Reading Zindanı Baladı Kitap Bilgileri
Yazar: Oscar Wilde
Tahmini Okuma Süresi: 5 sa. 26 dk.
Sayfa Sayısı: 192
Basım Tarihi: Şubat 2022
İlk Yayın Tarihi: 1896
Yayınevi: Dedalus Yayınları
ISBN: 9786054708826
Ülke: Türkiye
Dil: Türkçe
Format: Karton kapak
Reading Zindanı Baladı Kitap Tanıtımı
Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle
Reading Zindanı Baladı Kitaptan Alıntılar
1. "Aşkını öldüren çok insan vardır,
Fakat bu sebepten asılmamıştır."
2. "Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!
Kimi gençken öldürür sevdiğini,
Kimi ihtiyarken;
Kimi şehvetli ellerle boğar,
Kimi sevdiğini altına boğar:
Merhametlisi bıçağını savurur,
Çünkü böyle ölen çabuk soğur.
Kimi az sever, kimi çok,
Kimi alır, kimi satar;
Kimi öldürürken gözyaşı döker de,
Kimi gözünü bile kırpmaz:
Çünkü herkes öldürür sevdiğini,
Ama herkes öldürdü diye ölmez."
3. "Birden fazla hayat yaşayanı
Birden fazla ölüm bekler"
4. ""İçimizden bir parça kopmuştu ve o kopan şeyin adı Umut'tu.""
5. ""Kulak verin sözlerime iyice,
Herkes öldürebilir sevdiğini
Kimi bir bakışıyla yapar bunu,
Kimileri dalkavukça sözlerle,
Korkaklar öpücük ile öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!
Kimi gençken öldürür sevdiğini
Kimileri yaşlı iken öldürür;
Şehvetli ellerle öldürür kimi
Kimi altından ellerle öldürür;
Merhametli kişi bıçak kullanır
Çünkü bıçakla ölen çabuk ölür.
Kimi aşk kısadır, kimi aşk uzundur,
Kimi satar kimi de satın alır;
Kimi gözyaşı döker öldürürken,
Kimi kılı kıpırdamadan öldürür;
Herkes öldürebilir sevdiğini
Ama herkes öldürdü diye ölmez.""
6. "Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!
Kimi gençken öldürür sevdiğini,
Kimi ihtiyarken;
Kimi şehvetli ellerle boğar,
Kimi sevdiğini altına boğar:
Merhametlisi bıçağını savurur,
Çünkü böyle ölen çabuk soğur.
Kimi az sever, kimi çok,
Kimi alır, kimi satar;
Kimi öldürürken gözyaşı döker de,
Kimi gözünü bile kırpmaz:
Çünkü herkes öldürür sevdiğini,
Ama herkes öldürdü diye ölmez."
7. "Ve herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!"
8. "Kimi az sever, kimi çok
Kimi alır, kimi satar
Kimi öldürürken gözyaşı döker de,
Kimi gözünü bile kırpmaz.
Çünkü herkes öldürür sevdiğini,
Ama herkes öldürdü diye ölmez..."
9. ""İçimizden bir parça kopmuştu ve o kopan şeyin adı Umut'tu.""
10. "Herkes öldürebilir sevdiğini
Kimi bir bakışıyla yapar bunu, kimi dalkavukça sözlerle
Korkaklar öpücük ile öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!..."
11. "Ama gene de herkes sevdiğini öldürür,
Bu böylece biline,
Kimi bunu kin yüklü bakışlarıyla yapar,
Kimi de okşayıcı bir söz ile öldürür,
Korkak, bir öpücükle,
Yüreklisi kılıçla, bir kılıçla öldürür!!!"
12. "Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Kulak verin bu dediklerime,
Kimi bir bakışı ile yapar bunu,
Kimi dalkavukça sözler ile…
Korkaklar öpücük ile öldürür...
Yürekliler kılıç darbeleriyle.
Kimi gençken öldürür sevdiğini
Kimi yaşlıyken.
Şehvetli ellerle boğar kimi
Kimi altından ellerle
Merhametli kişi bıçak kullanır
Çünkü bıçakla ölen çabuk soğur
Kimi yeterince sevmez kimi fazla sever
Kimi satar; kimi de satın alır
Kimi gözyaşı döker öldürürken
Kimi kılı kıpırdamadan
Çünkü herkes öldürür sevdiğini
Ama herkes öldürdü diye ölmez.
OSCAR WILDE"
13. "Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!
Kimi gençken öldürür sevdiğini,
Kimi ihtiyarken;
Kimi şehvetli ellerle boğar,
Kimi sevdiğini altına boğar:
Merhametlisi bıçağını savurur,
Çünkü böyle ölen çabuk soğur.
