Ölmeye Yatmak Kitap Bilgileri
Yazar: Adalet Ağaoğlu
Tahmini Okuma Süresi: 11 sa. 20 dk.
Sayfa Sayısı: 400
Basım Tarihi: 8 Ağustos 2019
İlk Yayın Tarihi: 1973
Yayınevi: Everest Yayınları
Orijinal Dil: Türkçe
ISBN: 9786051417332
Ülke: Türkiye
Dil: Türkçe
Format: Karton kapak
Ölmeye Yatmak Kitap Tanıtımı
"İnsan krapon kâğıdından kanatlar takınca kelebek olduğuna inanır. Koyun postunda koyun, kurt postunda kurt […] Ülkü de giydirilebilir üstünüze ve Etlik tepeleri dağ gözükür gözünüze."
Ölmeye Yatmak romanı biçim açısından da ilginç. Çok geniş bir dönemi anlatmak isteyen romancı, Aysel'in ruh dünyasının yanı sıra toplumsal olayları, Aysel'i Doçent Aysel haline getiren koşulları yarı belgesel bir tarzla eserine katmış.
-Selim İleri-
Ağaoğlu'nun Ölmeye Yatmak adlı romanı, kadının cins kimliğini, bireyselliğini el yordamıyla araması, sorgulamasını ifade eder. Cumhuriyet kadın aydınının özgürlük ve dişilik arasındaki çıkmazını, bu romanındaki kadın tiplemesi, Aysel çok iyi bir şekilde betimler.
-Nilüfer Göle-
Ölmeye Yatmak Kitaptan Alıntılar
1. ""Kadını özgür olmayan ülkenin erkeği de özgür değildir""
2. ""Kadını özgür olmayan ülkenin erkeği de özgür değildir.""
3. "Yıllar sonra yatakta birbirine hâlâ istekle sarılan iki kafa dengi. Evliliğin bir tanımı varsa, en yalını bu olmalı."
4. "Ölmeye yatarken ölümle savaşmak gerekeceğini düşünmemişim."
5. "Acaba hiç kendim olmuş muydum? Hiç kendimiz olduk mu? Görevlerin birlikte götürülmediği bir yerim oldu mu hiç?"
6. ""Kadını özgür olmayan ülkenin erkeği de özgür değildir""
7. ""Bir gün öğretmen de ölür. Ama ardından binlerce ve binlerce kişide yaşar o. Bir alev, sönmez bir ateş gibi, ilim meşalesini nesilden nesile devreder.""
8. "... hani susarsa dünyanın sonu geliverecekmiş, konuşursa bir şey sanki hep ayakta duracakmış gibi aralıksız ..."
9. "Her şey için hep erken... Sonuç: Geç kalmak."
10. "Biz’iz. Biz olduk. Ne olduk?"
11. "Her şey için hep erken ... Sonuç: Geç kalmak."
12. "Yanılmış olmanın acısını anlamıyorlar. Umulmadık bir ânda yanılmış olmanın acısını. Bundaki dayanılmazlığı..."
13. "İnsan olmanın bazı küçük ânları vardır."
14. "Eh şimdiki kızlar da sigara içen erkeği beğeniyorlar. Oğlunun her şeyi planlı..Haftada bir mutlak yıkanır. Çoraplarını beş günde bir değiştirir; yine de mis gibi kokarlar.."
15. "Neyi seviyoruz? Bir gövdeyi mi? Bir düşünceyi mi? Bir akım bile olmayan yeni esintileri mi? Maksiyi... Miniyi... Takma saçları... Yapma burunları..."
Ölmeye Yatmak Kitap İncelemeleri
‘Ölüm bazen o denli çabuk gelmiyor. Ölümle savaşmak gerekiyor. Gülünecek en uygun anda gülmeyi kasıklarıma hapsedişim bundandır belki. Ölmeye yatarken ölümle savaşmak gerekeceğini düşünmemiştim.’
.
Aysel önce çocuk oluyor. Aydın, Engin, Ali, Behire gibi. Sonra büyüyor. Hayalleri de korkuları da çekmecelere saklanmış istekleri de büyüyor.
Değil mi ki içinde yaşadığı ülke de büyüyecek, olgunlaşıp yeşerecek; o da böyle yapmalı. Başını kaldırıp; istikbaline bakmalı.
.
Ölmeye Yatmak’ı okumak (hatta Adalet Ağaoğlu ile tanışmak demeli) uzun zamandır istediğim bir şeydi. Nedendir bilmem, erteledim.
