Mülksüzler Kitap Bilgileri
Yazar: Ursula K. Le Guin
Tahmini Okuma Süresi: 9 sa. 45 dk.
Sayfa Sayısı: 344
Basım Tarihi: Mayıs 2021
İlk Yayın Tarihi: Mayıs 1974
Yayınevi: Metis Yayınları
Orijinal Dil: İngilizce
ISBN: 9789753425285
Ülke: Türkiye
Dil: Türkçe
Format: Karton kapak
Mülksüzler Kitap Tanıtımı
"...Vermediğimiz şeyi alamazsınız,
kendinizi vermeniz gerekir.
Devrim'i satın alamazsınız.
Devrim'i yapamazsınız.
Devrim olabilirsiniz ancak.
Devrim ya ruhunuzdadır ya da hiç bir yerde değildir."
Konuşmasını bitirirken, yaklaşan polis helikopterlerinin gürültüsü sesini boğmaya başladı.
"Romanım Mülksüzler, kendilerine Odocu diyen küçük bir dünya dolusu insanı anlatıyor; Odo romandaki olaylardan kuşaklarca önce yaşamış, bu yüzden olaylara katılmıyor, ya da yalnızca zımnen katılıyor, çünkü bütün olaylar aslında onunla başlamıştı.
"Odoculuk anarşizmdir.
Sağı solu bombalamak anlamında değil: kendine hangi saygıdeğer adı verirse versin bunun adı tedhişçiliktir. Aşırı sağın sosyal-Darwinist ekonomik özgürlükçülüğü de değil; düpedüz anarşizm: eski Taocu düşüncede öngörülen, Shelley ve Kropotkin'in, Goldmann ve Goodman'ın geliştirdiği biçimiyle.
Anarşizmin baş hedefi, ister kapitalist isterse sosyalist olsun, otoriter devlettir; önde gelen ahlaki ve ilkesel teması ise işbirliğidir (dayanışma, karşılıklı yardım)
Tüm siyasal kuramlar içinde en idealist olanı anarşizmdir; bu yüzden de bana en ilginç gelen kuramdır."
Mülksüzler Kitaptan Alıntılar
1. "Anlatmayı seviyorum, ama kimse sormuyor."
2. "Yalnızdı, her gün gördüğü onca insanın arasında boğulurcasına yalnızdı."
3. ""Yirmi yaş dolaylarında öyle bir an vardır ki," dedi Bedap. "yaşamının geri kalan kısmı boyunca ya herkes gibi olmayı, ya da farklılıklarını erdeme dönüştürmeyi seçmen gerekir.""
4. ""Benim kadar ileri gitmek istemeyen hiç kimsenin beni gitmekten alıkoymaya hakkı yoktur.""
5. "20 yaş dolaylarında öyle bir an vardır ki, yaşamının geri kalan kısmı boyunca ya herkes gibi olmayı ya da farklılıklarını erdeme dönüştürmeyi seçmen gerekir."
6. "Yalnızdı, her gün gördüğü onca insanın arasında boğulurcasına yalnızdı."
7. "İnsanın sevmediği bir işi yapması ahlak dışı değil miydi?"
8. "İnsan işini ilgisine, yeteneğine, gücüne göre seçer - cinsiyetin bununla ne ilgisi var?"
9. "Bir vahiy, bir kurtuluştu bu. Fizikçiler, matematikçiler, gökbilimciler, mantıkçılar, biyologlar, hepsi burada."
10. "Düşünceler baskı altına alınarak yok edilemez. Onlar ancak dikkate alınmayarak yok edilebilir. Düşünmeyi reddederek — değişmeyi reddederek. İşte bizim toplumumuzun yaptığı da bu!"
11. "Bizim aradığımız yanıt değil, soruyu nasıl soracağımız..."
12. "Bir insan kendini bütün diğerlerine karşı yapayalnız hissederse, kolaylıkla korkabilir."
13. "•
“Yalnızdı, her gün gördüğü onca insanın arasında boğulurcasına yalnızdı!”
•"
14. "“Kıyıya vurmadıkları sürece, balıklar suyun farkında değildirler.”"
15. "Çünkü bu gezegende yazdığımı anlayabilen kimse yok. Ya da anlamak isteyen..."
Mülksüzler Kitap İncelemeleri
Bilim kurgu ile politikanın birleşmesinden ortaya çıkan en başarılı kitaplardan biridir Mülksüzler. Klasik Ursula K. Le Guin kitaplarında olduğu gibi yine iki dünya yaratılmış ve mülk kavramı ile mülksüzlük kavramı ince ince işlenmiş içerisinde.
