Nefs Terbiyesi ve Ahlâkı Güzelleştirme Kitap Bilgileri
Yazar: İmam Gazali
Tahmini Okuma Süresi: 3 sa. 32 dk.
Sayfa Sayısı: 125
Basım Tarihi: Ocak 2021
İlk Yayın Tarihi: Ağustos 2017
Yayınevi: Çelik Yayınevi
ISBN: 9786257746168
Ülke: Türkiye
Dil: Türkçe
Format: Karton kapak
Nefs Terbiyesi ve Ahlâkı Güzelleştirme Kitap Tanıtımı
İmam-ı Gazâlî’nin en büyük eseri olan İhyâu Ulûmi’d-Din, her dönem Müslümanlar için ilk akla gelen başvuru kaynağı olmuş ve bu esere büyük güven duyulmuştur.
İhyâu Ulûmi’d-Din, dört ana bölümden ve her bölüm de onar konudan oluşmaktadır. İhyâu Ulûmi’d-Din içinde yer alan konuların her biri, eserin orijinal anlatımı asla bozulmadan, akıcı ve duru bir dil kullanılarak çevirisi yapıldı ve başlı başına birer kitap haline getirildi.
İhyâu Ulûmi’d-Din’ in üçüncü bölümü olan Helak Edici Şeyler Bölümü’ nün ikinci konusu Nefs Terbiyesi ve Ahlâkı Güzelleştirme’ dir.
İmam-ı Gazâlî bu eserinde; kalp hastalıklarının birçok kısımlarına işâret ediyor. Özetle onların tedavisi hakkındaki sözün keyfiyetine, hastalıkların hususî ilâcının tafsilâtını yapmaksızın parmak basıyor. Ahlâkın güzelleştirilmesine genel bir bakış sunarak, bedenin ilâcını buna misâl gösteriyor. Tâ ki, bilinmesi insanların zihinlerine yaklaşsın. Tâ ki bununla güzel ahlâkın faziletinin beyanı açıklığa kavuşsun. Sonra güzel ahlâkın hakikatinin beyanı... Sonra ahlâkların riyâzetle değişmeyi kabul etmesinin beyanı... Sonra güzel ahlâka vardıran sebebin beyanı... Sonra ahlâkların tehzibine varan yolların tafsilini bildiren yolların beyanını yapıyor. Sonra nefislerin riyâzeti... Sonra kalp hastalığının bilinmesinin alâmetlerinin beyanı... Sonra insanoğlunun nefsinin ayıplarını bilmesinde vesile olan yolların beyanı... Sonra kalplerin tedavi yolunun beyanı... Sonra güzel ahlâkın alâmetlerinin beyanı... Sonra gelişmenin başlangıcında çocukların riyâzetindeki yolun beyanı... Sonra iradenin ve mücâhede mukaddimelerinin beyanını açıklığa kavuşturuyor.
Nefs Terbiyesi ve Ahlâkı Güzelleştirme Kitaptan Alıntılar
1. "“İbadetlere ne kadar çok devam edilirse , onların kalbe olan tesiri o kadar fazla olur.”
~"
2. "“Neyi seversen sev, ondan ayrılacaksın.”"
3. "Bil ki; her insan kendi ayıplarını bilme konusunda câhildir."
4. ""Neyi seversen sev, ondan ayrılacaksın.""
5. ""Bana kusurlarımı söyleyen kişiye Allah merhamet etsin."
"
6. "Mizana koyulacak ilk şey güzel ahlâk ve cömertliktir."
7. "“Kalp , şehvet zincirleriyle prangalanır. Sonrasında ise o prangalardan kurtulmak mümkün olmaz.”
~"
8. "“Her binanın bir temeli vardır. İslâm’ın temeli de güzel ahlâktır.”"
9. "Kalbin gıdası ancak hikmet, mârifet ve Allah sevgisidir."
10. "“ ..kim tövbe edip iyi davranış gösterirse ,şüphesiz o tövbesi kabul edilmiş olarak Allah’a döner.”
~(Furkan Sûresi)"
11. "Mizana koyulacak ilk şey güzel ahlâk ve cömertliktir."
12. "Kişinin kendine tapması ile puta tapması arasında hiçbir fark yoktur. Her ne zaman kul Allah dışında bir şeye taparsa , Allah o kişiye perdelenir. Bir kişi elbisesi ile helal ve temiz olması haricinde çok ilgilenir ve kalbi de buna meylederse , o zaman o , kendi nefsi ile meşgul olmuş olur."
13. "İnsana en çok baskın olan sıfatlar: Midesi,tenasül organı ve dilidir."
14. "Anlamıyor musun ? Din öfkelenmemektir."
15. ""Ancak Allah'a kalbiselîm (temiz bir kalp) ile gelenler (o günde fayda bulur).""
