Karl R. Popper En Beğenilen Sözleri
1. "Toplum varlığını insan doğasına ve özellikle onun kendi kendine yeterli olmayışına borçludur; birey de, kendi kendine yeterli olmadığı için varlığını topluma borçludur."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
2. "Sokrates'e göre, belki bir uzman dogmatikçe öğretebilir; fakat gerçek bilgi bilgelik ve erdem, ancak onun bir çeşit ebelik dediği bir yöntemle öğretilebilir.
Öğrenmeye heves duyanlara, kendilerini kendi önyargılarından kurtarmaları için yardım edilebilir; böylece benlik-eleştirisini ve gerçeğe kolay erişilemediğini öğrenebilirler.
Üstelik, akıllarını başlarına almayı, kendi kararlarına, kendi sezişlerine -eleştirmeli olarak- dayanmayı da öğrenebilirler."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
3. ""Her şey akıştadır ve hiçbir şey duruşta değildir."
-
"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
4. "“Bütün toplumsal değişim, bozulma ya da çürüme yahut soysuzlaşmadır.”
-
"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
5. "Sokrates bir ahlakçıydı, Tanrı'nın elini omuzunda hisseden biriydi."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
6. "Herakleitos, değişim düşüncesini keşfeden filozoftur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
7. ""Bazen şaşıyorum, nasıl oluyor da, delikanlılar ve genç kızlar, büyümelerini neredeyse kasten önlemek ve çarpıtmak isteyen girişimlere karşın, bu kadar aklı başında ve iyi gelişebiliyorlar."
-
"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
8. "Sokrates, gençlere, zorla güler yüz göstermekten değil her zaman onlara, örneğin genç Platon'a arkadaş ve dostları olarak davranmaktan hoşlanmıştır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
9. "İnsanın başından geçmiş hiçbir şey yoktur ki, doğal olduğu iddia edilemesin; çünkü, bu doğasında olmasaydı nasıl başına gelebilirdi?"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
10. ""Bilgeler öne düşecek ve yönetecek, bilgisizler de izleyecek."
-
"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
11. "Sonra, anlaşılan bilge ve kurnaz biri geldi,
Tanrılardan korkmayı ilk bulan...
Bir öykü düzdü, pek çekici bir öğreti,
Gerçeği yalancı bilimle peçeleyen.
Korkunç tanrıların yerlerinden söz etti,
Üstte dönen kubbelerde, göğün gürlediği,
Ve şimşeğin ürkütücü ışığının gözü körlettiği...
Böylece insanları çevreledi korkudan bağlarla;
Sardı güzel yerlerde yaşayan tanrılarla,
Büyüledi onları kendi sihirleriyle, yıldırdı
Ve yasasızlık döndü yasaya, düzene."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
12. "Kendi eksikliklerini bilecek kadar bilge olmayanlar - işte, eğitilmeleri en çok gerekenler bunlardır.
Öğrenme hevesi, kendi başına, bilgeliğin edinilmiş olduğunun kanıtıdır; nitekim Sokrates'in kendi bilgeliği için bütün dediği de bundan ibarettir; zira, öğrenmeye heves eden zaten ne kadar az bildiğini bilir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
13. "Karşıtlar birbirine aittir ve iyi uyum uyumsuzluktan doğar ve her şey çatışmayla gelişir... Yukarıya çıkan yolla aşağıya inen yol özdeştir... Düz yolla eğri yol birdir ve aynıdır... Tanrılar için, her şey güzel, iyi ve adildir; ama
... İyi ve kötü özdeştir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
14. ""Senin yumruklarını sallama özgürlüğün, komşularının burunlarının durdukları yerle sınırlıdır"
Devletten korumasını istiyorum, - yalnız beni değil, başkalarını da. Kendi özgürlüğümün ve başka kimselerin özgürlüklerinin korunmasını talep ediyorum.
Daha güçlü yumrukları yahut daha büyük silahları olan herhangi birinin lütfuyla yaşamak istemiyorum.
Başka bir şekilde söylemek gerekirse, başka insanların saldırısına karşı korunmak istiyorum.
Saldırma ile savunma arasındaki ayrımın tanınmasını ve savunmanın, örgütlenmiş devlet gücüyle desteklenmesini arzuluyorum."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
15. ""Ne var ki demokrasi akılları karıştıran bir nitelemedir. Çünkü yöneten halk değildir! Ve bir çoğunluk hakimiyeti, kolayca en kötü despotizme dönüşebilir.""
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
16. "
... Vuruluş ne kadar büyük olursa, kader de o kadar yüce olur... En iyi insanlar, başka her şeyin üstünde bir tek şey ararlar: Ebedi şöhret... Bir adam, Büyükse, on bin kişiden daha değerlidir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
17. ""Efesli bütün erginler kendilerini teker teker asmalı ve şehrin yönetimini çocuklara bırakmalılar!""
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
18. "*****
Bir politikayı ancak birkaç kişi ortaya koyabilir, ama hepimiz onu yargılayacak yetenekteyiz.
*****"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
19. "Platon'un sosyolojisi, olguların keskin gözlemiyle kurgunun dâhice bir karmasıdır. Bu sosyolojinin kurgusal çatısını, doğal olarak, Formlar, evrensel akış ve çürüyüş, türeme ve soysuzlaşma teorileri meydana getirmektedir.
."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
20. "*****
(a) tam eşitlikçilik ilkesi, yani «doğal» ayrıcalıkları temizlemek önerisi,
(b) genel bireycilik ilkesi
(c) devletin görev ve amacının yurttaşlarının özgürlüklerini korumak olması gerektiği ilkesi.
*****"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
21. "Platon, var olan devletleri, değişmeyen bir Form ya da ideanın çürüyen kopyaları olarak görmüştür."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
22. "Devletlerin ahlakı (böyle bir şeyden söz edilebilirse), ortalama yurttaşınkinden bir hayli daha aşağı olmak yönelimindedir ve tersindense, devletin ahlakının yurttaşlar tarafından denetlenmesi çok daha fazla istenmeye değer (özenilecek) bir şeydir.
Bizim gereksindiğimiz ve istediğimiz şey, -siyaseti ahlakileştirmektir, ahlakı siyasileştirmek değil.
*****"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
23. "Ancak Fisher diyor ki, " bir neslin elde ettikleri, bir sonraki tarafından kaybedilebilir.""
- Hayat Problem Çözmektir
24. "Toplumsal yaşayış,
; herkese toplumsal yapının bütünü içinde belli bir yer verilmiştir; herkes kendi yerinin, dünyayı yöneten güçlerin ona verdiği doğal yerin uygun olduğunu hisseder;
."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
25. "Bütün şeyler sürekli bir akış içindeyseler, onların üstüne kesin hiçbir şey söylemek mümkün değildir. Onlar hakkında gerçek bir bilgimiz olamaz, olsa olsa bulanık ve aldatıcı «kanılar»ımız olur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
26. "Herakleitos'un buluşu, Yunan felsefesinin gelişimini uzun bir süre etkilemiştir.
."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
27. "Platon, ilk toplum bilimcilerinden biri ve şüphesiz, en çok etkilisiydi.
«Sosyoloji» terimini Comte, Mill ve Spencer'in anladığı anlamda, bir sosyologdu; yani, insanın toplumsal yaşayışının ve istikrarının yasa ve koşullarının olduğu kadar, gelişiminin yasalarının da çözümlenmesine kendi idealist metodunu başarıyla uygulamıştı.
*****"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
28. "Sokrates, dinsel inançlarıyla olduğu kadar vicdanıyla da her çeşit otoriteden şüphe etmeye zorlanmış ve adil olduğuna güvenebileceği normları aramıştır.
Ahlakın özerkliği (otonomluğu) öğretisi din sorunundan bağımsızdır, fakat bireysel vicdana saygı gösteren her dinle uyuşabilir ve belki hatta, bu gibi her din için zorunludur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
29. "Sokrates ahlak sorunlarıyla ilgileniyordu; bir ahlak ıslahatçısı, her çeşit halkı düşünmeye ve hareketlerinin dayandığı ilkelerin hesabını vermeye ve açıklamaya zorlayarak onlara musallat olan bir ahlakçıydı. Sokrates, insanları sorguya çeker ve onların cevaplarıyla kolay kolay tatmin olmazdı."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
30. "Çok zeki, ancak ahlaken çok kötüyüz."
- Hayat Problem Çözmektir
31. "Kendini tanı ve ne kadar az şey bildiğini itiraf et!"
- Hayat Problem Çözmektir
32. ""Kralların filozof ya da filozofların kral olması pek beklenemez, çünkü
. Bununla birlikte, bir kralın -ya da kralca, yani kendi kendini yöneten bir halkın- filozofların sesini kısmamaları ve onlara kamu önünde söz ve anlatım hakkını tanımaları zorunludur.""
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
33. "*****
Herakleitos, <
*****"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
34. "Doğaya ve tarihe amaçları getiren ve onlara anlam veren biziz. İnsanlar eşit değildirler ama eşit haklar uğruna savaşmaya karar verebiliriz. Devlet gibi insan kurumları da akılcı değildirler ama onları daha akılcı duruma getirmek için çaba göstermeye karar verebiliriz. Biz kendimiz bütünü ile akılcı olmaktan çok duygusal olan yaratıklarız, kullandığımız dil de böyledir; ama birazcık daha akılcı olmaya çalışabiliriz ve kendimizi dili duygularımızı dile getirme aracı olarak değil akılcı bir haberleşme aracı olarak kullanmaya alıştırabiliriz."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
35. "Aklın ve doğrunun susturulmasıyla başlayınca, insanın olan her şeyi en kaba ve şiddetli bir yoldan yıkmakla bitirmek zorunda kalırız.
Bu durumda, ne kadar akla sahipsek onun hepsini hem güvenliği, hem de özgürlüğü sağlamak için plan yapmakta kullanarak, bilinmeyene, belli ve güvenli olmayana doğru ilerlememiz gerekir.