Yazarın bir kadın olduğunu düşünürsek, kitabın bir kadının elinden çıkmış olması ve dolayısıyla kadının ideolojik duruşunun bu kitaba yansıması da çok güzeldir. Yazar, iktidar ve ideal kavramı konusunda düşünmeye zorlamış ve her iki alternatifi de sunarak herhangi bir dünyayı övme / yerme hatasına düşmemiştir.. Yani, basit bir şekilde, bilinçsizce, anarşistlik veya solculuk gibi ideolojik düşünceleri yayma amacı gütmemiş. En hoşuma giden kısmı da bu oldu zaten.
Kitabın adından da anlaşılacağı üzere, yazar mülkiyetten yola çıkarak iki farklı dünyayı anlatır. Biri Anarres ( anarşiden yola çıkılmış) diğeri ise Urras ( ussr ve usa'den yola çıkılmış). Bir tarafta özgürlükleri uğruna, ülkelerini terk ederek anarşist bir düzen kuran insanlar; diğer tarafta kapitalist düzenin esiri olmuş ancak bunun farkında olmayan insanlar...
Okurken ideolojik olarak duruşunuz veya düşünceniz ne olursa olsun iki dünyayı da sevemiyorsunuz. Bu sebeple distopyanın en nadide örneklerinden olduğunu düşünüyorum. Kitaptaki betimlemelerin de oldukça başarılı olduğunu da eklemekte fayda var.
Distopya sevenlerin mutlaka okuması gereken, distopya okumak isteyenlerin ise ilk sıralarda okuması gereken kitaplardan biridir.
1974 yılında doğmuşsun sen ve kaleme dökülmüşsün...
Dökülenler ve dile gelenler o derece etkili ki ödülden ödüle koşmuş,seni vücut haline getiren yazar ayakta alkışlanmış,takdir görmüş.
Ve yıl 2021 hala dün yazılmış gibi heyecanla,merakla ve eleştirel bir beyin ile okuyoruz o satırları.
Yazar demiş ki; elinizde tuttuğunuz eserimi ister birey oluşum romanı olarak değerlendirin, isterseniz Anarko-Sosyalist bir bildirge olarak karar sizin...
Ben hissederek etkilenerek okuyan okur olarak hangisine girer bilemiyorum ama sorgulayıcı,felsefi bir eser olarak gördüğümü ifade etmek istiyorum.
Ütopya olarak görünen eser bana göre ütopya değildir...
Evet simgelerle kurgunun içinde benzetilen çok yerler olmasına istinaden yazar iki ülkeyi birbiriyle o kadar harika karşılaştırmış ki hayran kaldım....
Anarşist bir ülke ile kapitalist ülkeyi aynı sahnede karşılaştırırken, bunu yaşamaya çalışan bir bilim insanı üzerinden anlatması,onun yeni dünyaya bizim dünyamıza ayak uyduramaması, sisteme kurban gitmesine şahit olmak muazzamdı ama üzücüydü.
Bu bilim insanının gezegenlere geliş sebebiyle,kalış sebebi ve kendi dünyasına dönüş sebepleri arasında ki uçurumları okurken içim acıdı....
Arkadaş ortamında bilmeden konuşmak yerine bilerek konuşursak ve eleştirilerimizi ona göre yaparsak ağızdan çıkan her kelime yerini bulur.
Sizce Kapitalist bir ülke mi?Anarşist bir ülkemi hangisi daha huzurlu?
Bunu bile sorgulamak için okunmalı ülkemin canım İnsanları...
İlk okuma döneminde kitabı algılamakta, kurgusunu kafamda oturtmakta oldukça zorlandım. Bazı bölümleri bir kaç defa okumak durumunda kaldım.
Henüz okumaya yeni başladıysanız okumanızı tavsiye etmiyorum. Zira kitabın hakkını verebilmek için belli bir birikime ve okuma seviyesine sahip olmak gerekiyor.
Kitabın içeriği şu şekilde:
Kapitalist ekonomi sistemi ile yönetilen Urras gezegeninde Odo adındaki bir kadının anarşizm, sosyalizm, feminizm söylemleri üzerine farklı bir gezegende yaşama fikri doğuyor.
Bu fikir doğrultusunda bir grup insan değerli maden yatakları bulunan, iklim koşulları oldukça zor, bitki örtüsü hemen hemen tamamen çöl, su kaynakları oldukça kısıtlı ve yetersiz olan Anarres gezegenine yerleşip burada yaşamaya başlıyor.
Kitap Anarres’te yaşayan ama burada gördüğü baskılardan bunalan, çalışmalarını geliştirmek için yeterli alan sağlanmayan, her türlü imkanları kısıtlanan fizik profesörü Shevek’in Urras gezegenine gidişi ile başlıyor.