Nefs Terbiyesi ve Ahlâkı Güzelleştirme Kitap İncelemeleri
Genel olarak nefis terbiyesi ve ahlakı güzelleştirmek adına ayetleri, hadisleri, menkıbeleri, büyüklerin sözlerini ve nihayet kendi yorumlarını aktarıyor Gazâlî. Neredeyse bin yıl önce yazılmış bir eserde yapılan sosyal eleştirilerin bugün hâlâ yapılıyor olmasını görmek ilginçti (kadınlara benzemeye çalışan erkekler, hakiki bir hoca bulamamak). Bugüne gelindiğinde tasvip edilmeyecek tavsiyeler de vardı (öğretmenlerin öğrencilerini dövmesi, çocukların korkuyla terbiye edilmesi, mürşid-mürid ilişkisinde sorgulama olmaması).
Çeviri iyi. Adı geçen belli başlı kişilerin kim olduğuyla ilgili sayfa altına not düşülmesi, bilinmeyecek bazı kelimelerin anlamlarının verilmesi faydalı. Bugünün okuyucusu için bilinemeyecek daha çok kelimenin anlamı verilebilir. Okuyacaklar vakit kaybetmeden okumalı..Kitaptan bir dua ile sonlandırmak istiyorum incelemeyi:
“Allah’ım beni ahlâkın en güzeline ulaştır. Zira senden başka kimse güzel ahlâka ulaştıramaz. Allah’ım, beni kötü ahlâktan uzaklaştır! Zira beni senden başka kimse ondan uzaklaştıramaz.”
-Amin.
Kitaptan bir kaç alıntı bırakmak istiyorum:
“Şunu bil ki; güzel ahlâk, peygamberlerin efendisinin sıfatı, sıddıkların amellerinin en faziletlisidir.” (11)
“Güneş’in buzu eritmesi gibi, güzel ahlâk da günahları eritir.” (21)
“Ebû Osman güzel ahlâkı: “Allah’ı razı etmek.” şeklinde tarif etmiştir.” (29)
Esselamu aleykum. İmam Gazali hocamız bu sefer nefsi terbiye dersi ile karşımızda. O kadar güzel ,akıcı anlatmış ki ve tabiki bilgi dolu bir kitap .
İnsanların çoğu kendi nefislerinin kusurları hakkında cahildir . Kardeşinin gözündeki kılı görür ama kendi gözündeki kütük parçasını görmez.
Nefsin kusurlarını bilmek isteyenlere adım adım eğitim vermiş ,yol göstermiş, bilgi vermiş...
Önce ayetlerden , sonra sünnetten sonra sahabe hayatından örnekler vermiş . Şehvet, öfke , kibir , gurur karşısında onların nasıl bir duruş sergilediklerini anlatır.
İmam Gazzali ahlakı çok güzel şekilde özetlemiş; Ahlak nefiste yerleşmiş olan bir şekil ve heyetten ibarettir. Düşünüp taşınmaya gerek olmadan tüm işler kolaylıkla buradan sadır olur. Bir kimse mal harcarken zorlanarak harcıyorsa ya da öfke anında çaba sarf ederek ve düşünerek susuyorsa bu kişiler için cömerttir veya hilim sahibi bir insandır denilemez der .
İnsanın düşmanı üç tanedir : Dünyası, şeytanı ve nefsidir .
Nefsin terbiyesi şöyle olur, der ; Öncelikle dünyevi nimetlere bakmaktan, onlarla ünsiyet kurmaktan ve onlarla neşelenmekten mahrum bırakılır .Hatta ölüm ile yok olup gidecek her şeyden men edilir. Ona, neyi seversen sev Ondan ayrılacaksın ,denildiği zaman nefis, sevdiği şeyden ayrılamanın kaçınılmaz olduğunu ,onun ayrılığının acısını çekeceğini anlar ve ayrılığa baş kaldırarak kalbini, ayrılmayacağı şeylerin sevgisiyle meşgul eder. O meşguliyet de Allah 'ı zikretmektir .
Öğretici ve faydalı bir kitap . İyi okumalar
Dervişe sormuşlar : Üstün, başın niçin perişan ?
Derviş demiş ki : İçimi düzeltmekten fırsat bulup da dışımı düzeltemiyorum…
Şimdi dönüp bu yazıyı tekrar tekrar okuduğumda başta kendime,sonrasında çevremdeki insanlara bir göz attığımda gördüğüm şey şu ki; biz içimizden ziyade önce dışımızı derleyip toparlamaya,süslemeye vakit ayırıyoruz. Oysa içi güzel olmayanın dış güzelliğinin ne ehemmiyeti var ki ?
Bu kitabın içeriği ile ilgili şöyle bir bilgi vermek istiyorum, biliyorsunuz ki İhyâu Ulûmi’d-Din İmam-ı Gazalinin kitabı olup dört ana bölümden ve her bölümde onar konudan oluşmaktadır.Üçüncü bölümü olan helak edici şeyler’in ikinci konusu nefs terbiyesi ve ahlakı güzelleştirmedir. Yani bu kitap aslında çok kıymetli bir eserin ufak bir parçası.
Eserin içerisinde güzel ahlak nedir , güzel ahlakın fazileti, alametleri, ahlakı güzelleştirmenin yolu gibi farklı bir sürü konuya değinerek o konuları da ayet ve hadislerle destekleyerek bizlere aktarmıştır.