Kimi az sever, kimi çok,
Kimi alır, kimi satar;
Kimi öldürürken gözyaşı döker de,
Kimi gözünü bile kırpmaz:
Çünkü herkes öldürür sevdiğini,
Ama herkes öldürdü diye ölmez."
14. "Dümdüz işler insanın zalim adaleti.
Yolundan sapmaz bir an bile,
Zayıfı da keser güçlüyü de."
15. "Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!"
Reading Zindanı Baladı Kitap İncelemeleri
"Reading Zindanı Baladı" gayrı ahlaki yaşamla suçlanan Oscar Wilde'ın iki yıl kürek cezasına çarptırılmasının ardından cezaevinden çıktıktan sonra gittiği Berneval'da başlayıp Napoli'de bitirdiği bir kitaptır.
Çok sevdiği karısının kendisini aldatmasının ardından onu öldüren bir genç üç hafta sonra asılmak üzere Reading Zindanı'na gönderilir. (Ki Oscar Wilde onu bu süre içinde tanıyacak ve baladda bundan ilham alacaktır.)
Bir çoğumuzun Ramiz dayı'dan işittiğimiz bu satırların gerçek hikayesi budur.
Ama gene de herkes sevdiğini öldürür,
Bu böylece biline,
Kimi bunu kin yüklü bakışlarıyla yapar,
Kimi de okşayıcı bir söz ile öldürür, Korkak, bir öpücükle, Yüreklisi kılıçla, bir kılıçla öldürür!
Kimi insan aşkını gençliğinde öldürür,
Kimi sevgilisini yaşlılığına saklar;
Bazıları öldürür Arzunun elleriyle,
Altın’ın elleriyle boğar bazı insanlar:
Bunların en üstünü bıçak kullanır çünkü
Böylelikle ölenler çabuk soğuyup donar.
Oscar Wilde bu süre içinde olan gözlemlerini şiire aktarmıştır. Bu şiir tam anlamı ile bir balad değil, kesintili, korkulu bir karanlık rüyadır da...
Ceza hukukunun uygulanmakta olan infaz sistemlerinde ve metodlarında bir reform gerektiğini savunan bu şiir idamın acı taraflarını da çok açık bir şekilde göstermektedir.
Kitap gerek yazarın öyküsü gerekse şiire konu olan kişinin öyküsüyle "şiir kitabı" kavramından daha fazla anlam barındırıyor. İçeriği ve biçimi değişmeyen bir çeviri yapıldığı için de müthiş bir eser olmuş.
Yazar, kitabı hapishanede kaleme almış. Eserleriyle isminden çokça söz ettiren Oscar Wilde, bulunduğu dönemde evliliği sırasında eşcinsel ilişkilerini saklama gereği duymamış ve "ağır ahlaksızlık" suçundan ötürü de hapis cezasına çarptırılmış. Hayatında yaptığı bu dogmalara karşı gelen yaşamıyla tüm oklar kendine çevrilmiş ve meşhur ünü sönmeye başlamış. Böyle bir ruh hali içerisindeyken hapishanede, şiirlerine konu olan kişiyi tanımış.
Şiire konu olan kişi mahkûm Charles Thomas Wooldridge. Eşiyle evliliği sırasında eşinin başka biriyle görüştüğü dedikodusunu öğrenmiş ve kıskançlık sebebiyle kadının boğazını keserek onu öldürmüş. Bunun sonucunda ölüm cezasına çarptırılmış ve cezanın infazına 3 hafta kala Reading Devlet Hapishanesinde kalan ömrünü geçirmiştir.
Şairin söylediği gibi:
"Bu adam öldürmüştü sevdiğini,
Ve bu yüzden de ölecekti."
Şairin en bilinen şiiriyse oysa herkes öldürür sevdiğini...
"Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle! (!)"
Müthiş bir eser, okuyun okutturun. İyi okumalar.
Şimdi yatsın orada sessizce,
Ölüler dirilinceye dek mahşerde: Lüzumu yok gözyaşı dökmenin,
Ya da beyhude serzenişlerin:
Bu adam sevdiğini öldürmüştü,
Ve bu yüzden de ölmüştü.
Ve herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!
Oscar Wilde'ın Reading Zindanı Baladı'nı yazmasında ilham kaynağı olan ve şiirde akıbeti anlatılan mahkûm Charles Thomas Wooldridge'dir.
Kraliyet Muhafızları'nda süvari olarak görev yapmaya başladı ve 1894'de Laura Ellen Glendell ile evlendi.
Çift başlarda mutlu olmuşsa da iki yıl sonra araları bozulmaya başladı.