*****"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
36. "
. Fakat mekân ve zamanla temas halinde bulunurlar; zira, türetilmiş olan ve mekânla zaman içinde gelişen ve çürüyen şeylerin ilk ataları ya da modelleri olduklarına göre, zamanın başlangıcında mekânla temas halinde bulunmuş olmalıdırlar. Bizim mekân ve zamanımızda bizimle birlikte olmadıkları için, bizim duyumlarımızla etki ve tepki durumunda olan, dolayısıyla «duyumlanabilir şeyler» denilen bayağı, değişen şeyler gibi, bizim duyumlarımızla algılanamazlar. Aynı model ya da aslın kopyaları, yahut çocukları olan, bu duyumlanabilir şeyler, yalnızca o asıllarına, yani Form ya da Ìdealarına değil, tıpkı aynı ailenin çocukları arasında olduğu gibi, birbirlerine de benzerler; çocuklar nasıl babalarının adıyla anılırlarsa, duyumlanabilir şeyler de öylece, Formlarının ya da İdealarının adını taşırlar; Aristoteles'in dediği gibi, «onlara göre adlandırılırlar»."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
37. "Bu sözden ben şunları anlıyorum:
(a) iyilikle bilgeliği özdeşleştirmesi, hiç kimse iyi olduğunu bildiği bir şeyden geri durmaz ve bütün ahlak hatalarından bilgisizlik sorumludur teorisi;
(b) üstün ahlaklılık öğretilebilir ve evrensel insan zekasından başka herhangi bir belirli ahlak yetisi gerektirmez teorisi.
*****"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
38. "“Hiçbir şey veya nerdeyse hiçbir şey bilmediğimizi bilmeliyiz.”"
- Hayat Problem Çözmektir
39. "Akılcı düşünüş Herakleitos'la başlar."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
40. "Platon, gördüğümüz gibi, özgürlüğün ve demokrasinin paradokslarını keşfetmeye yaklaşmıştır. Ancak, Platon'un da, onu izleyenierin de gözden kaçırdıkları nokta şudur ki, egemenlik kuramının bütün öteki biçimleri de benzer tutarsızlıklara yol açarlar. Bütün egemenlik teorileri paradoksludur.
Örneğin, biz «en bilge»yi ya da «en iyi>>yi yönetici diye ayırmış olabiliriz. Fakat, «en bilge» bilgeliği gereği, kendisinin değil de «en iyi» nin yönetmesi gerektiğini bulabilir; «en iyi» de iyiliği yüzündep, belki de «çoğunluk»un yönetmesi gerektiğine karar verebilir. Şurasına dikkat et mekte fayda vardır ki, egemenlik teorisinin, «Yasanın Krallığı»nı isteyen biçimi bile aynı itiraza açıktır.
Nitekim, Herakleitos'un bir sözünün gösterdiği üzere, bu durum pek erken farkedilmiştir: «Bir Adamın iradesine itaat edilmesini yasa da buyurabilir.»
Gerçekten de, egemenlik paradoksundan uzak bir demokratik denetim teorisinin geliştirilebileceğini göstermek zor değildir. Benim düşündüğüm teori, bir çoğunluk yönetiminin içten iyilik ya da haklılığı öğretisinden değil, daha ziyade tiranlığın kötülüğünden hareket eder; yahut daha pekinlikle söyleyeyim: Tiranlıktan kendimizi esirgemek ve ona karşı direnmek önerisinin kabulüne yahut kararına dayanır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
41. "Şurası iyice kavranmalıdır ki, astroloji, önceden kestirilebilecek belirlenmiş bir kader inancını tarihsicilikle paylaşır; ve bazı önemli tarihsicilik okullarıyla (özellikle Platonizm ve Marxizmle), gelecek üstüne öndeyiler verebilmelerine karşın, ne geleceğini gerçekten bilirsek, onu bir miktar etkileyebileceğimiz inancında birleşir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
42. ""Dövüşürken vurulan, tanrılarca da insanlarca da yüceltilir. Vuruluş ne kadar büyük olursa, kader de o kadar yüce olur. En iyi insanlar, başka her şeyin üstünde bir tek şey ararlar: Ebedi şöhret...""
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
43. "Burada, uygarlığımızın karşılaştığı bazı güçlükler ortaya serilmektedir - belki, insancıllık ve akılcılığa, eşitlik ve özgürlüğe yöneliyor diye anlatı labilecek olan uygarlığımız, sanki hala bebeklik çağını yaşayan ve insanlığın bunca düşün önderinin bunca sık ihanetlerine uğramış olmasına rağmen, büyümeye devam eden bir uygarlıktır.
Bu kitap, uygarlığımızın henüz -sihirli güçlere karşı boynu bükük kabileci veya «kapalı toplum»dan insanın eleştirme yetilerini serbest bırakan «açık toplum»a geçişin- doğum şaşkınlığından tamamiyle ayılmadığını göstermeye çalışmaktadır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
44. ""Bu küçük topluluktan olan kimse. . . çokluğun çılgınlığını ve bütün kamu işlerindeki genel bozukluğu görebilir.
Filozof . . . vahşi hayvanlar kafesin deki bir adam gibidir.
Çokluğun adaletsizliğini paylaşamayacaktır, ama bir vahşiler dünyasıyla çevrelenmiş olduğu için, gücü tek başına dövüşünü sürdürmesine de elvermeyecektir.
Yoksa, ne şehrine ne dostlarına bir iyiliği dokunmadan öldürülürdü.
Bütün bunları gereğince düşünerek atılganlık etmeyecek ve çabalarını yalnız kendi işinde toplayacaktır . . ." der Platon"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
45. "“Kendini tanı ve ne kadar az şey bildiğini itiraf et.”"
- Hayat Problem Çözmektir
46. "Medeniyetimizin ayakta kalmasını istiyorsak büyük adamların önünde eğilmeyi, diz çökmeyi bırakmalıyız."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
47. "Çoğu ilkel dinlerde olduğu gibi, hiç değilse Yunan tanrılarının bazıları, kabilenin büyük atalarının ve kahramanlarının idealleştirilmelerinden -kabilenin "erdem" ve "yetkinlik"inin kişileştirilmesinden- başka bir şey değildir."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
48. "Dünyamız şimdiye kadarki dünyaların en iyisi olsa da, içindeki birçok şey hâlâ kötü gidiyor."
- Hayat Problem Çözmektir
49. "Hiçbir şey veya neredeyse hiçbir şey bilmediğimizi bilmeliyiz.
Değişmeliyiz."
- Hayat Problem Çözmektir
50. "Heidegger'in de, Wittgenstein gibi, cümlelerinin anlamsız olduğunu kabul ettiğine işaret etmek ilginç olabilir: "Hiçlik hakkındaki sorular da cevaplar da eşit derecede anlamsızdırlar." diyor Heidegger. Saçmaladığını itiraf etmekle birlikte, ürettiklerinin çok derin bir anlamı olan saçmalar olduklarını öne süren Wittgenstein'ın kitabı gibi felsefe öğretilerine karşı ne denebilir?"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
51. "Yaşamla birlikte problemler ortaya çıkar; problemlerse sadece değerler olduğu zaman vardır."
- Hayat Problem Çözmektir
52. "Devlet ayrıca, bütün öğrenim görme fırsatlarının herkese açık tutulmasını da sağlamalıdır. Fakat eğitimde, gereğinden çok devlet denetimi, özgürlük için gerçek bir tehlike olur; çünkü bu durum, koşullamaya, (beyin yıkamaya, endokrine etmeye) yol açar."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
53. "Kendi aklını kullanma cesaretini göster!"
- Hayat Problem Çözmektir
54. "Hayat problem çözmekir."
- Hayat Problem Çözmektir
55. "“Çünkü her bireyin sınırsız özgürlüğü, insanların birlikte yaşaması nedeniyle olanaksızlaşır.”"
- Hayat Problem Çözmektir
56. "Sömürünün önüne geçilmesinin tek güvencesi, yöneticilerin denetlenmesini mümkün kılan demokratik kurumların kurulmasıdır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
57. "Toplumun, politikanın ve göreneklerin temel problemlerine tavır almadan tarih yazmak mümkün değildir."
- Hayat Problem Çözmektir
58. "Ve Kierkegaard, Tanrıtanımaz Schopenhaur'un Hristiyanlık savunucusu Hegel'e yönelttiği saldırıya değinerek devam ediyor: "Schopenhaur'i okumak bana anlatılmaz bir haz verdi. Dedikleri sonuna dek doğru; ve sonra -oh olsun Almanlara ancak bir Alman'ın olabileceği kadar da kaba." Ne var ki, Kierkegaard'ın kendi sözleri de neredeyse Schopenhaur'inkiler kadar tok; çünkü devamla, "bu parlak korkaklık ruhu" olarak nitelediği, Hegelciliğin "ipsiz sapsızlığın en iğrenç biçimi" olduğunu söylüyor; ve onun "küf tutmuş tantanası"ndan, "düşünsel sefahati"nden ve "rezilane kokuşmuşluk şaşaası"ndan söz ediyor."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
59. "Platon, ilk toplum bilimcilerinden biri ve şüphesiz, en çok etkilisiydi. «Sosyoloji» terimini Comte, Mill ve Spencer'in anladığı anlamda, bir sosyologdu; yani, insanın toplumsal yaşayışının ve istikrarının yasa ve koşullarının olduğu kadar, gelişiminin yasalarının da çözümlenmesine kendi idealist metodunu başarıyla uygulamıştı."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
60. "Çocukları ortalıktan kaldırmak için okullar kurmamız da gerek - zaten okulların asıl amacı budur."
- Hayat Problem Çözmektir
61. "Hatalarımızı görmeyi öğrenmeliyiz."
- Hayat Problem Çözmektir
62. "Platon, her gence yasalardan hangilerinin doğru, hangilerinin yanlış olduğunu soruşturmayı yasaklayan ve bütün yasaların iyi olduklarını onlara oybirliğiyle söyleten Doria yasasını över. Yaşlı yazar, ancak yaşlı bir kimse bir yasayı eleştirebilir, hem de gençlerin onu duyamayacağı yerlerde diye eklemektedir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
63. "Sanıyorum ki Schopenhaur'u incelemiş olan herkes doğru sözlülüğüne ve özdenliğine hayran kalacaktır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
64. "Özgürlük bize ne getirdi? İyilik mi kötülük mü? Hangisi ağır basar? İyinin ve kötünün bilançosu nasıl görünüyor?"
- Hayat Problem Çözmektir
65. "“Bilim ona fikirlerini nasıl bulduğunu sormaz, yalnızca herkesçe denetlenebilecek usavurmalarla ilgilenir. Büyük matematikçi Gauss bir keresinde, "Aradığımı buldum, ama nasıl bulduğumu henüz bilmiyorum," dediği zaman bu durumu pek güzel anlatmıştı.”"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
66. "Hatalarımızı görmeyi öğrenmeliyiz."
