Müslümanca Bir Hayat Kitap Bilgileri
Yazar: İmam Gazali
Tahmini Okuma Süresi: 4 sa. 30 dk.
Sayfa Sayısı: 159
Basım Tarihi: Nisan 2014
İlk Yayın Tarihi: 1964
Yayınevi: Semerkand Yayıncılık
ISBN: 9786054491285
Ülke: Türkiye
Dil: Türkçe
Format: Karton kapak
Müslümanca Bir Hayat Kitap Tanıtımı
Âlemlerin Rabbi olan Allah’a (c.c) hamdolsun. Salât ve selâm efendimiz Hz. Muhammed Mustafa’ya (s.a.v) ve onun edebiyle edeplenen âl ve ashabının üzerine olsun.
Mensubu olduğumuz İslâm dini, bir millete veya kavme değil, bütün insanlığa gönderilen son ve evrensel bir dindir. İslâm’ın gayesi, insanları her iki cihanda huzur ve mutluluğa erdirmektir. Bu nedenle Cenâb-ı Hak belli emir ve yasaklar koymuştur. Bu açıdan dinimiz şu iki temel üzerine bina edilmiştir:
Birincisi, Allah’ın (c.c) emirlerini yerine getirmek. İkincisi de Allah’ın (c.c) yasak kıldığı şeyleri yapmayı terketmek.
Dolayısıyla ferdin ve toplumun huzuru Allah’ın (c.c) emir ve yasaklarına uymasına bağlıdır. Çünkü O’nun (c.c) emirlerini yerine getiren ve yasaklarından sakınan kimseden değil insana, bir karıncaya bile zarar gelmez. Böyle insanlardan oluşan bir toplumda ise anarşiden, başkalarının malına, canına, namusuna göz dikmekten söz edilemez. Herkes birbirinin hakkını gözetir. Kimse kimsenin hakkına tecavüz etmez. Çünkü Cenâb-ı Hakk’ın emirlerini yerine getiren kimsenin kalbinde Allah (c.c) muhabbeti-sevgisi hasıl olur. Bu sevgi sayesinde insan Allah’ın emir ve yasaklarına karşı gelmekten korkar ve her türlü kötülükten uzak durur. Böylece hem ferdin hem de toplumun huzuru sağlanmış olur.
İnsanlar arasında Allah’tan (c.c) hakkıyla korkanlar âlimlerdir. Bu nedenle İmam Gazâlî (rah) bu eserinde, Cenâb-ı Hakk’ın emirlerini yerine getirmek için ilim öğrenmemiz ve ilmi daha çok ne niyetle okumamız gerektiği üzerinde durmaktadır. Yine ilmin neticesi olan hidayete ermek için de başta kalbimiz olmak üzere, bütün âzalarımızı takva ile süslememiz gerektiğini dile getirmektedir. Bunların yanında insanlarla olan ilişkilerimizde gözetmemiz gereken edepleri de özlü bir şekilde bizlere anlatmaktadır.
İmam Gazâlî’nin (rah) Bidâyetü’l-Hidâye ismini verdiği bu eser, İhyâü Ulûmi’d-Dîn gibi büyük bir eseri özetler mahiyette olması bakımından paha biçilmez bir öneme sahiptir. Buna binaen bu eseri tercüme etme gereği duyduk.
Yolumuza ışık tutacak olan bu eser üç bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde, Allah Teâlâ’nın emirlerinin farzlar ve nâfileler olmak üzere iki kısma ayrıldığı, farzların ticaretin ana kaynağı olan sermaye hükmünde, nâfilelerin ise ticaretten elde edilen kâr mesabesinde olduğu dile getirilmektedir. Ve bu bölümle alakalı edepler anlatılmakla birlikte, bir müslümanın yirmi dört saatini nasıl değerlendirmesi gerektiği üzerinde durulmaktadır.
İkinci bölümde, dinin şartlarından birinin günahları terketmek, diğerinin ise ibadet etmek olduğu dile getirilmektedir. Ve başta kalbimiz olmak üzere bütün âzalarımızı günahlardan sakındırmamız gerektiği anlatılırken, en çok sakınmamız gereken âzalar ve kalp hastalıkları üzerinde durulmaktadır.