Hayatımızın her döneminde ihtiyaç duyacağımız bir eser aslında.
Çünkü sadece ahlaktan ziyade nefsi terbiye etmenin yollarından, kalp hastalıklarından ve bu hastalıklardan nasıl kurtulup düzelebileceğimizden de ayet ve hadislere dayanarak bahsetmiştir.
Ben kitabı gerçekten çok beğendim fakat bu tür kitaplara puan vermeyi kendi açımdan doğru bulmuyorum çünkü yazan insanı değerlendirebilecek kadar bilgimin olduğu kanaatinde değilim.Bu sebeple puan vermedim.
𝐍𝐞𝐟𝐬𝐢 𝐀𝐫𝐢𝐧𝐝𝐢𝐫𝐦𝐚𝐤~𝐈̇𝐦𝐚𝐦 𝐆𝐀𝐙𝐀̂𝐋𝐈̂
Günahlarımızın çokluğundan kararan kalplerimize iyi gelecek bir kitap okudum İmam Gazali’den. Kusurlarımızı önümüze serer ve bizi sarsar İmam Gazali bu yüzden okumak lazım arada. Rehavete kapıldığını hissettiğin zamanlarda özellikle. Başımız ağrısa hemen ağrı kesici alıyoruz bir çaresine bakıyoruz kalbimizle hiç ilgilenmiyoruz. İmam Gazali kalbimizin hastalığının tedavisinin zıddıyla mümkün olduğunu söylüyor bize. Cehaletin öğrenmekle, cimriliğin cömertlikle, kibrin tevazuyla onarılacağını savunuyor. Kalbi hasta olan insanı da şöyle tanımlıyor; bir şeyi Allahtan daha fazla seven kişinin kalbi hastadır diyor. Bu yüzden önce kendi kusurlarımızı görebileceğimiz basiretimizin olması gerekiyor bunu da herkese nasip etmiyor Allah. Sonuçta hastalık bilindiğinde tedavisi mümkündür. Hz. Ömer bana bir kusurumu söyleyene Allah merhamet etsin derken biz bize olumsuz bir şey söyleyenden uzak duruyoruz. İmanımızın azlığından belki uyarılmaktan hiç hoşlanmıyoruz. Tam bu noktada Gazali diyor ki birisi elbisende akrep olduğunu söylerse ona minnet duymalıyız sadece. Ve daha önemli bir sürü konudan bahsediliyor. Dolu dolu bilgi adım adım nefsi arındırma yollarını anlatmış bize. Sahabenin örnek hayatından ayetlerden sünnetten kıssalardan örnekler vererek somutlaştırmış. Allah’la kul arasındaki tüm perdeleri nasıl kaldıracağımızı anlatıyor kısaca. Sözün etkisi kalbimizde daimi olur inşalalh Rabbim ilmimizi artırsın günbegün…Amin
Nefs Terbiyesi ve Ahlakı Güzelleştirme
" Güzel ahlâk, peygamberlerin efendisinin sıfatı, sıddıkların amelllerinin en faziletlisidir."
Gazali büyük bir âlim. Eserleri okuyucunun dimağına da ruhuna da iyi gelen ve şifa veren harikulade bir külliyat. İlmine hayran olmamak elde değil Gazali'nin. Anlaşılır diliyle konuyu daha iyi idrak etmek ve delile etmek adına âyet-i kerimelerle eserlerini destekleyen bir zat-ı muhterem. Yaşadığı dönemde onun ilminden bizzat fayda görenler kendilerinin ne kadar bahtlı olduğunun farkındalar mıydı acaba?
İnsanın en büyük düşmanı olan nefsten arız olan durumları anlatıyor eser. Nefsin galip insanın mağlup olduğu vakitlerde de ahlâkın bundan nasıl etkilendiğini merhale merhale sunuyor okuyucusuna. "Kitâbü Riyâzeti'n -Nefs ve Tehzîbi'l Ahlâk" adlı yapıtın nefs ve ahlakla ilgili terkibine aittir. 'Nefsini kötülüklerden arındıran kurtuluşa ermiştir.' Şems Sûresi'ne ait olan bu âyet her şeyin özeti aslında. Nefs bir hardır insan eğer manevi teskinlerle ve yaşantısı ile ona karşı irade sahibi olabilmelidir.
"Sen Allah'ın güzel yarattığı bir kişisin. O hâlde ahlâkını da kendin güzelleştir." Ahlâkı bir çiçeğe benzetirsek onu yeşertmekte doldurmakta bizim elimizde. Arkadaş ortamı, nefsin insana hâkimiyeti, ruhi gelgitler gibi birçok etmenler ahlâk üzerinde etkilidir. Yaşantımızla, hayattaki gayelerimizle onu gül tomurcuklarına dönüştürebiliriz.İnsan fıtratı gereği bazen gözüne perde iner, doğruyu göremez. Kötülükle kalp kangrene dönerse şayet ahlak kara çalı haline bürünmesi an meselesidir.
Okumanız bol olsun.