Frans de Waal En Beğenilen Sözleri
1. "Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum."
- Bonobo ve Ateist
2. "İnsan dediğin Tanrı’nın bir gafı mı sadece?
Yoksa Tanrı mı insanın gafı?
FRIEDRICH NIETZSCHE"
- Bonobo ve Ateist
3. "Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum. "
- Bonobo ve Ateist
4. "“Bilimin düşmanı din değildir. Asıl düşman, düşüncenin, sorgulamanın ve merakın yerine dogmayı koymaktır.”"
- Bonobo ve Ateist
5. "Bonobolar savaşmaz sevişir."
- İçimizdeki Maymun
6. "Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum. Dogmatizm bana dinden daha tehlikeli görünüyor."
- Bonobo ve Ateist
7. "başkalarıyla bağlantı kurmaya ya da rekabet etmeye ihtiyaç duymayan, kendi kendine yeten yalnızlar"
- İçimizdeki Maymun
8. "Güzellik, bakanın gözündedir."
- İçimizdeki Maymun
9. "Memeliler birbirlerinin duygularına karşı duyarlıdır ve muhtaç durumda olanlara yardım ederler. İnsanların evlerini, mesela iguanalar ve kaplumbağalarla değil de tüylü etoburlarla doldurmasının nedeni, memelilerin bir sürüngenin asla sunamayacağı bir şey sunmasıdır. Şefkat verirler, şefkat isterler ve biz nasıl onların duygularına tepki veriyorsak onlar da bizim duygularımıza tepki verirler."
- Bonobo ve Ateist
10. "Beton suratlı bir insanla konuşmaya çalıştığımızda, adeta duygusal bir kara deliğin içine düşeriz."
- Empati Çağı
11. "Gerçekten sevdiğim tek şey müzikti."
- Bonobo ve Ateist
12. "Zaferin yüzlerce babası vardır ama yenilgi yetimdir, derler."
- İçimizdeki Maymun
13. "İyilik yapmak iyi geliyor."
- Bonobo ve Ateist
14. "vahşi şempanzeler tembel tembel ağaçtan ağaca dolaşıp meyve toplamaktan başka bir şey yapmıyorlardı."
- İçimizdeki Maymun
15. ""Her ne kadar rahatsız edici olsalar da gerçeklerle yüzleşmenin, bir inkar vaziyetinde yaşamaktan daha iyi olduğunu düşünüyorum,""
- İçimizdeki Maymun
16. "Tıpkı bizim gibi maymunlar ve şebekler de iktidar peşinde koşar, cinsellikten zevk alır, emniyet ve şevkat ister, toprak için öldürür, güven ve işbirliğine değer verir. Evet, bizim bilgisayarlarımız ve uçaklarımız var ama psikolojik yapımız sosyal primatlarınkiyle aynı."
- Bonobo ve Ateist
17. "Bir eylem tanrılar onu sevdiği için mi ahlakidir yoksa ahlaki olduğu için mi tanrılar sever?"
- Bonobo ve Ateist
18. "Doğduktan sonra kız bebekler, insanların yüzlerine erkek bebeklere nazaran daha uzun bakar;"
- Bonobo ve Ateist
19. "Doğduktan sonra kız bebekler, insanların yüzlerine erkek bebeklere nazaran daha uzun bakar;"
- Bonobo ve Ateist
20. "Ahlakın doğrudan yaratıcı Tanrı’dan geldiğine inanan birisi için evrimi kabul etmek manevi bir uçurum demektir."
- Bonobo ve Ateist
21. "Mutluluğa giden en emin yol, insanın etrafına mutlu insanlar toplamasıdır."
- Bonobo ve Ateist
22. "ne yaptığın, kim olduğundan daha önemlidir"
- İçimizdeki Maymun
23. "Kendimize nasıl davranılmasını istiyorsak, başkalarına da aynı şekilde davranmalıyız."
- Empati Çağı
24. "Erkekler için iktidar en büyük afrodizyaktır, hem bağımlılık da yapar."
- İçimizdeki Maymun
25. "Davranış fosilleşmez."
- İçimizdeki Maymun
26. "“Temelde,” diye bağlar Freud, “Tanrı Yüceltilmiş bir babadan başka bir şey değildir.”"