Charles, Ellen'dan kendisini rahatsız etmemesini isteyen bir mektup alınca onunla son bir kez konuşmak için onu dışarı davet etti.
Ama Ellen 29 Mart 1896 tarihindeki buluşmaya gitmedi. Charles da Ellen'ın yaşadığı yere gitti, çıkan tartışma sokağa kadar taştı ve Charles, yanında getirdiği usturayla Ellen'ın boğazını kesti.
Çok geçmeden polise teslim olan Charles, çıkarıldığı mahkemede 17 Haziran 1896 günü idam cezasına çarptırıldı ve cezanın infazına kadar olan üç haftalık süreyi Reading Devlet Hapishanesi'nde geçirmesine karar verildi.
Charles hapishaneye getirildiğinde Oscar Wilde bir seneden biraz uzun bir süredir orada bulunuyordu ve son üç haftasını geçiren Charles'ın halini görmek onu derinden etkilemişti...
'Reading hapishanesi baladı' bir şiir kitabıdır. Wilde 1895-97 yıllarında hapis cezasına çarptırıldığında eserini bir mahkumdan ilham alarak kaleme almıştır.
O mahkumun adı ise : Charles Thomas Wooldridge'dir. Mahkum idam cezasına çarptırılarak 7 Temmuz 1896 yılında asılmıștır..
Charles Thomas Wooldridge adlı bir askerin kısa süren hapishane yaşamını ele alır. Wooldridge, Kraliyet Atlı Muhafız Alayı’nda bir subaydır. Genç karısının kışladaki askerlerden biriyle gizli gizli görüştüğü dedikodusunu duyar. Deli gibi sevdiği karısı Laura’yı girdiği bir hiddet nöbeti sonucu öldürdükten sonra gidip polise teslim olur. Mahkeme onu taammüden cinayetten idam cezasına mahkûm eder. Ancak Wooldridge’in iyi halinden emin olan halk, onun idamını durdurmak için dilekçeler sunmuş, jüri üyeleri de bu cezanın affı için başvuruda bulunmuştur. Ne var ki Wooldridge günahlarının kefaretini ödemek istercesine, uzanan bütün yardım ellerini geri çevirmiş ve idari mercilere yazdığı dilekçe ile idamının infazını talep etmiştir. Yetkililerden tek isteği, idam sehpasına sırtında askeri üniformasıyla gitmektir.
Oscar Wilde Reading Zindanı Baladı adlı yapıtında Wooldridge’in tutukluluk günlerindeki vicdan azabını, korkusuzca kaderine teslim oluşunu ve Reading Hapishanesi’ndeki kendi korkunç izlenimlerini anlatır. Wilde, genç askerin hayatının etkilenmesi bu baladı yazarak onu ölümsüzleştirmiştir..
Reading Zindanı Baladı, Oscar Wilde'ın hayattayken yayınlanan son kitabı/dır.
Oğuz Baykara çevirisiyle Buyurun
Bukitap , yazarın hayatının en karanlık dönemlerinden biri olan Reading Hapishanesi’nde geçirdiği iki yılın ürünüdür. Bu kitapta Wilde, adalet, ceza, intikam ve toplumsal ikiyüzlülük gibi temaları işlerken, aynı zamanda insanın duygusal karmaşıklığını ve yalnızlığını da anlatır. Kitap, Wilde’ın hapishanede tanık olduğu ya da duyduğu başka mahkumların hikayelerini de içerir. Kitabın en çarpıcı bölümü, karısını öldürdüğü için asılan Charles Thomas Wooldridge’in öyküsünü anlatan “Reading Zindanı Baladı” adlı şiirdir. Bu şiirde Wilde, Wooldridge’in ölüme nasıl cesurca yürüdüğünü, diğer mahkumların ise onun kaderinden nasıl korktuklarını, hapishanenin monotonluğunun ve dehşetinin nasıl hayatlarını mahvettiğini, ve her insanın sevdiği şeyi bir şekilde öldürdüğünü, ama her insanın ölmediğini söyler. Şiirin en çarpıcı kısmı ise şöyledir:
"Oysa herkes öldürür sevdiğini, Kulak verin bu dediklerime, Kimi bir bakışıyla yapar bunu, Kimi dalkavukça sözlerle, Korkaklar öpücük ile öldürür, Yürekliler kılıç darbeleriyle!"
Bu dizelerde Wilde, insanların sevdikleri şeyleri nasıl farklı yollarla yok ettiklerini, bazılarının acımasızca, bazılarının tatlı sözlerle, bazılarının ihanetle, bazılarının da cesaretle yaptıklarını söyler. Bu sözler, Wilde’ın kendi hayatına da bir göndermedir...