Üçüncü bölümde ise gerçek dostun Allah Teâlâ olduğu ve asıl onu dost edinmemiz gerekliliği vurgulanmaktadır. Bunun yanında belli başlı görgü kuralları anlatılmakta ve insan ilişkilerinde dikkat etmemiz gereken hususlara değinilmektedir.
İmam Gazâlî (rah), kitapta geçen fıkhî hükümleri, Şâfiî mezhebine göre yazdığı için, biz de siz değerli okuyucuları mızı düşünerek, Hanefî mezhebinin hükümlerini dipnotta belirttik.
Rabbim bizleri bu kitaptan istifade eden kullarından eylesin. Âmin.
Abdullah Demiray
Müslümanca Bir Hayat Kitaptan Alıntılar
1. "Fayda vermeyen ilimden Allah'a sığın.
( ͡° ͜ʖ ͡°)"
2. "Şunu bil ki
, Müminlerin bayramıdır."
3. "●
Çünkü günahından tövbe eden kişi hiç günah işlememiş kişi gibidir.
●"
4. "Yalan büyük günahların anasıdır."
5. "1. Yalan Söylemek
2. Verilen Sözde Durmamak
3. Gıybet Etmek
4. İnsanlarla Münakaşa Etmek
5. Kendini Övmek
6. Lânet Okumak
7. Beddua etmek
8. Şakalaşmak ve İnsanlarla Alay etmek"
6. "Dünya ehlini kalbinde büyütürsen, Allah’ın (cc) sevgisinden mahrum olursun."
7. "Zannetme ki, tuttuğun oruç sadece yemeği, içmeyi ve cimayı terk etmektir. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:
“Nice oruç tutanlar vardır ki, tuttukları oruç kendilerine ancak açlık ve susuzluk olarak kalmıştır.*”
Bilakis oruç, organların tümünü Allah'ın hoşlanmadığı şeylere bulaşmaktan men etmekle tamam olur. Mesela; gözünü çirkin şeylere bakmaktan, dilini boş sözler söylemekten, kulağını Allah'ın haram kıldıklarını dinlemekten muhafaza etmelisin. Dedikoduyu dinleyen kişi o dedikoduya ortak olmuş olur."
8. "“Birbirine dost olan iki arkadaşın durumu, biri diğerini yıkayan iki el gibidir.”"
9. "~
1) Helâlin olmayana bakma!
2) Şehvetle güzel kişilere bakma!
3) Müslümana tahkir edici bir şekilde bakma!
4) Müslümanların ayıplarına vâkıf olmak amacıyla bakma!
~"
10. ""Muhacir kişi kötülüklerden hicret edendir.
Mücahid kişi ise hevasına karşı cihat edendir.""
11. "✿
İlim öğrenmemiş cahile bir defa yazıklar olsun;
İlmiyle amel etmeyen âlime bin defa yazıklar olsun!
✿"
12. "“İki arkadaştan Allah’a karşı en sevimli olanı, arkadaşına karşı en yumuşak huylu olanıdır.”"
13. "Cahil bir kimseye rastladığın zaman, “Bu kişi (Allah’ın emir ve yasaklarını) bilmediği için günah işliyor, ben ise bildiğim halde günah işliyorum.” diye düşün."
14. ""İlmin meyvesi onunla amel etmektir...""
15. "Nasihat nezakete ihtiyaç duyar."
Müslümanca Bir Hayat Kitap İncelemeleri
Allah'ın (c.c.) selâmı, rahmeti ve bereketi üzerinize olsun.
Elhamdülillah, bir İmam Gazali k.s. hazretlerinin kitabını daha okuyup bitirmek nasip oldu.
Kitap "İbadetlerde adap, günah ve sakınma yollar, adab-ı muaşeret" olarak üç bölümden oluşuyor.
Birinci bölümde uyku/uyanma adabından abdest adabına, abdestin farzları, teyemmüm adabı, cami/mescide girme adabı, güneşin doğusundan zeval vaktine kadar geçen zamanda yapılması gereken adaplara kadar bir çok konu hakkında bilgiler verilmekte. Kitapta geçen fıkhî hükümler Şafiî mezhebine göre yazılmıştır ancak çevirenden (Abdullah Demiray) ve kitabı hazırlayandan Allah razı olsun, dipnotta Hanefî mezhebinin hükümlerine yer verilmiştir.