- İçimizdeki Maymun
27. "Sosyobiyolog Ed Wilson, herhangi bir hayvanın bin saatten fazla gözlenmesi halinde biliminsanlarının mutlaka ölümle biten bir dövüş göreceği sonucuna vardı."
- İçimizdeki Maymun
28. "*
Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde; neye inandıklarına değil, ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum.
*"
- Bonobo ve Ateist
29. "Dindar olsun olmasın insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil, ne kadar dogmatik olduklarına bakarım."
- Bonobo ve Ateist
30. "Hayvanat bahçesini ziyaret edenlerin konuşmalarından da, göze batan maymun cinsel organlarını görünce şaşkına döndükleri anlaşılır. Bir kadının "Aman Tanrım, şu gördüğüm kafa mı?" bağrışını hiç unutamam mesela."
- İçimizdeki Maymun
31. "''Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum.''"
- Bonobo ve Ateist
32. "''İnsan dediğin Tanrı’nın bir gafı mı sadece?
Yoksa Tanrı mı insanın gafı?''"
- Bonobo ve Ateist
33. "primatların kendilerine verilen bir ödevi, salatalık dilimleri karşılığında seve seve yaptığını ama başkasına tadı çok daha iyi olan üzümlerin verildiğini gördüğünde yapmayı bıraktığını tespit etmiştik. Salatalık yiyenler sinirleniyor, ellerindeki sebzeleri yere atıyor ve grev yapıyorlardı."
- Bonobo ve Ateist
34. "*
Ahlak, grup hayatının yararlarını etrafa yaymaya yarar ve güçlü bir(ilerinin) herkesi sömürmesine engel olur.
*"
- Bonobo ve Ateist
35. "Hayat zaten boktan, bir de sonunda ölüyorsun!"
- Bonobo ve Ateist
36. "Ahlakın doğrudan yaratıcı Tanrı'dan geldiğine inanan birisi için evrimi kabul etmek manevi bir uçurum demektir."
- Bonobo ve Ateist
37. "Bilinçli olsun olmasın, sosyal üstünlük daima zihinlerimizdedir."
- İçimizdeki Maymun
38. "Doğruyla yanlışı ayırmamızı sağlayan şey hem iyi hem kötü olabilme becerimizdir."
- Bonobo ve Ateist
39. "Erkekler için iktidar en önemli afrodizyaktır, hem bağımlılık da yapar"
- İçimizdeki Maymun
40. "*
Empati maalesef taraf tutar...
*"
- Bonobo ve Ateist
41. "Bilim, hayatın anlamını açıklama ya da bize hayatımızı nasıl yaşayacağımızı söyleme gibi işlere bakmaz. İngiliz felsefeci John Gray'e göre, "bilim büyücülük değildir. Bilginin artması, insanın muktedirliğini de artırır. İnsanın neyse o olmasını öteleyemez""
- Bonobo ve Ateist
42. "Resmedilen kötülüklerin çoğu kumara, hırsa, dedikoduculuğa, tembelliğe, oburluğa, kibre işaret ediyor. Ressam adeta, evet dünya sefalet ve günah dolu, günahlar da cezalandırılacak ama bunun kaynağı tensel aşk değil, demeye getiriyor."
- Bonobo ve Ateist
43. "Din bizi okyanusun karşı kıyısına geçirmiş bir gemi gibidir; iyi işleyen bir ahlakla devasa toplumlar kurmamıza imkân tanımıştır. Artık kara göründüğü için bazılarımız gemiden inmeye hazırlanıyor. İyi de karanın göründüğü kadar sağlam olduğunu kim söylemiş?"
- Bonobo ve Ateist
44. "Ateistlerin çağrısına uyup bu önemli parçamızı kesip atmayı başarırsak bile, geri kalan Tanrı büyüklüğünde boşluğu nasıl dolduracağız?"
- Bonobo ve Ateist
45. "Belki sadece ben böyle düşünüyorumdur ama menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım."
- Bonobo ve Ateist
46. "Her ne kadar, doğayı kana bulanmış bir yer gibi görme alışkanlığında olsak da, hayvanlar bizim de ahlaken onayladığımız eğilimlerden yoksun değillerdir, bu yüzden de ahlakın bizim sandığımız gibi insanlığın getirdiği bir yenilik olduğu söylenemez bence."