- Hayat Problem Çözmektir
67. "Bizim gereksindiğimiz ve istediğimiz şey, siyaseti ahlakileştirmektir, ahlakı siyasileştirmek değil."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
68. "“Bir politikayı ancak birkaç kişi ortaya koyabilir, ama hepimiz onu yargılayacak yetenekteyiz.”"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
69. "Fichte gibi palavracıların ve Hegel gibi şarlatanların Demokritos, Pascal, Descartes, Spinoza, Locke, Hume, Kant, J.S. Mill ve Bertrand Russell gibi adamlarla aynı düzeye konması ve ahlaksal öğretilerinin bu adamlarınki kadar ciddiye alınması, hatta onlarındakinden üstün sayılması korkunç gerçeğini de düşünmüyorum yalnızca. İyi ve kötüyü ayırmak bir yana, düşünce ile saçmalamayı ayırdetmekten âciz bu tarih dalkavuklarının utanıp sıkılmadan yargıcımızın tarih olduğunu ya da felsefe tarihlerinin düşünce sistemlerinin örtük bir eleştirisi olduğunu öne sürebildiklerini düşünüyorum."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
70. "Bir önyargımız bulunduğunu, ancak ondan arındıktan sonra farkederiz."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
71. "Her türlü kötülüğün temelinde ekonomik güç bulunduğu dogmasını bir kenara koymak gerekir. Onun yerine her türlü denetim altında olmayan gücün tehlikelerinin anlaşılması konmalıdır. Kendi başına para pek tehlikeli değildir. Ancak, ya doğrudan doğruya ya da yaşamak için kendilerini satmak zorunda olan ekonomik açıdan zayıf insanları satın alarak güç satın alabildiği zaman tehlikeli olur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
72. "Bilme ağacının meyvesini yiyenler için cennet yitirilmiştir. Kahraman kabilecilik çağına geri gitmek için ne kadar çalışırsak Engizisyona, Gizli Polise ve romantikleştirilmiş bir gangsterliğe ulaşmamız o kadar kesin olur. Aklın ve doğrunun susturulmasıyla başlayınca, insanın olan her şeyi en kaba ve şiddetli bir yoldan yıkmakla bitirmek zorunda kalırız. Uyumlu bir doğa durumuna dönüş yoktur. Dönersek, yolun en başına, hayvanlığa kadar dönmemiz gerekir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
73. "Biri çıkar da, "adalet"in bir sınıfın baş kaldırılmaz hükümranlığı olduğunu söylerse, ben ona hemen adaletsizlikten yana olduğum karşılığını vermekten çekinmem."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
74. "Bunun en iyi tanığı, kendisi de bir Platoncu ve aşırı olmasa da tutucu olan, ama dürüstlüğü her şeyin üstünde tutmuş son derece namuslu bir adam olan Schopenhaur'dir. Onun felsefe konularında zamanın en sözüne güvenilir kişilerden biri olduğu kuşkusuzdur. Hegel'i şahsen tanıma fırsatı bulan ve onun felsefesini nitelemek için, Shakespeare'in "delilerin bile düşünmediklerini ve ağızlarına almadıkları soydan saçmalar" sözlerinin kullanılmasını öneren Schopenhaur, üstadın şu mükemmel resmini çizmektedir: Yukarıdaki güçler tarafından ruhsatlı Büyük Felsefeci olarak tayin edilen Hegel en ipe sapa gelmez, dar kafalı, yavan, tiksindirici, okuması yazması olmayan bir şarlatandı. Bu saçmalıklar, kiralık hayranları tarafından şamatalı bir şekilde ölümsüz hikmetler olarak ilan etmiş ve onu böylece kabul eden ahmaklar o zamana kadar duyulmuş olan hayranlık korolarının en mükemmellerinden birine katılmışlardır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
75. "Darwin'in kuramı şunları söyler:
Daha iyi uyum sağlayan bireylerin, evIatlarının olma şansı daha büyüktür."
- Hayat Problem Çözmektir
76. "Hayat problem çözmektir."
- Hayat Problem Çözmektir
77. "Devletin, gücünü kötüye kullanmasına engel olmak için özgürlüğe ihtiyacımız olduğu gibi, özgürlüğün kötüye kullanılmasına engel olmak için de devlete ihtiyacımız var. Bunun kuramsal yasalarla asla çözümlenemeyecek bir sorun olduğu çok açık. Bu sorunun çözülebilmesi için bir anayasa mahkemesine, ama her şeyden çok iyi niyete ihtiyaç var."
- Bu Yüzyılın Dersi
78. "İnsan dilde, müzikte, şiirde ve bilimde yeni dünyalar yaratmıştır; bunların en önemlisi, eşitlik, özgürlük ve zayıflara yardım yolundaki ahlak istemlerinin dünyasıdır."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
79. "“Her şey akıştadır ve hiçbir şey duruşta değildir.”"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
80. "Bilimsel yargılar dış evren hakkında bilgi verirlerse çürütülebilirler, çürütülemezlerse dış evren hakkında bilgi vermiyorlar demektir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
81. "Hayvanların da geçmişte yaşanan deneyimlerle bağlantılı olan beklentileri vardır. Şu öyküyü kesin bilirsiniz: Bir fare öbürüne demiş ki: “Beyaz önlüklü adamı öyle bir eğittim ki, ne zaman şu kolu çeksem bana hep yiyecek bir şeyler getiriyor.”"
- Hayat Problem Çözmektir
82. "Schopenhaur'un şu sözlerini düşünüyorum: "Eğer bir zaman gelir de bir gencin zekâsını körletmek ve aklını her türlü düşünmeye yeteneksiz bir hale getirmek istersen, onun Hegel okumasını sağlamaktan daha iyisini yapamazsınız. Çünkü birbiriyle yıkışan ve çelişen bu hilkat garibesi söz yığınları, aklın onlara bağlı olarak bir şeyler düşünebilmek için kendini boş yere yorup eziyete girmesine ve sonunda bitkinlikten çökmesine yol açarlar. Böylece, herhangi bir düşünme yetisi öylesine tümüyle mahvolur ki, genç, önünde sonunda yanılıp kof ve boş sözleri gerçek düşünce sanacaktır. Vesayeti altında tuttuğu çocuğun çevirdiği dolapları anlayacak kadar akıllanmaya başladığından korkan bir veli, ona masumca Hegel okumasını öğütleyerek bu bahtsız durumun önüne geçebilir.”"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
83. "Kitaplar ...
Belki de insanlığın en önemli
kültür varlığıdır."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
84. "Platon'un devletinde Sokrates'e kendisini kamuya açık bir mahkemede savunma fırsatı hiç verilmeyebilirdi; besbelli, önce hasta ruhuna bakılması, sonunda da cezalandırması için gizli Gece Kurulu'na teslim edilirdi."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
85. "Platon, bireyden ve onun özgürlüğünden nefret etmiştir. Siyaset alanında, Platon için birey, kötü olanın ta kendisidir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
86. "Yardımımızı gerekseyenlere yardım etmek görevimizdir; ama başkalarını mutlu kılmak görevimiz değildir, çünkü bir kez bu bize bağlı olan bir şey değildir, sonra da çoğu zaman kendilerine karşı bu iyi niyetleri beslediğimiz insanların özel hayatlarına karışmak demek olacaktır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
87. "Hoşgörüsüzlüğü vaaz eden ideolojiler, hoş görülme haklarını kaybederler."
- Hayat Problem Çözmektir
88. "“Her şeyi yasayla düzene sokmak isteyenin, kötülüğü kaldırmak yerine tam tersine, yürüklendirmesi daha olasıdır.”"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
89. "İlkece her varsayım eleştirilebilir. Ve aklı eren herkesin eleştirebilmesi, bilimin nesnelliğini meydana getirir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
90. "
Çünkü iyice inandım ki, tutulmuş olan yol yanlıştır; kabul edilmiş olan yöntemler ancak çılgınlıkların ve saçmalıkların sonsuzca artmasına yol açabilir; ve bütün bu yalancı başarıların büsbütün ortadan kalkması bile kahrolasıca verimliliğiyle bu uydurma bilim kadar zararlı olamaz."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
91. "Hiçbir şey bilmiyoruz - bu birincisi.
Bu yüzden çok alçakgönüllü olmalıyız - bu ikincisi.
Bilmediğimiz halde bildiğimizi iddia etmemeliyiz - bu da üçüncüsü.
Halka sevdirmek istediğim yaklaşım kabaca budur. Ama geleceği pek parlak görünmüyor."
- Hayat Problem Çözmektir
92. "Tıpkı özgürlüğe ve eşitliğe karşı çıktığı gibi, insanların kardeşliğine, insancıllığına, ya da onun deyimiyle "filantropi" ye de karşı çıkmaktadır. Vicdan ve bilinç yerine kör bir boyun eğme ve romantik bir Herakleitosçu kader ahlakı konmalıdır, insanların kardeşliği yerine de totaliter bir ulusçuluk."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
93. "Ekonomik açıdan güçsüz olanların ekonomik açıdan güçlü olanlara karşı korunmaları için devletin gücü tarafından yürütülen toplum kurumlarını kurmamız gerekir. Devletin, hiç kimsenin açlık ya da ekonomik açıdan mahvolma korkusu altında adil olmayan bir anlaşma altına girmemeleri için, önlemler alması gerekir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
94. "Platonculuğun özellikle Yohanna İncili üzerindeki etkisi açıktır; bu etki daha önceki İncillerde her ne kadar hiç olmadığını öne sürmüyorsam da, daha az farkedilmektedir. Bununla birlikte, İnciller açıkça düşünce ve felsefe düşmanı bir eğilim göstermektedirler."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
95. "Bir yanlışlamadan her zaman bir yığın şey öğreniriz."
- Hayat Problem Çözmektir
96. "İnsanca bir arada yaşamanın ,
insana yakışan tek yolunu, kendimizden
tam olarak sorumlu olabileceğimiz
tek yolunu mümkün kıldığı için seçiyoruz.
Olanaklarını gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceğimiz ise
birçok şeye bağlı ;
her şeyden önce de kendimize."
- Hayat Problem Çözmektir
97. "Bilim eleştirel bir uğraştır.
Varsayımlarımızı eleştirel
biçimde sınarız.