İkinci bölümde günahlardan sakınmanın yollarından bahsediliyor. Gözleri, kulakları, ayakları, mideyi nasıl koruruz? gibi soruların cevaplarını içeriyor.
Üçüncü bölümde ise sosyal hayatta adab-ı muaşerete dair bilgiler yer alıyor. Bir kulun Allah'a karşı edebi, âlimin edebi, talebenin edebi...
Aslında kitap bir müslümanın Kur'an ve Sünnet ışığında yirmi dört saatini nasıl geçirmesi gerektiğini bizlere anlatıyor.
İmam Gazali hazretleri ise bu eserinde İhyâü Ulûmi'd-Dîn'in özünü sunduğu söylüyor.
Rabbim İmam Gazali k.s. hazretlerinden razı olsun. Bizleri şefaatlerine nail eylesin. Âmin.
Rabbim bu kitaptan istifade eden kullarından eylesin. Okudukları ile amel edenlerden eylesin. Âmin.
İnsanlar arasında Allah'tan hakkıyla korkanlar âlimlerdir. Bu nedenle İmam Gazâlî bu eserinde, Cenâb- ı Hakk'ın emirlerini yerine getirmek için ilim öğrenmemiz ve ilmi daha çok ne niyetle okumamız gerektiği üzerinde durmaktadır. Yine ilmin neticesi olan hidayete ermek için de başta kalp olmak üzere, bütün âzalarımızı takva ile süslememiz gerektiğini dile getirmektedir. Bunların yanında insanlarla olan ilişkilerimizde gözetmemiz gereken edepleri de özlü bir şekilde bizlere anlatmaktadır.
Yolumuza ışık tutacak olan bu eser üç bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde, Allah'ın emirlerinin farzlar ne nâfile olmak üzere iki kısma ayrıldığı, farzların ticaretin ana kaynağı olan sermaye hükmünde, nâfilelerin ise ticaretten elde edilen kâr mesabesinde olduğu dile getirmektedir. Ve bu bölümle alakalı edepler anlatılmakla birlikte, bir müslümanın yirmi dört saatini nasıl değerlendirmesi gerektiği üzerinde durulmaktadır.
İkinci bölümde, dinin şartlarından birinin günahları terketmek, diğerinin ise ibadet etmek olduğu dile getirilmektedir. En çok sakınmamız gereken kalp hastalıkları üzerinde durulmaktadır.
Üçüncü bölümde ise gerçek dostun Allah olduğu ve asıl onu dost edinmemiz gerektiği vurgulanmaktadır. Bunun yanında belli başlı görgü kuralları anlatılmakta ve insan ilişkilerinde dikkat etmemiz gereken hususlara değinilmektedir.
İhya eserinin özeti niteliğinde bir kitaptı. Kitap genel olarak bildiğimiz şeylerden oluşuyordu. Bu sebeple bizlere de bir tekrar niteliğinde oldu. Bildiğimiz şeyler olsa da uygulama noktasında çok eksik olduğumuzu hatırlattı.
"Onların dünya hayatında çalışmaları boşa gitmiştir. Oysa onlar güzel işler yaptıklarını sanıyorlardı" (Kehf 18/104).
Cehennemin çoğunluğu alimler oluşturur. Hadislerde de geçmektedir. İlmiyle amel etmeyen insanların sohbeti tesir etmez. İhlaslı olan gönle hitap eder. Rabbim ilimle amel etmeyi ve ihlaslı olmayı nasip eylesin.
Kitapta Müslümanın bir günü nasıl geçirmesinden bahsetmektedir. Uyku adabından başlayıp, teyemmüm adabına kadar birçok konuya yer verilir.
İkinci kısımda günahlardan sakınma yollarından bahsedilmiştir. Riya, haset, kibir ve gururun derin uçurumundan. Bu bölümde herkesin ruhunda bulunduğu bir hastalığa şifa bulabileceğine değinildi.