- Bonobo ve Ateist
47. "Dünyada kendini tekrar tekrar üreten bu bencillerin diktatörlüğüne isyan edecek tek bir tür varsa o da biziz."
- İçimizdeki Maymun
48. "Üremede dişilerin ne yediğinin de büyük önemi vardır, özellikle hamileyseler ya da emziriyorlarsa almaları gereken kalori beş misli artar"
- İçimizdeki Maymun
49. "
"
- Bonobo ve Ateist
50. "İnsan dediğin Tanrı’nın bir gafı mı sadece?
Yoksa Tanrı mı insanın gafı?"
- Bonobo ve Ateist
51. "Lorenz'le Ardrey, kendi türüne karşı öldürücü güç kullanmanın sadece insana mahsus olduğunu iddia etmişlerdi."
- İçimizdeki Maymun
52. "Kanıt yokluğu, yokluğun kanıtı değildir."
- Bonobo ve Ateist
53. "Üçüncü Dünya Savaşı’nın hangi silahlarla yapılacağını bilmiyorum ama dördüncüsü taş ve sopayla yapılacak.
ALBERT EINSTEİN"
- İçimizdeki Maymun
54. "Belki sadece ben böyle düşünüyorumdur ama menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım."
- Bonobo ve Ateist
55. "Her ne kadar, doğayı kana bulanmış bir yer gibi görme alışkanlığında olsak da, hayvanlar bizim de ahlaken onayladığımız eğilimlerden yoksun değillerdir, bu yüzden de ahlakın bizim sandığımız gibi insanlığın getirdiği bir yenilik olduğu söylenemez bence."
- Bonobo ve Ateist
56. "İnancı eleştirmek balığı boğulmaktan kurtarmaya çalışmak gibidir.
İnananları gölden çıkarıp karaya koyarak onlar için neyin en iyi olduğunu anlatmanın, bir taraftan da çırpınarak ölmelerini seyretmenin manası yoktur.
Gölde olmalarının bir hikmeti vardı elbet."
- Bonobo ve Ateist
57. "Belki sadece ben böyle düşünüyorumdur ama menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım."
- Bonobo ve Ateist
58. "gelecek uğruna geçmişi aşmak gerekir."
- İçimizdeki Maymun
59. "İçimizdeki derinliklerde biz insanlar vahşi ve ahlaksızdık"
- İçimizdeki Maymun
60. "Dünyada kendini tekrar tekrar üreten bu bencillerin diktatörlüğüne isyan edecek tek bir tür varsa o da biziz."
- İçimizdeki Maymun
61. "İnsanlar hayvanat bahçesinde maymunlara gülüyorlarsa, bunun sebebi tam da onlara tutulan aynadan rahatsız olmaları bence."
- İçimizdeki Maymun
62. "Belki sadece ben böyle düşünüyorumdur ama menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım."
- Bonobo ve Ateist
63. "Bir karınca uzmanı olarak konuşuyordu, yani kitle halinde saldırıp öldüren böceklerin uzmanı olarak. Wilson'un kelimeleriyle, "Rutin bir biçimde suikastler, çatışmalar ve meydan savaşları gerçekleştiren karıncaların yanında insanlar dingin pasifistler sayılır"."
- İçimizdeki Maymun
64. "aklı başında, mutlu hayatlar sürdürebilmek için başka insanlarla etkileşime ihtiyaç duyuyoruz"
- İçimizdeki Maymun
65. "Bir düşmanı yok etmenin en iyi yolu, onu dost edinmektir.
ABRAHAM LINCOLN"
- Bonobo ve Ateist
66. "Aklın yüceltildiği, duyguların ise dokunaklı ve kirli olarak aşağılandığı bir çağda yaşıyoruz."
- Empati Çağı
67. "Ne zaman onurlu denemeyecek bir şey yapsak, cila teorisyenleri bize altta yatan korkunç çekirdeği hatırlatacak: "Alın size insan doğası!""