Shevek Urras’ta bir mücadeleye giriyor. Bir yandan kendi gezegenini tanıtırken, bir yandan da projesini gerçekleştirmek için fizik çalışmalarına devam ediyor.
Bu noktadan sonra Shevek’in gözünden iki gezegen insanları arasındaki farklılıkları ( kültür, eğitim, sağlık, insan İlişkileri ), çatışmaları bir yandan okurken, bir yandan sorguluyoruz.
Bu sorgulamalar, çatışmalar, düşünceler arasında kitap bitiyor ve okuyana çok şey katıyor. Kesinlikle herkesin okunması gereken, okuyanın ufkunu genişletecek, çok özel bir kitap.
Kitap içinde kuantum fiziğini barındırdığı için biraz ağır fakat zorba ve baskıcı bir kurgu olduğu için sindirebiliyorsunuz.
Çoğu kişinin yıkıp, dökme olarak anladığı anarşizmi bireyin kendini oluşturması ve fikirlerin rahatça ifade edildiği bir fikir olarak aktarmış.
insan evrenin küçültülmüş hali. Eleştirdiğimiz kapitalizm de bizim içimizde sosyalizm de. Paşa da biziz, köle de. O yüzden birini övüp diğerini yok saymanın bir anlamı yok, bu insanın doğasına zıt çünkü. Her şey karşıtı ile var, öyle olmak zorunda.
Kitabın konusu da şu şekilde
Ütopya kurmak için yola çıkan insanların hazin sonu; kendilerini bir distopyanın içinde bulmuş olmaları.
Anarres ve Urras olarak bir duvarla ikiye ayrılmış bir dünya var. fakat bu ikisi de diğer gezegeni ay olarak tanımlıyor .Bir tarafta bir sistem, ırk ve cinsiyet ayrımı olmayan, toplumsal yaşama saygılı ütopya . Diğer tarafta ise tam zıttı olan cahil, meraksız ama doğal ve özgür bir yer var. Bir adam kendini ilerletmek için Anarres den çıkıp Urras’a gidiyor. Burada çok iyi ağırlanıyor. Devşirme bir bilim adamı oluyor. Toplumlar arası fark Dünya ve Ay'da yaşayan insanlar üzerinden anlatılmış. Kitap, aslında genel anlamda sosyalizm-kapitalizm farklarını bir çok altı çizilecek cümlelerle anlatıyor.
"Vermediğimiz şeyi alamazsınız, kendinizi vermeniz gerekir. Devrim'i satın alamazsınız. Devrim'i yapamazsınız. Devrim olabilirsiniz ancak. Devrim ya ruhunuzdadır ya da hiç bir yerde değildir."
Sorgulatan, düşündüren kitaptı. Okunmasını da öneririm.
Bir bilim-kurgu kitabından beklentileriniz nelerdir? Kendinizi nasıl bir yolculuğun içinde hayal edersiniz ya da sayfalar boyu nasıl bir maceranın içinde sürüklenmek istersiniz?
Mülksüzler bir bilim-kurgu eseri olmasının çok ötesinde; maddi ve manevi dünya düzeninin sahip olduğu ve olabileceği tüm sosyal, ekonomik, politik sistemler bütününü gerek ütopik gerek distopik bakış açısıyla ele alan bir baş yapıt.
Anlamsal olarak okunması pek kolay diyemeyeceğim eser, elbette Leguin’in yaşadığı dönemin sosyal yapısını çok boyutlu bir biçimde okuyucuya sunmakta. Çoğu kez sayfaları geriye alsam da okur için geçmişin, bugünün ve geleceğin sosyal yapısını fazlasıyla sorgulatıyor yazar. Anarres ve Urras adlı iki uydu gezegende gelişen olaylar dizisi ana karakterimiz Shevek’in ‘zaman kuramı’ ve iki gezegen/ iki sosyal yapı ile dönüşümü belki öze dönüşü çerçeveleniyor.
Tüm bunların yanı sıra “Kadın!” temasını eserlerinde sıkça kullanan Ursula K. LeGuin, Mülksüzler kitabı ile kadın ve kadına dair tüm değer yargılarını net bir şekilde çiziyor. Öyleki 2023 yılında bu kitabı okuyan bir kadın olarak benzer olay ve durumları geçmiş ve gelecek perspektifinden sentezleyerek kurgu bir dünyada yaşayan hemcinslerim ile ortak noktada buluşabiliyoruz.
Sorumuzun cevabına gelecek olursak, bir bilim kurgu türü olarak 10/10 keyifte. Önerim Mülksüzlere başlamadan evvel Ursula K. LeGuin’in dünyası hakkında azda olsa bilgi sahibi olmanız.