Üçüncü ve son kısım; Adab-ı Muaşeret (Görgü Kuralları), kulun Allah'a karşı edebi başta olmak üzere, bulunduğu ortamlarda iletişim kurduklarına nasıl davranması gerektiğine değinilmiştir. Arkadaşın özelliklerinden, nasıl bir arkadaş olmamız ve nasıl bir insanla dostluk kurmamız konusunda da bilgiler verilmiştir.
Son olarak; "Ne ile meşgul olacağını bilmeyen akılsız varlıklar gibi sen de zamanını boş ve faydasız işlerle geçirirsen, vaktini zayi etmiş olursun. Halbuki vakitlerin senin ömrün, ömrün ise ana sermayendir."
Uzun zaman sonra Gazali okumaya kaldığım yerden devam ettim. Kitabı oldukça akıcı ve anlaşılır buldum. Bir müslümanın istifade edeceği çok kıymetli notları barındırıyor. Zira kitap 3 kısımdan oluşmakta. Birinci kısımda “ibadetlerde adap” konusu işlenmiş. İnsanın günlük yaşamındaki hemen hemen her anında adabı muaşeret kuralları belli çerçevede ele alınmış. Uyku adabı, elbise giyinme adabı, tuvalet ve abdest adabı ve bunun yanı sıra gün doğarken okunacak bazı zikirlere de kısaca değinmiş. Bu kısım beni kendine çokça çekti. Devamında uyku,namaz,cuma ve oruç adabını anlatmış. Sonrasında ikinci kısımda “günahlar ve sakınma yolları”adlı başlık yer almakta. Bu kısımda insanın her türlü uzvundan doğabilecek günahlardan sakınma yollarını ayetler ve hadisler ışığında anlatmış. Ayrıca kalbin hastalıklarından kısaca bahsederek gıybet,kibir,haset,gurur gibi konulara değinip bunların kişiye dünya ahiret zararlarından ve bu konularda öğütlere yer vermiş. Son kısımda ise “sosyal hayatta adabı muaşeret “ başlık adı altında müslümanın dünya hayatında her türlü tavrının ve yaşayışını bazı başlıklarda hadis ve ayet ışığında maddeler halinde anlatmış.
Özetle kitaptan bir ömür çokça istifade edebilmeyi rabbimden niyaz ediyorum. Güzel ahlak ile ahlaklanmayı ve O’nun yolundan bir an olsun ayrılmamayı şiar edebilmek nasip olsun.
Sürekli büyük alimin kitabını okuyacağım diye, niyet ederken bir türlü kısmet olmuyordu ve bu çok büyük bir eksiklikti. İmam-ı Gazali'nin yazmış olduğu bu kitap her yaşta okunulabilecek bir kitap. Kitabın içeriğinden bahsetmem gerekirse: Öncelikle İmam-ı Gazali'nin hayatını kısa bir şekilde yazıya aktarmıştır. İlim için gittiği yerleri (Nişabur, Bağdat Şam) ele almaktadır. Hemen ardından ilim talebelerinin sınıflarının ne şekilde olacağını dile getirmiştir. Devamı olarak abdest adabı, uyku adabı, dostluk adabı, mescide girme adabı ve daha birçok konuları kitaba nakletmektedir. Haklı da olsak, haksız da olsak tartışmaya girmememiz gerektiğini, boş söz yerine sükut etmemiz gerektiğini ve daha birçok konuları öğrenmiş oldum. İnsan, dinle hasır neşir olmayınca bir soğukluk oluşuyor. Oluştuktan sonra okuyacağınız derin manalı İslami kitapların yardımcı olma noktasında değil de daha çok uzaklaştırma yönünde olduğunu farkettim. Nefse ağır gelince hâliyle uzaklaşma da yaşanılabiliyor. Bu kitap hem İslam dinini yeni öğrenecekler için hem de İslam dinin yerini, önemini, günlük hayatımızda da ne yapmamız gerektiğini, ayet ve sünnetler ışığında yardımcı olacak bir kitap. Nerede, ne zaman hangi duaları okuyabileceğimiz açısından da yardımcı olacak bir kitap. Kitabın akıcı olması ve günlük hayatımızı da baz alması hasebiyle okuduğunuz da bırakacağınız bir kitap olmayacaktır. Herkesin okumasını şiddetle tavsiye edeceğim kitaplar arasında yerini almaktadır, teşekkür ederim."