- İçimizdeki Maymun
68. "Belirgin sosyal güdülere sahip her hayvan ... zihinsel gücü de insanınki kadar ya da ona yakın geliştiğinde, kaçınılmaz olarak bir ahlaki hassasiyet ya da vicdan edinecektir. CHARLES DARWIN"
- İçimizdeki Maymun
69. "Bir düşmanı yok etmenin en iyi yolu, onu dost edinmektir.
ABRAHAM LINCOLN"
- Bonobo ve Ateist
70. "Türümüz inanılmaz batıl inançlara sahiptir; akıllı bir hayvana yakışmayacak türlü türlü alışkanlıkları vardır."
- Bonobo ve Ateist
71. "Her insan doğal olarak kendisi için iyi olan şeyi ister ama adaleti, sadece barış için, hasbelkader ister."
- Bonobo ve Ateist
72. "demokrasi genelde şiddetten doğar. Onun uğruna savaşırız: özgürlük, eşitlik ve kardeşlik. Bize asla karşılıksız verilmemiştir; güçlülerden söke söke alınmıştır."
- İçimizdeki Maymun
73. "Doğal seçilim hayatta kalan ve üreyen organizmaları yeğler, bu kadar basit."
- İçimizdeki Maymun
74. "Tanrı olmasaydı, icat etmek gerekirdi. "
- Bonobo ve Ateist
75. "Ahlakın doğrudan yaratıcı Tanrı'dan geldiğine inanan birisi için evrimi kabul etmek manevi bir uçurum demektir."
- Bonobo ve Ateist
76. "Aslında emin olunacak hiçbir şey yoktur, sadece emin olan insanlar vardır."
- Bonobo ve Ateist
77. "İnsan dediğin Tanrı'nın bir gafı mı sadece?
Yoksa Tanrı mı insanın gafı?"
- Bonobo ve Ateist
78. "*
Toplumsal içgüdüler bir hayvanın türdeşlerinin yanında kendini mutlu hissetmesini, onlara karşı belli bir sempati duymasını ve onlar için çeşitli hizmetlerde bulunmasını sağlar.
*"
- Bonobo ve Ateist
79. "Tanrı olmasaydı, icat etmek gerekirdi.
VOLTAIRE"
- Bonobo ve Ateist
80. "İnsanlar sadece inanmak istedikleri için inanırlar.
Bu bütün dinler için geçerlidir.
İnanç, belli insanlara, hikayelere, ritüellere ve değerlere duyulan bağlılıktan çıkar.
Emniyet, otorite ve ait olma arzusu gibi duygusal ihtiyaçları karşılar.
İlahiyat ikinci, kanıtsa üçüncü sırada gelir."
- Bonobo ve Ateist
81. "İnanın bana, araştırmalarda birbirlerini katlettikleri ortaya çıksa şimdiye herkes bonoboları ezberlemişti. Asıl sorun barışçıllıkları. Önce bonoboyu tanısaydık, şempanzeyi daha sonra, hatta hiç tanımasaydık ne olurdu hayal etmeye çalışıyorum bazen. İnsan evrimi hakkındaki tartışma belki bu kadar şiddet, savaş, erkek egemenliği üzerinden değil; cinsellik, empati, özen ve ortaklık üzerinden yürürdü. Ne farklı bir entelektüel coğrafyaya sahip olurduk kim bilir!"
- İçimizdeki Maymun
82. "ısırmak ve bütün gücüyle vurmak, bonobolar arasında nadiren görülür."
- İçimizdeki Maymun
83. "Genellikle cinselliği üreme ve arzuyla ilişkilendiririz ama bonobolarda başka türlü ihtiyaçlara da hizmet eder. Tatmin asla tek hedef değildir ve üreme, cinselliğin işlevlerinden sadece bir tanesidir."
- İçimizdeki Maymun
84. "Muhtemelen insanın geride bıraktığı din, kucakladığı ateizmin tarzını da belirliyor."
- Bonobo ve Ateist
85. "Bir insana, daha önce zerre kadar kafa yormadığı bir konuda aklın yolunun bir olduğunu göstermeye çalışmak nafiledir."
- Bonobo ve Ateist
86. "“aslında emin olunacak hiçbir şey yoktur, sadece emin olan insanlar vardır.”"
