıntılı bilginin egemen olacağı bir dünya ve ışık hızıyla geliyor.Ekonomide imalat ve elektronik sanayine ağırlık verecek bir yapı oluşturulmalı.Acil.Sonuç olarak tarih tekerrürden ibaretse ve dünya tarihi bizim küçük bireysel tarihimizin özetiyse bugün finansal piyasaları okuyabilmek önemli.Gözlerimizi kapatıp küçük dünyamızda mutlu mutlu yaşayamıyoruz.Maalesef.
Dünya ekonomisinde meydana gelmiş değişim ve dönüşümler en eski çağlardan günümüze kadar olan gelişmeler akıcı ve sade bir dille herkesin anlayıp yorumlayabileceği şekilde tasvir ediliyor. Kitapta yalnızca ekonomiye değil, tarihi bilgilere ve geçmiş dönemlerin sosyal ve kültürel etkinliklerine, bilgilerine de ara ara yer veriliyor. İnsanlar tüketicilikten üreticiliğe nasıl geçti? Para nasıl ve neden ortaya çıktı? Ticaret nasıl başladı? gibi bu tür sorulara detaylı olmasa bile yol gösterici veya yanıtlara aramaya nerden başlayacağınızı işaret eden yanıtlar bulabileceğiniz bir kitap.
Güçlü bir ülke eşittir güçlü bir ekonomi demektir. Buradan yola çıkarak ekonomi bilimiyle ilginiz olsun veya olmasın hayatı anlamlandırabilmemiz için temelde hepimizin birer tüketici olarak önemli bazı kavramları bilmemiz gerektiğini düşünüyorum. İktisat duayenlerinden Dr. Mahfi EĞİLMEZ terimleri o kadar güzel açıklamış ki ekonomiyle ilgisi olmayan da bu kavramlar arasında boğulmadan rahatça okuyup yorumlayabilir.
Bu kitapta sevdiğim bir başka özellik ise kavramların tarihsel süreç içinde anlatılarak neden sonuç ilişkilerinin kavratılmasının kolaylaştırılmış olmasıdır.
Çok eskilerde neler yaşanmış? Nerden nereye gelinmiş? Neymişiz ne olmuşuz? gibi buna benzer içinizde küçücük dahi olsa merak varsa (yoksa bile ufkunuz genişleyecektir) bu kitaptan başlayın, alın okuyun derim.
Şimdiden keyifli okumalar..
Mahfi hoca gibi değerli akademisyen ve ekonomist hocaların yazdığı kitapların değeri bilinmeli bence bu kitabında da adeta ekonomi ile hiçbir insanın ilgisi olmasa bile muhteşem sadelik ve analizlerle herkesin anlayabileceği bir kitap sunmuş sn hocamız okuyucularına ben sonradan ekonomiye merak saran birisi olarak ekonomi konusunda neredeyse sıfırdan anlatır gibi anlatması ve fazla gereksiz detay bilgilere yer vermemesi adına hocamıza teşekkür ederim kesinlikle sadece bir ekonomi kitabı değil içinde evrenin varolusundan paranın icadina ve eski toplulukların parayı bir araç olarak nasıl kullandığına ve en sonunda da hocamızın gelecek yıllara ait tahmini gerçekten çok hoş olmuş hayatın tüm alanlarıyla bir bakış açısına sahip arkadaşlara bu kitabı kesinlikle tavsiye ederim ayrı zamanda naçizane benim görüşüm ekonomisiz bir hayat düşünemiyorum çünkü eski tarihlerden günümüze kadar uzan bir ekonomik yaşam olduğuna göre bence para ve ekonomi dersi lise de zorunlu ders olarak konulması gerektigini de savunan birisiyim çünkü ağaç genç yaşta eğilir derim her zaman ve yeni yetişen gençlerimizin ilk önce kendi ekonomisini ve daha sonra ülke ekonomisini bilmesi gerektiğini düşünüyorum son olarak hocamızın emeğine sağlık herkesin okuması dileğiyle...