Yoğun ve yavaş olduğunu sanırken; beni mektuplardan günlüklere, gazetelerden ajanslara sürükleyen bir kitapla karşılaştım. Sadece Aysel’i dinlesem belki kuru bulurdum bu kitabı. Ama diğerlerini dinlemek, okumak sayfaların usulca akmasını sağladı.
Ölmeye Yatmak sadece bir roman değil; bir döneme ait siyasi tarihin de notları niteliğinde. O tarihin, köyün gözlerinden de kentin ışıklarından da özetlenmesi.
Ağaoğlu’nun tekniğini, Aysel’in zihnindeki karmaşanın sayfalara yansımasını sevdim. İyi ki tam da şimdi okumuşum dedim.
.
Dar Zamanlar üçlemesinin ilk kitabının son sayfasını okurken; ölmenin de kolay olmadığını düşündüm.
Bir otel odası veya bir parkın soğuk bankı fark etmeksizin. Ölmek, yaşam tüm ihtimalleriyle devam ediyorken ne zor…
.
Şimdi sırada ikinci kitap var, içimde de büyük merak..
Türk edebiyatının mihenk taşlarından biri olan Adalet Ağaoğlu'nun ilk romanı, aynı zamanda Dar Zamanlar üçlemesi olarak bilinen, aslında kitabın devamı olarak Dert Dinleme Uzmanı (2014) yazılmış, serinin ilk kitabı olan Ölmeye Yatmak(1973) benim hem yazarla tanışma kitabım hem de #heraybirturkromani etkinliği kapsamında okuduğum kitap oldu.
Roman, muhafazakar bir aileden gelip sosyoloji doçenti olan Aysel'in bir otel odasına intihar etme düşüncesiyle gidip ölümü beklemesiyle başlıyor. 1 saat 27 dakikalık bir süreçte hem toplumu sorguluyor hem de kendi iç hesaplaşmalarını yaşıyor.
Doğu ile batının, geleneksellik ve modernleşme arasında kalmışlığı, kültürel çatışma, kadın özgürlüğü, kadının toplumdaki yeri ve daha birçok konuyu sorguluyor.
Kitabi okurken yazarın bilinç akışı tekniği ve monolog tekniğini kullandığını görüyoruz. 1938-1968 dönemini incelerken hiçbir konuyu pas geçmemiş. 2. Dünya savaşı sonrasındaki ekonomik sancılar, çok partili hayata geçiş, darbe dönemi, halkevleri, köy enstitüleri gibi birçok konuya yer vermiş. Aynı zamanda dönemin gazete haberleri, okunan kitapları, izlenen filmleri, dinlenen müzikleriyle de belgesel roman olma özelliği taşıyor. O dönemin ruhunu öyle güzel yansıtmış ki, bazen bir radyo konuşması dinlermiş gibi bazen de bir büyüğümden o dönemi dinlermiş gibi hissettim.
Serinin devamı olan Bir Düğün Gecesi, Hayır ve Dert Dinleme Uzmanı'nı mutlaka okuyacağım. 1 saat 27 dakikaya sığdırılan 30 yılı bu kadar içten, bu kadar somut delillerle anlattığı için bile okunur. Tüm kitap dostlarıma tavsiyemdir.
Adalet Ağaoğlu'nun " Dar Zamanlar" üçlemesinin ilk kitabı. 1973 yılında basılan bu kitap cumhuriyetin ilk yıllarını ve alışma sürecini, toplumun kadına olan bakış açısı, kadına biçtiği rol, kadının kendini toplumda var etme çabaları başkahraman Aysel aracılığıyla anlatılmıştır.
Adalet Ağaoğlu bu eserinde toplumsal sorunları ve bu sorunların insanların hayatlarına etkisini, geleneksellik ile modernleşme kavramları arasında bocalayan insanın ruh hâli bütünlüğü bozmadan geri dönüş tekniğini kullanarak bize aktarmıştır.
Romanın başkahramanı Aysel'in çocukluktan gençliğe ve doçent Aysel olana kadar ki evrimleşme süreci, çocuk ve gençliğinde duyguları sürekli bastırıldığı için bunun ileriki hayatına etkisi, kendi cinselliğini tanıma ve başkalarına ispat etme çabaları, belki de bir çeşit hesaplaşma ; geçmişin intikamı alınmıştır. Her ne kadar baskıcı çevrede büyümüş olsa da herkese karşı gelebilmiş, okumuş, hatta yurt dışına eğitim almak için bile gidebilmiş, aslında tek gayesi, bir cumhuriyet kadınına yaraşır şekilde ülkesini ileriye taşıyacak bir insan olmak.