- Bonobo ve Ateist
87. "Hemcinse duyulan çekim karşı cinse duyulan çekimi engellemediği müddetçe gelişmesi önünde bir engel olamaz. Şimdi bu fıkre şunu ekleyelim: Sosyal çekimle cinsel çekim arasında gri bir bölge vardır. Yani hemcinse duyulan çekim ancak belli koşullarda su yüzüne çıkabilecek cinsel içerimler taşıyabilir. Karşı cins uzun müddet göz önünde olmazsa, mesela yatılı okullarda, hapishanelerde, manastırlarda ya da gemilerde, hemcins bağlanması başka koşullarda olmayacak şekilde cinselliğe dönüşebilir. Ya da ketlemeler ortadan kalktığında, mesela içkiyi fazla kaçırdıklarında, erkekler birden birbirlerinin boyun Iarına atılabilir. Bilinçli olarak cinsellik içermeyen çekimlerin cinsel bir yönü olabileceği fikri elbette yeni değil: Freud bundan uzun süre önce bahsetmişti. Cinsellikten öyle korkarız ki onu kapaklı, küçük bir kutuya tıkıştırmaya çalışırız, ama her seferinde dışarı kaçar ve daha başka bir sürü eğilimle karışır."
- İçimizdeki Maymun
88. "cinselliğin erkeklerin keyfi, kadınlarınsa vazifesi olduğu yönündeki Victoria çağı tezinin çok dar varsayımiara dayalı olduğu söylenebilir. Cinsellik genelde sevgi, güven ve yakınlığı ifade ediyorsa, en azından eşit ölçüde kadınların alanı da olduğu kabul edilmelidir."
- İçimizdeki Maymun
89. "Din, inançtan çok daha fazlasıdır. Mesele dinin doğru olup olmaması değil, hayatlarımızı nasıl şekillendirdiğidir; bir Aztek rahibinin bir bakirenin atan kalbini söküp çıkarması gibi dinden kurtuluversek onun yerini neyin alacağı sorusudur."
- Bonobo ve Ateist
90. "Ölüler, yaşayanların üzerine karşı koyulmaz bir ordu gibi gelir, onları büyük kapanların içine sürer…"
- Bonobo ve Ateist
91. "Dine “inanç” denmesinin sebebi tam da görülmeyen şeylere güvenmesidir. "
- Bonobo ve Ateist
92. "Bazı paleontologlar, bir milyon yılı aşkın süre atalarımızın dört ayak üzerinde yürüyen maymunlarla çiftleşmesini muhtemel görmüyor ama benim bildiğim kadarıyla iş çiftleşmeye geldiğinde kimin nasıl yürüdüğünün pek önemi yoktur. Bu bana, insan Neanderthal hibritleşmesini öğrenmemizden önce öne sürülen bir iddiayı hatırlatıyor: Bu iki hominin arasında cinsellik olması, aynı dili konuşmadıkları için mümkün değilmiş. Fransız eşimle ilk tanıştığım zamanları düşününce buna epey gülmüştüm. Dil öyle küçük bir engel ki."
- Bonobo ve Ateist
93. ""İnsan insanın kurdudur..""
- Empati Çağı
94. "''Biz insanlar, küçük çeteler halinde savanlarda dolaşırken de epey ahlaklıydık. Ancak toplumun ölçeği büyümeye, karşılıklılık ve itibar kuralları işlememeye başlayınca ahlak koyucu bir Tanrı gerekli oldu.''"
- Bonobo ve Ateist
95. "Muhtemelen insanın geride bıraktığı din, kucakladığı ateizmin tarzını da belirliyor."
- Bonobo ve Ateist
96. "Bir insana, daha önce zerre kadar kafa yormadığı bir konuda aklın yolunun bir olduğunu göstermeye çalışmak nafiledir."
- Bonobo ve Ateist
97. "“aslında emin olunacak hiçbir şey yoktur, sadece emin olan insanlar vardır.”"
- Bonobo ve Ateist
98. "Başkalarına bir şeyler vermek, başkalarından bir şeyler almaktan daha fazla memnun ediyor."
- Bonobo ve Ateist
99. "Ölümü kabullenmek o kadar zordur ki onu düşünmemeye çalışırız ve ölen kişi, günün birinde onunla karşılaşacağımız daha iyi bi yere gidiyormuş gibi davranırız."