Hataları bulmak , hataları ayıklayabilmek
ve böylece doğruya daha da yaklaşmak
için onları eleştiririz."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
98. "Tarihsel şöhreti çok az kişi
yakalayabileceğinden , şöhret adil
olmaz.
Aynı ölçüde , belki daha da değerli
olan çok sayıda insan daima unutulacaktır."
- Hayat Problem Çözmektir
99. "Platon'un gezegenlerin tanrılar oldukları öğretisinin, tanrıların insanların yaşayışını etkiledikleri doktriniyle (ve kozmik güçlerin tarihte kendilerini ortaya koydukları inancıyla) birlikte, Yeni Platoncuların astrolojik düşünüşünde önemli bir yer tuttuğu söylenebilir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
100. "İnsan kalmak istiyorsak, o vakit bir tek yol vardır, açık toplumun yolu. Bu durumda, ne kadar akla sahipsek onun hepsini hem güvenliği, hem de özgürlüğü sağlamak için plan yapmakta kullanırsak, bilinmeyene, belli ve güvenli olmayana doğru ilerlememiz gerekir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
101. "Bilgisizliğimizin temel kaynağı ,
bilgimizin sınırlı, bilgisizliğimizin ise
sınırsız olabileceği bilincidir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
102. "Hakiki sonsuzluk , sonsuz
büyüklükle sınırlandırılmıştır."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
103. "Yaşamla birlikte problemler ortaya
çıkar ; problemlerse sadece
değerler olduğu zaman vardır."
- Hayat Problem Çözmektir
104. "Platon, değişimin kötü ve durulmanın tanrılık olduğunu öğretmiştir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
105. "Her bireyin sınırsız özgürlüğü, insanların birlikte yaşaması nedeniyle olanaksızlaşır."
- Hayat Problem Çözmektir
106. "*****
İnsan tabiatının bazı eğilimlerine müracaatla akla yatkın bir şekilde açıklanamayacak olan pek az olay tasavvur edebiliriz. Fakat olabilecek herşeyi açıklayabilen bir metod, hiçbir şeyi açıklamaz.
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
107. ""Uygar adam da tıpkı vahşiler gibi gereksinmelerini doyurmak, hayatta kalabilmek ve çoğalmak için doğa ile çekişmek zorundadır; ve her türlü toplum içinde ve mümkün olan bütün üretim sistemleri içinde böyle yapmaya devam etmesi gerekir. Bu gerekirlilik cenneti geliştikçe genişler, insan gereksinmelerinin alanı da genişler. Ama aynı zamanda bu gereksinmeleri karşılayan üretim güçleri de genişler." Marx'ın insan tarihi görüşü, kısaca budur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
108. "Bilginin çıkış yeri,
algılar ya da gözlemler , veri birikimi
veya olgular değil , problemlerdir.
Sorunlar olmadan bilgi de olmaz- ama
kuşkusuz , bilgi olmadan
sorun da olmaz.
O halde bilginin kaynağı , bilgi ve
bilgisizlik ikilemidir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
109. "Toplumun , politikanın ve göreneklerin
temel problemlerine tavır almadan
tarih yazmak mümkün değildir."
- Hayat Problem Çözmektir
110. "hiç kimse kendi davasında yargıç olmamalı."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
111. "Herakleitos,
demektedir; ve
Hayal kırıklığına uğramış olarak, varolan toplumsal düzenin İlelebet süreceği inancına karşı koymuştur:
"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
112. "Onlar, eski
sorusunun yerine, daha gerçek bir soru olan,
sorusunun geçirilmesi gerektiğini hiçbir zaman anlamayacaklardır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
113. "Marxçılıkta dinsel öğe pek belirgindir. En karanlık sefalet ve küçümseme anlarında, Marx'ın kehaneti işçilere görevlerinin önemi ve hareketlerinin insanlığa hazırlayacağı büyük gelecek hakkında yüreklendirici bir iman kazandırdı."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
114. "İnsanlar birbirine eşit değildir;
ama eşit haklar için savaşmaya karar
verebiliriz."
- Hayat Problem Çözmektir
115. "...
Özgürlük , insan yaşamının
yaşamaya değer tek biçimiydi."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
116. "Düşünceler, yanlış olsalar da ,
dağları bile devirebilir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
117. "Öğrenme, başarısız olan veya ortadan kaldırılan çözüm denemelerinin yavaş yavaş birer değinme düzeyine inerek, sonuçta başarılı çözüm denemesinin neredeyse tek başına ortada kalmasından oluşur."
- Hayat Problem Çözmektir
118. "Platon'un Timaios'taki türlerin kaynağı üstüne hikayesi, bu genel teoriyle tam bir uyuşma içindedir. Bu hikayeye göre, hayvanların en yükseği olan erkek-insan, tanrılar tarafından türetilmiştir; öteki türler, bir bozulma ve soysuzlaşma süreciyle ondan inerler. Önce bazı erkekler- korkak ve rezil olanları- soysuzlaşıp kadın olmuştur. Bilgeliği olmayanlar adım adım daha aşağı hayvanlara göre soysuzlaşmıştır. Kuşlar, deniyor, zararsız, ama duyumlarına çok güvenen fazla yumuşak insanların dönüşümüyle var olmuştur; “kara hayvanları, felsefeyle hiç ilgilenmeyen insanlardan gelmiştir”; balıklar, –midye ve istiridye gibi kabuklu deniz hayvanları da dâhil olmak üzere– bütün insanların “en aptal, salak... ve değersiz olanlarından soysuzlaşmayla çıkmıştır.""
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
119. "Bütün canlılar daha iyi bir dünya arayışındadır."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
120. "Platon'un Devlet'inde para sahibi olmanın yüksek eğitime götüren anahtar olmadığı doğrudur. Fakat bu önemsizdir. Önemli olan nokta, yalnız egemen sınıf üyelerinin eğitilmeleridir. Üstelik Platon, hiç değilse ileri yaşlarında, sınıfsız ya da eşitlikçi bir topluma kat kat yeğlediği Plutokrasinin hiç de düşmanı değildir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
121. "Burada bir parabol sunmak istiyorum. (Söz konusu olan zaman zaman kullandığım bir paraboldür). Dinleyicilerimin bunu bir tür şaka olarak gördüklerini ürpererek fark ettim ama ben gayet ciddiyim: Halimiz, siyah bir kilerde, belki de orada olmayan siyah bir şapkayı arayan siyah bir adamınki gibidir. Halimiz budur: Çok ciddiyim. Hep bilmeyen konumundayız, sürekli de ellerimizle, ayaklarımızla, veya kulaklarımızla ya da gözlerimizle, çevremizdeki gerçeklikten sürekli emin olmak için aktif olarak kullandığımız duyu organı olarak her ne varsa onunla yolumuzu bulmaya çalışırız."
- Hayat Problem Çözmektir
122. "Oransal temsile göre seçilmiş bir meclis veya parlamentonun, halkı ve isteklerini daha iyi yansıttığı inancı yanlıştır. Oransal temsil, halkı ve fikirlerini değil, sadece
partilerin (ve propagandanın) seçim günü halk üzerindeki etkisini temsil eder."
- Hayat Problem Çözmektir
123. "Bilgilendirmekten çok kandırma
isteği son derece yaygındır.
Birer önder , birer peygamber gibi
sahneye çıkarlar ;
biraz da peygamber gibi - yaşamın ,
dünyanın ve insanların , tarihin ve
varlığın karanlık gizemlerinin bildiricisi
gibi sahneye çıkmaları beklendiği için.
Çok sık olduğu gibi burada da ne yazık
ki sürekli talep arzı üretir."
- Hayat Problem Çözmektir
124. "Platon'un savaşı övmediği ve hatta savaşa karşı konuştuğu doğrudur. Ama birçok militarist, barıştan söz edip savaş yapmıştır; ve Platon'un devleti bir askerlik kastı tarafından, yani eski-asker bilgelerce yönetilir. Bu sözüm, Devlet için olduğu kadar Kanunlar için de doğrudur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
125. "Bilim sonuçları, ancak belli bir bilimsel gelişme evresinin ürünleri oldukları ve bilimin ilerlemesi sırasında aşılabildikleri anlamında "görelidir". Ama bu, doğruluğun "göreli" olduğu anlamına gelmez. Eğer bir iddia doğruysa ebediyen doğrudur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
126. "Bu kitap, uygarlığımızın henüz -sihirli güçlere karşı boynu bükük kabileci veya «kapalı toplum»dan insanın eleştirme yetilerini serbest bırakan «açık toplum»a geçişin- doğum şaşkınlığından tamamiyle ayılmadığını göstermeye çalışmaktadır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
127. "Demek ki ben, demokratik olarak seçilmiş anayasal bir hükümetten yanayım: halkın hâkimiyetinden tamamen farklı bir şey. Ve de sorumluluk sahibi bir hükümetten yanayım: öncelikle seçmenlerine, ama aynı zamanda, belki de daha fazla, insanlığa karşı ahlaken sorumlu bir hükümetten."
- Hayat Problem Çözmektir
128. "Ulaştığımız şeyleri de her an kaybedebiliriz: Bu tehlike büyüktür ve herhalde hep öyle kalacaktır."
- Hayat Problem Çözmektir
129. "Çok zeki ,
ancak ahlaken çok kötüyüz."
- Hayat Problem Çözmektir
130. "Marx'ı okuyamayacak durumda olan insanların karşısına geçip, onlara "Ben Marx'ı ayrıntılı olarak inceledim ve tezlerini kontrol ettim; ve sizi temin ederim ki söylediği her şey doğrudur, sunduğu kanıtlar geçerlidir, komünizm er ya da geç mutlaka gelecektir ve sonunda zafer bizim olacaktır, öyleyse bütün bu sonuçlara katlanmak zorundayız," diyebilir miydim?"