Yazar Doçent Aysel ile kadın Aysel'in kimlik bocalaması, bütün tabuları yıkması, tüm çabalarına rağmen kendini bulma çabaları başarısızlıkla sonuçlandığı için intihar girişimini muazzam bir kurgu ile yansıtmışır.
Üzülerek söylemeliyim ki kitap her ne kadar cumhuriyetin ilk yıllarını anlatmış olsa da günümüzde de birçok kadının okurken kendi hayatına dair izler bulabileceği bir kitaptır.
Merhaba;
Adalet Agaoğlu'nun Dar zamanlar serisinin ilk kitabıdır Ölmeye Yatmak.
Kitabın kurgusu kesinlikle çok iyi, bu güne kadar okuduğumuz ve okumaya alışık olduğumuz kitapların genelinden farklı bir kurguya sahip olduğunu söyleyebiliriz.
Kitapdaki olaylar Aysel'in zihninden geçen düşüncelerden, arkadaşları ile olan anılarından, mektuplardan ve bir günlük de yazılanlar aracılığı ile size aktarılıyor.
Fakat bòyle söyleyince kişisel olaylardan bahsedildigini sanabilirsiniz, asla öyle olmadığını da belirtmek isterim.
Cumhuriyetin ilk yıllarından, çok partili döneme geçtiğimiz dönemlere kadar bir süreyi kapsıyor kitap.
Bu dönemi ele alan çok fazla kitap okudum fakat; bu kadar halkın günlük yaşantısına inen, onların ekonomik ve toplumsal sıkıntılarını öne çıkaran, yer yer de dogu- batı kültürü arasında sıkışmış davranışları ve bunların farkında olup süreli kendi ile bir savaş halinda olan genç neslin ruhunu yansıtabilen, üstelik böylesine başarılı bir kurgu ile yansıtabilen bir kitap okumamıştım.
Kitabın akıcılığı çok güzeldi ve dediğim gibi insanların günlük hayatlarından izlere rastlamak çok ilgi çekiciydi ve bu izleri çok doğru karakterler üzerinden bize aktarması da kitabı sevmemin başlıca nedenlerinden biriydi.
Serinin diğer kitaplarını devam eden aylarda büyük bir merakla okuyup yorumumu da burada paylaşacağım.
Herkese keyifli okumalar dilerim.
ucretsizkitap.com.tr kanalım için;
Ölmeye Yatmak,Cumhuriyetin yetiştirdiği ilk kuşak okumuş,aydın kişilerin hikâyesini anlatıyor.
Toplumun da,ülkenin de yeni bir kimlik kazanma,Atatürk ilke ve politikalarının paralel olarak hayata adapte edilme sürecini muhteşem bir kurgusal düzlemde okuyucuyla buluşturuyor yazar.
Bir tarafta gelenek ve görenekler,diğer tarafta Cumhuriyetin getirdiklerine uyum sağlamaya çalışırken yaşanan ikilemler net bir şekilde anlatılmış.
Türkiye'nin zihinsel değişimi başlamış fakat baskıcı ve sansürcü bir tutum söz konusudur.Devletin otoriter tutumu ile dinlenecek müzikler, okunacak kitaplar bile dayatılınca ve o zamanki ideolojiye uymayan her şey yasaklanıp,buna uymayanlar cezalandırılınca ortaya bir kimlik karmaşası çıkıyor.İşte Aysel'in de ölmeye yatmasının sebepleri burada başlıyor.
Bu bir kurgu fakat bir yandan da o dönemde yaşanılanlar hakkında bir ipucu gibi.
Oluşturulmaya çalışılan batılı toplumun muasır devletler seviyesine çıkarılma çalışmaları sırasında kasabalı bir grup çocuğun kimlik çatışmalarını harika bir akıcılıkla okuyabilirsiniz.
Adalet Ağaoğlu'nun hedefi 1930'ların Türkiye'sini anlatmakmış diyebilirim.
Çoğul bakış açısı ve çok sesli anlatıcı biçimi ile yazılmış bir roman.Bütün karakterlerin duygu ve düşüncelerini öğreniyoruz.
Modern Türk Romanı denilince aklıma gelecek ilk isim Adalet Ağaoğlu olacak.
Devam kitaplarını okumak için sabırsızlanıyorum.