- Bonobo ve Ateist
100. "Homo sapiens grupları Afrika'dan göç ettiklerinde, onlara çok benzeyen Neanderthal türü de dahil karşılarına çıkan bütün iki ayaklı maymunları öldürerek Avrasya'ya ilerlemişlerdir."
- İçimizdeki Maymun
101. "Hiçbir erkek tek başına hüküm süremez, en azından uzun müddet çünkü grup bir bütün olarak herkesten kurtulabilir."
- İçimizdeki Maymun
102. ""İnsanlar geçmiş nesillere nazaran daha hırslı olmuş değil.
Hırsın ifade bulduğu alanlar muazzam fazlalaştı""
- İçimizdeki Maymun
103. "Toplumsal cinsiyet eşitliği arayanlar çoğu zaman biyolojiyi rahatsız edici bulur. Eşitliğe ulaşmanın en kolay yolunun doğuştan cinsiyet farklılıklarını önemsememek olduğuna inanırlar."
- Ataerkil Düzene Hapsolan Yalnızca Biz miyiz?
104. "" Hepimiz çok iyi olsak ahlak gereksiz
olurdu.""
- Bonobo ve Ateist
105. "Maymunlar da hemcinslerinin yüz ifadelerini bizim kadar iyi okuyabilirler."
- İçimizdeki Maymun
106. "Empatinin en kalıcı tanımı "hayalinde acı çekenle yer değiştirmek""
- İçimizdeki Maymun
107. "''Maymunu ormandan çıkarabilirsiniz, ama ormanı maymunun için den çıkaramazsınız.''"
- İçimizdeki Maymun
108. "İnsanlar sadece inanmak istedikleri için inanırlar . Bu bütün dinler için geçerlidir. İnanç, belli insanlara, hikayelere, ritüellere ve değerlere duyulan bağlılıktan çıkar . Emniyet, otorite ve ait olma arzusu gibi duygusal ihtiyaçları karşılar. İlahiyat ikinci, kanıtsa üçüncü sırada gelir. Müminlerin inanması beklenen şeylerin biraz akıl almaz olabildiğine katılıyorum ama ateistler, kutsal kitaplarının gerçekliğiyle dalga geçerek ya da onların Tanrılarını Uçan Spagetti Canavarı'yla kıyaslayarak insanları inançlarından vazgeçmeye ikna edemezler. Asıl büyük hedef toplumsal ve ahlaki ortaklık hissi olduğunda inancın içeriği pek bir anlam ifade etmez. Romancı Amy Tan'in bir başlığından alıntı yaparsam, inancı eleştirmek balığı boğulmaktan kurtarmaya çalışmak gibidir. İnananları gölden çıkarıp karaya koyarak onlar için neyin en iyi olduğunu anlatmanın, bir taraftan da çırpınarak ölmelerini seyretmenin manası yoktur. Gölde olmalarının bir hikmeti vardır elbet."
- Bonobo ve Ateist
109. "Maymunları ciddiye almayan Bakıcılar onlarla asla anlaşamaz, aşırı ciddiye alanlar da her maymun grubunda bolca rastlanan hile, kışkırtma ve duygusal şantaj ağına düşer."
- İçimizdeki Maymun
110. "''İnsanlar güdüleri üzerindeki kontrolü kaybettiğinde nedense onları hayvanlarla kıyaslama ihtiyacı duyarız. Ne büyük bir hakaret!''"
- Bonobo ve Ateist
111. "İnsanlar güdüleri üzerindeki kontrolü kaybettiğinde nedense onları hayvanlarla kıyaslama ihtiyacı duyarız. Ne büyük bir hakaret..."
- Bonobo ve Ateist
112. "İçinde yaşayacağımız cesur yeni dünyayı hayal edin, cinsiyetsiz, birbirinin aynı insanlarla dolu. Kimin kimi sevdiği, kimin kimi boşadığı, kimin kimi aldattığı hakkında dedikodu yok. İstenmeyen gebelikler, kız ya da erkek arkadaşınızı nasıl etkileyeceğinize dair salakça dergi yazıları, tensel günahlar yok ama çarpıtmak, romantik filmler, seks sembolü pop yıldızları da yok. Daha verimli olabilir ama aynı zamanda insanın hayal edebileceği en sıkıcı yer olur bu dünya."