- Bu Yüzyılın Dersi
131. "Bana öyle geliyor ki, soyut olarak bütün insanlık için duygusal bir tutum benimsemek imkansızdır, insanları ancak somut bireyler olarak sevebiliriz. Ama aklımızı ve tasarım gücümüzü kullanarak, yardımımızı gerektiren herkese yardım etmeye hazır olabiliriz."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
132. "İnsanlara eşit olduklarını söylememenin belli bir duygusal çekiciliği vardır. Fakat bu çekicilik, onlara baskalarından üstün ve başkalarının kendilerinden aşağı olduklarını söyleyen propagandanın çekiciliğiyle karşılaştırılırsa sönük kalır. Siz, uşaklarınızla, kölelerinizle, hayvandan farkı olmayan kol işçisiyle eşit misiniz? Bunu sormak bile gülünçtür. Platon, bu tepkinin olanaklarını kavrayarak, doğal eşitlik savına aşağılama, hafifseme ve alaya almayla karşı çıkanların ilki olmuşa benzemektedir."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
133. "*****
"Tarihselci, sosyal gelişmeyi yalnızca yorumlayabilir ve çeşitİi yollardan ona yardımcı olabilir; halbuki onun asıl söylemek istediği, hiç kimsenin onu değiştiremeyeceğidir "
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
134. "Bilimsel bilgi , her zaman
varsayımsal bilgidir:
Tahmini bilgidir. Bilimsel bilginin
yöntemi de , eleştirel yöntemdir:
Yanlışın aranması yöntemi ve doğru
arayışıdır , yani doğruyu bulmak
için hataları ayıklanması yöntemidir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
135. "Her ne kadar tarihin bir anlamı olmasa
da , ona bir anlam veririz.
Theodor Lessing bile
"anlamsıza anlam verme olarak
tarih''ten bahsetmiştir."
- Hayat Problem Çözmektir
136. "" Bizler çok zekiyiz- belki de
fazla zeki;
fakat etik açıdan baktığımızda ,
yeterince iyi değiliz.
Bizlerin şanssızlığı , zekâmızın ,
etik bilincinden daha hızlı gelişmesidir.
İşte bu üstün zekâmız sayesinde ,
atom bombalarını ve hidrojen
bombalarını yapabilmişiz;
fakat tek başına her şeyi yok eden bir
savaştan bizleri koruyabilecek
bir dünya devletini kurabilmek için
yeterli etik olgunluğa ulaşamamışız.""
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
137. "Rusya'nın her şeyden önce, bu göreve, parti üyesi olduklan için seçilmemiş yargıçlara, ülkede hukukun üstünlüğü kavramının yerleşmesinden sorumlu olduklarının bilincinde olan ve kendilerini hukukun üstünlüğü kavramına adamış yargıçlara ihtiyacı var. Bugüne kadar Sovyetler Birliği'nde ki yargıçlar, diktatörlüğün basit birer aracı olmaktan öteye gidemediler; herkesin normal bir duruşma çerçevesinde yargılanacağından emin olacağı temellere dayalı bir yasa ve daha bir sürü şey eksikti. Napoleon bile, serbest piyasa toplumuna ulaşmak için öncelikle yasal düzenin tesis edilmesi gerektiğini biliyordu."
- Bu Yüzyılın Dersi
138. "Platon'u eleştiren yazarlar bile, onun siyaset öğretisinin, belirli benzerliklere rağmen, yurttaşların mutluluğu ve adaletin hükümranlığı gibi amaçlarıyla modern totaliterlikten açıklıkla ayrıldığına inanırlar. Platon'un felsefesi liberal düşüncelere karşı tarihin görebileceği en vahşi ve en kökten saldırıdır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
139. "Fesatlıkları Troya savaşlarının tarihini açıklayan Homeros tanrılarına artık inanılmıyor. Tanrılar bir kenara konmuştur. Ama onların yerini güçlü insan ya da gruplar, Bilge Zion İhtiyarları, tekelciler, kapitalistler ya da emperyalistler gibi kötülükleri bütün çektiğimiz cefalardan sorumlu olan sinsi baskı grupları almıştır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
140. "İnsanlar korkunç ölçüde telkine gereksinim duyuyorlar."
- Hayat Problem Çözmektir
141. "Platon, gelebilecek bir devleti değil, evvelce gelmiş bir devleti, besbelli sınıfsız bir toplumu olmayan Sparta devletinin babasını kurmak peşindeydi. Bu, bir köle devletiydi, dolayısıyla Platon'un en iyi devleti de en katı sınıf ayrımlarına dayanır. Bir kast devletidir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
142. "" Dünya hakkında ne kadar çok şey öğrenirsek, çözümsüz sorunlara ilişkin bilgimiz, bilgisizliğimize ilişkin Sokratesçi bilgimiz, o denli bilinçli, ayrıntılı ve kesin olacaktır. Bilimsel araştırma, gerçekten de kendimizi ve bilgisizliğimizi aydınlatacak en iyi yöntemdir. Bu yöntem, biz insanoğlunun, az da olsa bilgi sahibi olduğumuz küçük şeyler konusuna ne kadar farklı yaklaştığımız bilincini kazandırır. Fakat bu sonsuz bilgisizlik âlemi içerisinde hepimiz eşitizdir.""
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
143. "Senin yumruklarını sallama özgürlügün, komşularının burunlarının durdukları yerle sınırlıdır."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
144. "*****
İlerleme çok büyük ölçüde siyasi faktörlere, düşünce özgürlüğünü koruyan siyasi kurumlara, yani demokrasiye bağlıdır.
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
145. "*****
Dil, onsuz bilimsel ilerlemenin düşünülemediği bir sosyal kurumdur
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
146. "Platon'un siyasal amacı olan en iyi devlet bile, geniş ölçüde, onun tarihsiciliğine dayanmaktadır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
147. "Hegel diyalektik üçlemesinden bundan pek farklı bir sonuç çıkarıyordu. Çelişkiler bilimin gelişmesinin aracı olduklarına göre, o çelişkilerin yalnızca kabul edilebilir ve kaçınılmaz olan şeyler değil, aynı zamanda pek istenir şeyler oldukları sonucuna varıyordu. Bu, her türlü usavurmanın ve ilerlemenin sona ermesini gerektiren bir Hegelci öğretidir. Çünkü çelişmelerden kaçınılamazsa ve onlar istenir şeyler ise, onları aradan çıkarmak gerekmez ve böylece her türlü ilerlemenin ortadan kalkması gerekir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
148. "Özgürlük , demokrasi ve ona inancımız
bizim felaketimiz de olabilir.
Özgürlüğe olan inancın her zaman zafere
ulaştırdığı yanlıştır.
Bunun yenilgiye de sürüklenebileceğine
hazırlıklı olmamız gerekir;
özgürlüğü seçersek , onunla birlikte
yok olmak için de hazırlıklı olmalıyız."
- Hayat Problem Çözmektir
149. "Sonsuz bilgisizlik âlemi
içerisinde hepimiz eşitizdir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
150. "Güç politikasının tarihi , ulusal
ve uluslararası suçların ve kitlesel
katliamların tarihinden başka bir şey
değildir.
Okulda bu tarih öğretilir ve en büyük
canilerden bazıları da kahraman
ilan edilir."
- Hayat Problem Çözmektir
151. "Önemli olan ,
eylemlerimizin önceden kestirilemeyen
sonuçları hakkında ne kadar az
bilgiye sahip olabileceğimizin
bilincinde olmamızdır.
Elimizdeki en iyi araçlar ,
deneyler ve yanılgılardır."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
152. "“Bilge bir insan bütün ülkelerin ortak malıdır, çünkü büyük bir ruhun yuvası bütün dünya olur.”"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
153. "Medeniyetimizin ayakta kalmasını istiyorsak büyük adamların önünde eğilmeyi, diz çökmeyi bırakmalıyız."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
154. "Metedolojik adçılık bugünlerde, doğa bilimlerinde hayli genellikle kabul edilmektedir. Toplum bilimlerinin sorunları ise, çoğunlukla özcü metotlarla ele alınmaktadır. Benim görüşümce, geriliklerinin temel nedenlerinden biri budur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
155. ""Bırakınız yapsınlar" yaklaşımı yeryüzünden kalkmıştır, ama onun yerine Marx'ın anladığı anlamda sosyalist ya da komünist düzen gelmemiştir. Dünyanın ancak Rus etkisi altında olan altıda birinde Marx'ın kehanetine uygun olan üretim araçlarına devletin sahip olduğu bir düzen görüyoruz, ama orada devletin gücü hiç de Marx'ın kehanetine uygun olarak "kuruyup gitmek" eğilimi göstermemektedir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
156. "Toplumsal ortamımızın yapısının belli bir anlamda insan yapısı olduğu, kurum ve geleneklerinin ne Tanrı' nın ne de doğanın ürünü olmadıkları, aksine insan davranış ve kararlarının sonucu oldukları ve onlar tarafından değiştirilebilecekleri itiraf edilmelidir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
157. "Hegel özgürlük ve akıl düşmanlığının temelindeki ölümsüz fikirleri yeniden ortaya çıkardı. Hegelcilik, kabileciliğin rönesansıdır. Hegelciliğin tarihsel önemini Platon ile totaliterciliğin modern biçimi arasındaki, deyim yerindeyse, zincirin kayıp halkası olması gerçeğinde görmek mümkündür. Modern totaliterlik taraflarının çoğu, fikirlerinin Platon'a kadar geri götürülebileceğinden habersizdirler. Ama çoğu Hegel'e borçlu olduklarını bilirler ve hepsi Hegelciliğin boğucu havasında yetişmişlerdir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
158. "Birçok Marxçıların dogmacılıkları ve otoritecilikleri gerçekten hayret vericidir. Bu olsa olsa onların Marxçılığı, akıldışı bir tutumla, sanki bir metafizik bir sistemmiş gibi kullandıklarını gösterir. Bu tutum köktencilerde olduğu kadar, ılımlılarda da görülür. Burns, örneğin, "yanlışlamalarının her zaman Marx'ın kuramlarının yanlış aksettirdiklerini" öne süren şaşılacak kadar safiyane bir iddia ortaya atmaktadır; ki bu da heralde Marx'ın kuramlarının yanlışlanamaz oldukları, yani bilimsel olmadıkları anlamına gelir, çünkü her bilimsel kuram yanlışlanabilir niteliktedir ve aşılabilir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
159. "Yaşam, sorun çözmektir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
160. ""Kendi aklını kullanma
cesaretini göster.""
- Hayat Problem Çözmektir
161. "Her bireyin sınırsız özgürlüğü ,
insanların birlikte yaşaması nedeniyle
olanaksızlaşır.
Eğer istediğim her şeyi yapmakta
özgür olsaydım , başkalarını
özgürlüklerinden etmekte de özgür
olurdum."
- Hayat Problem Çözmektir
162. "Her zaman nedenleri ölçüp tartmalı,
hangi nedenlerin daha fazla ağırlığı
olduğuna karar vermeliyiz:
bir görüşün lehine ya da aleyhine işleyen
nedenlerin .