- İçimizdeki Maymun
113. "Kimse zekamızın üstünlüğünden şüphe etmiyor ama yakın akrabalarımızda da mevcut olmayan hiçbir temel isteğimiz ya da ihtiyacımız yok. Tıpkı bizim gibi maymunlar ve şebekler de iktidar peşinde koşar, cinsellikten zevk alır, emniyet ve şefkat ister, toprak için öldürür, güven ve işbirliğine değer verir. Evet, bizim bilgisayarlarımız ve uçaklarımız var ama psikolojik yapımız sosyal primatlarınkiyle aynı."
- Bonobo ve Ateist
114. "Belirgin sosyal güdülere sahip her hayvan… zihinsel gücü de insanınki kadar ya da ona yakın geliştiğinde, kaçınılmaz olarak bir ahlaki hassasiyet ya da vicdan edinecektir."
- İçimizdeki Maymun
115. "İnsanlar güdüleri üzerindeki kontrolü kaybettiğinde nedense onları hayvanlarla kıyaslama ihtiyacı duyarız. Ne büyük bir hakaret..."
- Bonobo ve Ateist
116. "Kant merhameti güzel bulur ama ahlaki faydası olmadığını söylerdi.
Görevden başka bir şeyin önemi yoksa hassas duygulara ne gerek var?"
- Bonobo ve Ateist
117. "Empatinin primat mirasımızın bir parçası olması ihtimali bizi memnun etmeli, ama doğamızı sahiplenmek gibi bir huyumuz yok tur. İnsanlar "soykırım" yaptığında onlara "hayvan" deriz. Fakirlere yardım ettiklerinde "insan" diye överiz. Olumlu davranışı kendimize mal etmeyi severiz."
- İçimizdeki Maymun
118. "Şahsen ben her şeyi adlı adına söylemekten yanayım - iffet budalalığından doğan örtmece lafların bilim söyleminde yeri yok."
- İçimizdeki Maymun
119. "Biliminsanları, kırmızı kanatlı kara tavuk nüfusunu, erkeklere vasektomi uygulayarak kontrol altına almaya çalıştığında eğlenceli bir durum ortaya çıktı. Kısır erkeklerle yuva kuran dişilerin yumurtalarından yavru çıkmayacağı zannediliyordu. Halbuki yumurtaların çoğundan yavru çıktı, bu da dişilerin çaktırmadan sağlam erkeklerle "görüştüğü" anlamına geliyordu. Hayvanlar alemi, fırsatları değerlendiren, cinsel müteşebbis dişilerle doludur"
- İçimizdeki Maymun
120. "İnsanlar empatik olmaya karar vermez, kendiliklerinden öyledirler. "
- Bonobo ve Ateist
121. "Biz hiyerarşik primatlarız ve ne kadar kamufle etmeye çalışsak da bu özelliğimiz küçük yaştan kendini gösteriyor. "
- Bonobo ve Ateist
122. "1-) doğal seçilim bencil, nahoş bir süreçtir
2-) bu süreç otomatik olarak bencil ve nahoş bireyler Üretir
3-) sadece saçlarına çiçekler takan romantikler bunun aksini düşünür. "
- Bonobo ve Ateist
123. "aslında emin olunacak hiçbir şey yoktur, sadece emin olan insanlar vardır."
- Bonobo ve Ateist
124. "Şempanze ve bonobonlar gibi goriller de büyük maymunlar olarak tanınır. Sadece dört büyük maymun türü vardır, dördüncüsü de orangutandır"
- İçimizdeki Maymun
125. "Son birkaç binyıl da olduğumuz kadar gaddar olduğumuza dair sağlam kanıtlar yok."