Bu nedenle , fikir oluşturma ,
son kertede özgürce karar vermenin
öğelerini hep kendi içinde barındırır.
Kaldı ki bir fikri insana özgü olarak
değerli kılan da özgürce karar
vermektir."
- Hayat Problem Çözmektir
163. "...Hepimiz bir biçimde karşılıklı
ilişki içerisindeyiz..."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
164. "Toplum, toplumsal ilişkilerden
oluşur."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
165. "Kendini ifade edemeyen susmalı,
kendini açık biçimde ifade edebilene
kadar çalışmaya devam etmelidir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
166. "Devletin sağlayacağı hukuksal
koruma için , hep daha fazla bir
bedel ödemek zorunda kalacağız;
yalnızca vergilere değil ,
alttan almak zorunda olduğumuz
aşağılanmalara da katlanmamız
gerekecektir.
( " Devlet dairelerindeki küstahlıklar")"
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
167. "Biz kendi ürünlerimizin bir ürünüyüz, yani hepimizin katılımıyla oluşan uygarlığımızın ürünüyüz."
- Hayat Problem Çözmektir
168. "Bilgi, inancın belli bir şekli, yani inancın yeter nedenlere dayanan şekli olarak tanımlanır."
- Hayat Problem Çözmektir
169. "Özgürlüğün düşmanları, onu savunanları her zaman yıkıcılıkla suçlamışlardır. Ve hemen her zaman, saf ve iyi niyetli olanları kandırmayı da başarmışlardır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
170. "Hayat problem çözmektir..."
- Hayat Problem Çözmektir
171. "Beynin bazı kısımlarını koparsanız bile, kalan kısımlar koparılan kısımların işlevlerini üstlenirler."
- Hayat Problem Çözmektir
172. "Bana öyle geliyor ki, bu bölümün son sözlerini, yüz yıl önce Hegel için şu sözleri söylemiş olan ulusçuluk düşmanı Schopenhaur'e bırakmak uygun bir bitiriş olacaktır. "O yalnız Alman felsefesi üzerinde değil, her türlü Alman edebiyatı üzerinde yıkıcı, daha kesin söylenirse, aptal edici, hatta denebilir ki, vebaya benzer bir etki yaptı. Bu etki ile her fırsatta ve kuvvetle mücadele etmek, bağımsız hüküm verebilen herkesin görevidir. Çünkü, biz susarsak kim konuşacak?""
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
173. "Özgürlüğe gelince diyor Hegel eski zamanlarda yasalarla tanımlanmış haklara, şehrin vb.tanıdığı özel ve kamusal haklara 'özgürlükler' denirdi. Gerçekten her gerçek yasa bir özgürlüktür,... çünkü içinde ussal bir ilke taşır; bu da, başka bir değişle içinde ussal bir ilke taşıdığı anlamına gelir.) Şimdi özgürlük ile bir özgürlük kavramlarının aynı anlama geldiklerini, dolayısıyla yasa ile bir özgürlük kavramlarının aynı anlama geldiğini, dolayısıyla özgürlüğün yasa demek olduğunu ileri süren ve buradan da ne çok yasa varsa özgürlüğün o kadar çok olduğu sonucunun çıkmasına yol açan bu usavurma, açıkça önce Platon tarafından keşfedilen ve yukarda kısaca ele alınan özgürlük paradoksunun - bir kelime oyununa dayandığı için- sarsakça dile getirilmiş bir biçimidir. Bu paradoks, yasaların koruyuculuğu ve sınırlayıcılığı altında olmazlarsa özgürlüklerin güçlülerin zayıflar üzerinde tiranlık etmelerine yol açabileceklerinden dolayı sınırsız özgürlüğün aksine dönüşebileceğini söyleyerek dile getirebilir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
174. "Özgürlük sınırsız olursa kendi kendini ortadan kaldırır. Sınırsız özgürlük kuvvetli adamın zayıfı itip kakmaya ve onun özgürlüğünü elinden almaya özgür olduğu anlamına gelir. Devletin özgürlüğü bir dereceye kadar sınırlamasını istememiz bundandır, herkesin özgürlüğü yasalar tarafından korunsun, diyedir. Hiç kimse başkalarının merhametine kalmış olmamalı, herkes devlet tarafından korunmak hakkına sahip olmalıdır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
175. "Her türlü kötülüğün temelinde ekonomik güç bulunduğu dogmasını bir kenara koymak gerekir. Onun yerine her türlü denetim altında olmayan gücün tehlikelerinin anlaşılması konmalıdır. Kendi başına para pek tehlikeli değildir. Ancak, ya doğrudan doğruya ya da yaşamak için kendilerini satmak zorunda olan ekonomik açıdan zayıf insanları satın alarak güç satın alabildiği zaman tehlikeli olur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
176. "Hiç bu kadar çok sorumsuz insanın elinde bu kadar çok ve bu denli tehlikeli silah bulunmamıştı. İki dünya savaşı sonrası olandan bin kat daha fazla. Bu böyle olduğu ve bunu böyle kabullendikleri için, lider politikacılarımız bize karşı sorumludur. Bu nedenle de hepsine karşı dava açmalıyız."
- Hayat Problem Çözmektir
177. "Bundan çok daha kötü bir dünyada yaşayan Ruslar, çocuklarına ve gençlerine ülkelerinin cennet olduğunu telkin ediyorlar. Gerçekten de, bu işe yarıyor. Ruslar bizden daha memnunlar. Telkin gereksinimi büyük bir güçtür. Ama uğruna savaşıldığı zaman doğruluk da."
- Hayat Problem Çözmektir
178. "Yalnızca hatalarımızdan bir şeyler
öğrenebiliriz."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
179. "Kötülüklerin özrü yoktur."
- Hayat Problem Çözmektir
180. "*****
Herhangi bir teknolojinin en karakteristik görevlerinden biri de neyin gerçekleştirilemeyeceğini göstermektir.
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
181. "Sınama ve yanılma, yanlışlanabilir olan kuramlar ortaya atma ve bunları pratik sınavlarla denetleme yöntemlerini kastediyorum. Sonuçları bölük pörçük toplum mühendisliği tarafından denetlenebilecek olan bir toplum teknolojisi gereklidir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
182. "Bizim gereksindiğimiz ve istediğimiz şey siyaseti ahlâkîleştirmektir, ahlâkı siyasîleştirmek değil."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
183. "Bilgimizde gelişme , modifikasyonla,
daha önceki bilgilerle yapılan
düzeltmelerle sağlanır."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
184. "" Felsefe bir çağın yargıcıdır;
bunun yerine onun ifadesi olduysa,
bir terslik var demektir.""
- Hayat Problem Çözmektir
185. "Platon, her adımda dürüstlüğünden ödün verdiği bir yolda yürümek zorunda kalmıştı. Özgür düşünceye ve gerçeğin ardından gitmeye karşı cephe alma gereğini duymuştu. Yalan söylemeyi, siyasal mucizeleri, tabucu kör inanışları, gerçeğin bastırılmasını ve nihayet, kaba şiddeti savunmaya itilmişti."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
186. "Platon'un ideal filozofu hem her şeyi bilen (alimi-mutlak), hem de her şeyi yapabilen (kadiri mutlak) olmaya yaklaşmaktadır. O, Filozof-Kraldır. Sokratesçi ve Platoncu filozof ideallerinin arasındakinden daha büyük karşıtlık düşünmek bana güç geliyor. Bu karşıtlık, iki dünya arasındaki karşıtlıktır -alçakgönüllü, akılcı bir bireycinin dünyasıyla, totaliter bir yarı tanrının dünyası arasındaki karşıtlık!"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
187. "Medeniyetimizin ayakta kalmasını istiyorsak büyük adamların önünde eğilmeyi, diz çökmeyi bırakmalıyız."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
188. "Yaşamın anlamı, hayatımız boyunca arayıp bulacağımız gizli bir şey değil, hayatımıza kendi elimizle katabileceğimiz bir şeydir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
189. "Dünya Tarihi bir mutluluklar sahnesi değildir. Orada mutlu devreler boş sayfalardır, çünkü bu devreler uyum devreleridir. Buna göre Hegel'in saldırdığı konular, her zamanki gibi, us ve özgürlüktür. Hegelciliğin saraylarında, kapalı toplumun ve özgürlüğe karşı isyanın bu kalesinde isterik "Kaderimizi isteriz! Savaşımızı isteriz! Zincirlerimizi isteriz!" seyhaları çın çın çınlamaktadır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
190. "Hepimiz düşlerimizin güzel, yetkin toplumunda herkesin mutlu olacağına inanırız ve hiç kuşkusuz hepimiz birbirimizi sevebilseydik, yeryüzü cennete dönerdi. Ne var ki daha önce de dediğim gibi, yeryüzünü cennete çevirme çabası her zaman cehennemin ortaya çıkmasıyla sonuçlanmıştır. Bu çaba hoşgörüsüzlüğe yol açar. Dinsel savaşlara ve engizisyonların ortaya çıkmasına yol açar."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
191. "Günümüzde bilimle ilgilenmeyen hiç kimse eğitilmiş sayılmamalıdır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
192. "Güvensizlikten korkulur, bu yüzden dogma, fanatik inanca dönüşür."
- Hayat Problem Çözmektir
193. "Doğrunun hiçbir ölçütü yoktur;
doğruya ulaşmış olsak bile bunun
doğruluğundan emin olamayız."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
194. "Yaşam, yaşam için çevreyi
iyileştirir
Milyonlarca yıldır bunu yapmıştır,
bizlerse şanslı mirasçılarıyız."
- Hayat Problem Çözmektir
195. "Yaşamın anlamı, hayatımız boyunca arayıp bulacağımız gizli bir şey değil, hayatımıza kendi elimizle katabileceğimiz bir şeydir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
196. "Her bilim öncesi bilgi,ister hayvana özgü olsun ister insana,dogmatiktir.Bilim,dogmatik olmayan yöntemin,yani eleştirel yöntemin bulunmasıyla başlar."
- Hayat Problem Çözmektir
197. "İyimserlik ödevimizdir."
- Hayat Problem Çözmektir
198. "Fichte, Schelling ve Hegel'in romantik tepkisine yol açan şey, Kant'ın tüm Tanrı' nın varlığı kanıtlarını eleştirmesi olmuştur. Yeni eğilim her türlü kanıtı, bunlarla birlikte de her türlü usavurmayı bir kenara koymak olmuştur. Romantiklerle birlikte felsefede olduğu kadar toplum bilimlerinde de dogmacılık moda oldu. Yazar, görüşünü önümüze koymaktadır. Ve onu ister kabul ederiz, ister reddederiz. Schopenhauer "namussuzluk çağı" adını verdiği bu romantik falcı felsefe çağını şöyle betimliyor: "Önceki bütün felsefecilerin yapıtlarına egemen olan o namusluluk niteliği, okuyucu ile birlikte araştırmaya girmek havası, burada tümüyle yok olmaktadır. Her sayfa bu sözde felsefecilerin okuyucuya bir şey öğretmek değil, onun aklını çelmek çabasında olduklarına tanıklık etmektedir.""
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
199. "Hegel özgürlük ve akıl düşmanlığının temelindeki ölümsüz fikirleri yeniden ortaya çıkardı. Hegelcilik, kabileciliğin rönesansıdır. Hegelciliğin tarihsel önemini Platon ile totaliterciliğin modern biçimi arasındaki, deyim yerindeyse, zincirin kayıp halkası olması gerçeğinde görmek mümkündür. Modern totaliterlik taraflarının çoğu, fikirlerinin Platon'a kadar geri götürülebileceğinden habersizdirler. Ama çoğu Hegel'e borçlu olduklarını bilirler ve hepsi Hegelciliğin boğucu havasında yetişmişlerdir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
200. ""Tarih kitabının sayfalarında ilerleme gerçeği açık ve seçik bir şekilde yazılmıştır. Ancak ilerleme bir doğa yasası değildir. Bir neslin elde ettikleri, bir sonraki tarafından kaybedilebilir.""
- Hayat Problem Çözmektir
201. "Bir insanı sevmek demek, onu mutlu kılmak istemek demektir."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
202. ""Yumruğunuzu hareket ettirme
özgürlüğünüz, karşınızdakinin burnunun
başladığı yerde biter.""
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
203. "İnsansal bilginin yanlış olabileceğini
kabul edersek, doğru konusunda hiçbir zaman emin olamayacağımızı da
anlamış oluruz.
Bunu şöyle de formüle edebiliriz:
Kesin olmayan ( belirsiz)
doğrular - hattâ yanlış sandığımız
doğru önermeler - vardır ,
belirsiz kesinlikler değil."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
204. "Özgürlük yaşamın güzelliklerini
evimize taşıyan bir nakliyeci değildir."
- Hayat Problem Çözmektir
205. ""Şimdiye kadarki bütün toplumların tarihi,
bir sınıf savaşları tarihidir.""
- Hayat Problem Çözmektir
206. "Yaşamda ve algılamada hedeflerimiz ,
dileklerimiz, tercihlerimiz büyük bir rol
oynamaktadır .
Bunlar yorumlarımızı belirler ,
yorumlarımızı ise sınamaya , doğrulamaya veya yanlışlamaya çalışırız."
- Hayat Problem Çözmektir
207. "Gerçek şu ki, Marx'ın hayatı boyunca hem İngiltere'de, hem de özellikle Bismarck yönetimindeki Almanya'da muhteşem reformlar, büyük ve çok önemli reformlar gerçekleşmiştir. Yani Marx'ın kapitalizme ilişkin iddiaları, henüz kendisi hayattayken çürütülmüştür. Bu durumda kapitalizm dediği şey, yani işçilerin ve kapitalistlerin, her şeyin giderek daha da kötüleşmesine neden olacak bir makinenin içine kapatılmış oldukları toplum düzeni, hiçbir zaman var olmamıştır."
- Bu Yüzyılın Dersi
208. "Her buluş yaratıcı bir sezgidir."
- Bilimsel Araştırmanın Mantığı
209. "*****
Sosyal bilimler, fiziğin matematiksel olarak formüle edilmiş nedensel kanunları ile mukayese edilebilecek hiçbir şeyi bilmez.
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
210. "*****
Sosyal gruplar, hiçbir zaman sadece kişilerin toplamları olarak kabul edilmemelidirler. Sosyal grup, üyelerinin basit bir toplamından daha öte birşey olduğu gibi, üyeleri arasında herhangi bir anda· mevcut sadece kişisel ilişkilerden de daha öte birşeydir.
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
211. "Lenin'in çabucak farkına vardığı gibi, Marxçılık uygulamalı ekonomi sorunlarında yardımcı olamıyordu. "Ben bu sorunları ele almış bir sosyalist tanımıyorum" diyordu Lenin iktidara geldikten sonra; "bu konuda ne Bolşevik, ne de Menşevik ders kitaplarında bir şey yazılmamıştır" başarısız bir deneme devresinden, "savaş komünizmi" denilen dönemden sonra, Lenin aslında geçici olarak ve sınırlı bir şekilde özel teşebbüse geçiş demek olan bazı tedbirler almaya karar verdi. Adına NEP -Yeni Ekonomik Siyaset- denilen bu tedbirlerin ve sonraki deneyimlerin -beş yıllık planlar, vb.- bir zamanlar Marx ve Engels tarafından ortaya atılmış olan "Bilimsel Sosyalizm" ile hiçbir ilgileri yoktur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
212. "“Felsefemizin karşılaştığı başlıca tehlike, tembellik ve yünsülük bir yana... Bulanık olanı kesinmiş gibi ele almak anlamına gelen skolastikliktir.”"
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
213. "Eğer belli bir zamanda azınlıkta olan bir parti, öbür partileri ister şiddete, isterse çoğunluk oyuna dayanarak ezmeyi tasarlıyorsa, o zamanki iktidar partisine de aynı hakkı tanıyor demektir. Böylece baskıdan yakınma hakkını ahlaki açısından yitirir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
214. "Bir insanı sevmek demek, onu mutlu kılmak istemek demektir."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
215. "Bir yanlışlamadan her zaman bir
yığın şey öğreniriz.
Sadece bir kuramın yanlış olduğunu
değil , neden yanlış olduğunu da
öğreniriz.
Ve hepsinden önce , yeni ve daha sıkı
kavramış bir problem elde ederiz;
bildiğimiz üzere yeni bir problem ,
yeni bir bilimsel gelişmenin asıl
çıkış noktasıdır."
- Hayat Problem Çözmektir
216. "İnsan aklı , düşlerimiz, hedeflerimiz.
Bizler , ortaya çıkan eserin ya da
ürünün asıl sahibi olma sıfatını taşırken,
çıkardığımız ürünle birlikte biçimleniriz.
İnsandaki asıl yaratıcılık
da budur zaten :
Bir yandan yaratırken , diğer yandan
kendimizi de değiştirmek .
O halde gerçeğin biçimlenmesi
tümüyle bizim eserimizdir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
217. "Thomas Hobbes , devlet olmadan
her insanın diğerinin potansiyel
can düşmanı olduğunu
( " İnsan insanın kurdudur ") ve bu yüzden
suçları ve şiddet uygulamalarını
dizginlemek için olabildiğince
güçlü bir devlete gerek olduğunu
kabul etmiştir."
- Hayat Problem Çözmektir
218. "Öğrenme hevesi, kendi başına, bilgeliğin edinilmiş olduğunun kanıtıdır; nitekim Sokrates'in kendi bilgeliği için bütün dediği de bundan ibarettir; zira, öğrenmeye heves eden zaten ne kadar az bildiğini bilir."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
219. "*****
Tarihselci hatta daha da ileri gidebilir ve benimsenecek en makul tutumun, Kişinin kendi değerler sistemini, kapıya dayanıp zorlayan değişmelerle uyuşacak şekilde ayarlaması olduğunu ekleyebilir.
*****"
- Tarihselciliğin Sefaleti
220. "Evrimcilerin, evrimi "geleneksel düşünceye karşı cesur ve ihtilalci bir meydan okuma" olarak karşılayan duygusal tutumlarını paylaşmayan herkesten cehalet taraftarı (obscurantist) diye şüphe etme eğiliminde olmalarından gözüm biraz korktuğu için, burada modern Darwinizmde ilgili olguların en başarılı açıklamasını gördüğümü söylemem iyi olacaktır. Evrimcilerin duygusal tutumlarının güzel bir örneği, C.H. Weddington'un "Evrimin yönünün iyi olduğunu, düpedüz o iyi olduğu için, kabul etmeliyiz" şeklindeki ifadesidir. Bu, aynı zamanda Profesor Dernal'in Darwinci tartışmayla ilgili aşağıdaki aydınlatıcı görüşünün hâlâ geçerliliğini koruduğu gerçeğini sembolize eden bir ifadedir: "Bilim, haricî bir düşmanla, yani kiliseyle savaşmak zorunda kalmış değildi; kilise bilim adamlarının kendi içlerindeydi.""
- Tarihselciliğin Sefaleti
221. "Her bilim öncesi bilgi, ister hayvana özgü olsun ister insana, dogmatiktir. Bilim, dogmatik olmayan yöntemin, yani eleştirel yöntemin bulunmasıyla başlar."
- Hayat Problem Çözmektir
222. "Hegel de Herakleitos gibi savaşın her şeyin babası ve kralı olduğuna inanmaktadır. Hegel "Dünya Tarihi Dünyanın Adalet Mahkemesidir" demektedir. Ve yine Herakleitos gibi, o da bu öğretiyi doğaya da teşmil ederek, şeylerin karşıtlık ve zıtlıklarını, zıtların kutupsallığını, vb.yorumlayarak, genelleşmişmektedir. Ve yine Herakleitos gibi, Hegel de zıtların özdeşliğine inanmaktadır; gerçekten de karşıtların özdeşliği oluşum sürecinde, diyalektik süreçte, öylesine önemli bir rol oynamaktadır ki, bu Herakleitosçu fikrin, karşıtların savaşı ve ayrılıklarının, Hegel'in diyalektiğinin ana fikirleri olduğunu öne sürebiliriz."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
223. "Bir demokraside yöneticilerin güçlerinin sınırlı olması gerekir ve demokrasinin mihenk taşı şudur: Demokraside yöneticiler -yani, hükümet- yönetilenler tarafından kan dökülmeksizin görevlerinden alınabilir. Bunun için iktidarda olanlar, azınlığa barışçı yollardan bir değişiklik getirmek imkanını veren kurumları korumazlarsa, yönetimleri tiranlık olur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 2
224. ""Batıl inanç" sözcüğü büyük bir dikkatle kullanmamız gereken bir sözcük: ne kadar az şey bildiğimizi ve kendimiz bilmeden batıl inancın çok farklı biçimlerine
ne kadar büyük kesinlikle kapıldığımızı bilerek."
- Hayat Problem Çözmektir
225. "Genel olarak sağduyunun büyük bir hayranıyım; hatta eğer biraz olsun eleştirel olabilirsek, sağduyunun, olası bütün sorunsal durumlarda en değerli ve güvenilir yol gösterici olduğunu da iddia ediyorum. Ama daima güvenilir değildir; bilim kuramı veya bilgikuramıyla ilgili soruları ele alırken ona gerçekten eleştirel yaklaşabilmek, çok büyük bir önem taşır."
- Hayat Problem Çözmektir
226. "Eleştirel tartışma bireyin özgür düşüncesinin temelidir. Bu da düşünce özgürlüğü olmaksızın politik özgürlüğün olamayacağı anlamına gelir. Dahası, politik özgürlüğün, her bireyin usundan özgürce yararlanmasının önkoşulu olduğu anlamına gelir."
- Hayat Problem Çözmektir
227. "Başka insanları kurban olarak
seçmemeliyiz. Kendilerini kurban etme
konusunda başkalarını güdülemeye ya da
onları ikna etmeye de hakkımız yoktur-
bize tümüyle inandırıcı gelen bir kuram,
bir düşünce olsa bile.
Sonuç olarak daha iyi bir dünya
arayışı , başka insanların , bir düşünce
uğruna yaşamlarını istemeyerek feda
etmeyeceği bir dünya arayışı olmalıdır."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
228. "Ama neden örneğin din tarihi
veya şiir sanatı tarihi değil de tam da
güç tarihi seçildi?
Bunun çok çeşitli nedenleri vardır.
Bu nedenlerden biri , gücün hepimizi ,
şiirinse sadece çok azımızı etkilemesidir.
Ama güce tapma , putperestliğin ve
kölelik ruhunun en alçakça biçimlerinden
biridir. Güce tapma korkudan doğar:
haklı olarak küçümsediğimiz bir
duygudan.Güç politikasının tarih
yazarlarının ilgi odağına oturmasının
üçüncü bir nedeniyse , güçlülerin
genellikle tapınılması arzusunun olması
ve bu arzularını gerçekleştirecek
araçlara da sahip olmuş olmalarıdır.
Birçok tarihçi, kayserlerin, generallerin
ve diktatörlerin siparişiyle ve bunların
denetimi altında yazılmıştır."
- Hayat Problem Çözmektir
229. "Hıristiyanlığın devlet dini olmasından sonra burada, Batı'da. Tutucu olmak adına yapılan dinî zulmün tarihi çok korkunçtur. Daha sonra özellikle de 17. ve 18. Yüzyıllar'da- zulüm, gaddarlık ve terörü haklı göstermek için birbiri ardına başka tema ve inançlar ortaya atıldı: Milliyet, ırk veya sınıf temaları; siyasî veya dinî inançlar."
- Bu Yüzyılın Dersi
230. "Herkesin işbirliği yapmak zorunda olduğu üçüncü önemli konu ise eğitim. Birkaç yıl kadar önce Lordlar Kamarası'nda Sosyal Demokrat Parti üyeleri, kendilerine bu konuda bir konferans vermemi istediler. Ben çocuklarımızı televizyon ve benzeri diğer araçları kullanarak, şiddet eğilimli olmaları yönünde eğittiğimizi öne sürdüm. Ve o gün orada maalesef, sansüre ihtiyacımız olduğunu söylemek zorunda kaldım."
- Bu Yüzyılın Dersi
231. "Platon, rasyonel kanıtlar kullanmak yerine, özgürlüğü yasasızlık, serbestiyi başıboşluk, yasa önünde eşitliği düzensizlikle özdeşleştirerek küçük düşürme yoluna sapar. Demokratların sefih ve hasis, küstah ve yasa tanımaz, utanmaz, vahşi ve müthiş hayvanlar oldukları, her akıllarına eseni yaptıkları, yalnız zevk, yalnız gereksiz ve kirli tutkular için yaşadıkları anlatılır."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
232. "Bir kuramın cesareti olarak da tanımlanabilecek olan şey, onun kapsamının büyüklüğüdür: Bir kuramla ne kadar çok şey iddia ediyorsak, kuramın yanlış çıkma riski de o kadar büyüktür. Yani aslında doğruluğu ararız, ama sadece cesur, riskli doğruluklarla ilgileniriz."
- Hayat Problem Çözmektir
233. "Sapare aude! “Kendi iradenle aklını kullanma yürekliliğini göster.”"
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
234. "Platon, değişmeyen yetkin devlet inancını "bütün şeyler" alanına da yaymıştır. O, her çeşit adi ve çürüten şeye karşılık, çürümeyen yetkin bir şey bulunduğuna inanmaktadır. Çoğucası, Formlar ya da İdealar Teorisi diye anılan, bu yetkin ve değişmeyen şeylere inanç, Platon felsefesinin merkezi doktrini olmuştur."
- Açık Toplum ve Düşmanları - Cilt 1
235. "Eğitim ve kültür bir ailenin kendisine miras kalmış toplumsal konumunun bir sembolü değil, toplumsal yükselişin, bilgi aracılığıyla kendini özgürleştirmenin bir aracı ve sembolüydü."
- Hayat Problem Çözmektir
236. "Bilimde, kendimiz yerine hipotezlerimizi öldürürüz."
- Hayat Problem Çözmektir
237. "Özgürlüğün hiçbir çeşidi, devlet tarafından güven altına alınmadıkça olanaklı olamaz."
- Açık Toplum ve Düşmanları (2 Cilt Birarada)
238. "Bütün davranışlarımızda vitrini
göz önüne bulundurmak üzere
eğitilmekteyiz."
- Hayat Problem Çözmektir
239. "Umuda gereksinimimiz var;
umut olmadan davranışlarımızı
yönlendirmek ve yaşamak bizim
gücümüzü aşar."
- Hayat Problem Çözmektir
240. ""Tanrı bizleri dostlarımızdan korusun...
çünkü ...ara sıra da karşımıza çıksalar ,
sahtekâr , entrikacı , bizlerin
mahvolmasını isterken , iyi dileklerini
dile getiren... dostlar vardır;
ve işte onlardan ve kurdukları tuzaklardan
kaçınmak , pek de kolay değildir. ""
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
241. "Yaşamı tarifsiz bir ölçüde
harika buluyorum .
Aynı zamanda iğrençtir de..."
- Hayat Problem Çözmektir
242. "Her bilim öncesi bilgi,
ister hayvana özgü olsun ister insana,
dogmatiktir.
Bilim , dogmatik olmayan yöntemin ,
yani eleştirel yöntemin bulunmasıyla
başlar."
- Hayat Problem Çözmektir
243. "Bilime göre dünya neredeyse tamamen
maddeden boştur ve aslen yalnızca
kaotik ışımayla doludur.
Boş olmadığı az sayıdaki yerlerde ise
kaotik maddeyle doludur ve genellikle
moleküllerin oluşumu için aşırı sıcak ,
tanıdığımız türden canlıların gelişmesi
için fazla soğuktur.
Evrenin ( Kosmos) başka yerlerinde
hayat olsa da olmasa da,
kozmolojik açıdan hayat son derece
ender ve sıradışı bir olgudur.
Hayatın gelişiminde eleştirel ve
bilimsel yöntemin gelişmesi yine son
derece ender olduğundan , olasılık
hesabı açısından neredeyse sonsuz
ölçüde olasılıkdışıdır.
Demek ki , hayat ve bilim
oluştuğunda piyango bize çıkmış."
- Hayat Problem Çözmektir
244. "Sapare aude! “Kendi iradenle aklını kullanma yürekliliğini göster.”"
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
245. "Ama güce tapma,putperestliğin ve kölelik ruhunun en alçakça biçimlerinden biridir."
- Hayat Problem Çözmektir
246. "Öğrenme, başarısız olan veya ortadan kaldırılan çözüm denemelerinin yavaş yavaş birer değinme düzeyine inerek,sonuçta başarılı çözüm denemesinin neredeyse tek başına ortada kalmasından oluşur."
- Hayat Problem Çözmektir
247. "Çevre düşünürlerinin (ve daha sonra gelen pozitivistlerin) bilimde anlam problemini araştırma konusu yapmalarına karşılık Popper, bilimsel bilginin gelişimini temel problem olarak ele almıştır. Popper ile Çevre düşünüderi arasındaki diğer bir karşılık, metafizik karşısındaki tutumdur. Çevre düşünürleri, metafiziğe kesin olarak karşı olmuşlar (her ne kadar yargılama zamanla değişirse de başlangıçta) metafizik yargıları doğrulanamayan, dolayısıyla da anlamsız yargılar olarak kabul etmişlerdir. Halbuki Popper'e göre, bir antimetafizikçi de anlamsız bir yargıda bulunabileceği gibi, bir metafizikçi anlamlı ve işe yarar bir yargıda bulunabilir."
- Tarihselciliğin Sefaleti
248. "Başlangıçta "Viyana Çevresi" adıyla anılan, daha sonralan "Mantıkçı Pozitivizm" , "Mantıkçı Empirizm", "Yeni Pozitivizim" gibi isimlerle anılacak olan bu felsefe ekolü, M.Schlick'in 1923 yılından itibaren Viyana'da bir grup bilim adamının katıldığı seminerler düzenlemesiyle doğmuştur. E. Mach'ın da (1838-1916) etkisiyle felsefeyi metafiziğe karşı bir anlayış içinde doğrulanabilir (verifiable) bir yapıda olması gerektiğini ileri sürmüşlerdir."
- Tarihselciliğin Sefaleti
249. "Her aydının özel bir sorumluluğu vardır; öğrenim görme ayrıcalığına ve olanağına sahiptir. Bunun karşılığında çevresine (ya da “toplumuna”) öğrendiklerini, en basit, en açık ve en alçakgönüllü biçimde açıklamakla yükümlüdür. En kötüsü, aydınların peygamberler gibi ortaya çıkıp, insanları kehanetleriyle kandırmalarıdır – tanrıya karşı işlenen büyük bir günahtır."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı
250. "Yaşamın anlamı, hayatımız boyunca arayıp bulacağımız gizli bir şey değil, hayatımıza kendi elimizle katabileceğimiz bir şeydir."
- Daha İyi Bir Dünya Arayışı