- İçimizdeki Maymun
126. "Darwin ahlakı evrim süreciyle ilişkilendirmekte ve insanın iyilik eğilimini teslim etmekte hiç zorlanmamıştı. Benim için en ilginç olanı, başka hayvanlarla insan arasında duygusal bir devamlılık görmüş olmasıydı. Huxley için hayvanlar akılsız otomatlardı ama Darwin hayvanların duygularına, sempati duyma becerilerine dair koca bir kitap yazmıştı. Hiç unutamadığım bir örnek şuydu: Bir köpek, arkadaşı olan bir kedinin sepetinin yanından her geçişinde mutlaka durup onu bir iki kere yalıyordu. Darwin bunu şefkat işareti olarak algılamıştı. Ölümünden hemen önce Huxley’e yazdığı son notta, Darwin arkadaşının kartezyen eğilimiyle inceden dalga geçmekten kendini alamamış, hayvanlar makineyse insanların da öyle olması gerektiğini söylemişti: “Keşke dünyada senin gibi daha fazla otomat olsa.”"
- Bonobo ve Ateist
127. "Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum."
- Bonobo ve Ateist
128. "Doğal seçilim bencil, nahoş bir süreçtir.
Bu süreç otomatik olarak bencil ve nahoş bireyler üretir.
Sadece saçlarına çiçekler takan romantikler bunun aksini düşünür."
- Bonobo ve Ateist
129. "Dünyada acı kaçınılmaz olduğuna göre, dişlerimizi sıkıp ona tahammül etmekten fazlasını bekleyemeyiz ."
- Bonobo ve Ateist
130. "Bütün bildiklerimiz şunu gösteriyor ki bir hayvan ne kadar az sayıda yavru dünyaya getirirse onlara o kadar iyi bakar,"
- Bonobo ve Ateist
131. "Üç bonobo savaş sırasında bir gece şehir bombalandığında çok korkmuş, kalp krizinden ölmüşlerdi. Hayvanat bahçesinin bütün bonobalarının korkudan ölmesi ama şempanzelerin aynı kaderi paylaşmaması, bonoboların ne kadar duyarlı olduğunun bir diğer kanıtıdır"
- İçimizdeki Maymun
132. "Günümüz “neo-ateistleri “niçin medyada gösteriler yapacak, inanç yokluklarını duyuran tişörtler giyecek ya da militan bir ateizim için çağrıda bulunacak kadar saplantı haline getirirler Tanrı’nın var olmayışını?"
- Bonobo ve Ateist
133. "Mesela dişi şempanzelerin, birbiriyle kavga etmiş erkek şempanzelerin ellerinden silahlarını alıp, onları barıştırmak için zorla birbirinin yanına çekiştirdiği görülmüştür. Dahası yüksek mevkideki erkekler, topluluktaki anlaşmazlıkları çözmek için sık sık tarafsız arabulucular gibi davranır. Bu topluluğu koruma kaygısı ipuçlarını, ahlakın yapı taşlarının insanlıktan daha eski olduğu ve şu anda bulunduğumuz yere nasıl geldiğimizi açıklamak için Tanrı fıkrine ihtiyaç duymadığımız şeklinde yorumluyorum."
- Bonobo ve Ateist
134. "Benim için dine duyulan ihtiyacı anlamak, onu yerle bir etmekten daha önemli bir hedef. Ateizmin temel önermesi, Tanrı'nın var olmayışı, bana hiç ilginç gelmiyor. Kimsenin varlığını ya da yokluğunu kanıtlayamayacağı bir şeyin varlığı konusunda didişmekle ne kazanacağız?"
- Bonobo ve Ateist
135. "Davranış fosilleşmez. Bu yüzden de insanın tarihöncesine dair yorumlarımız genelde diğer primatlar hakkında bildiklerimiz üzerine temellendirilmiştir."
- İçimizdeki Maymun
136. "Bütün bildiklerimiz şunu gösteriyor ki bir hayvan ne kadar az sayıda yavru dünyaya getirirse onlara o kadar iyi bakar,"
- Bonobo ve Ateist
137. "Zaferin yüzlerce babası vardır ama yenilgi yetimdir."
- İçimizdeki Maymun
138. "Ayağa kalkan maymunlardan doğduk biz, yere düşen meleklerden değil, hem o maymunlar da silahlı katillerdi. Şimdi niye şaşırıyoruz ki? Cinayetlerimize,katliamlarımıza,füzelerimize ve uyuşmayan düzenlerimize mi?"
- İçimizdeki Maymun
139. "“Bilimin düşmanı din değildir… Asıl düşman, düşüncenin, sorgulamanın ve merakın yerine dogmayı koymaktır.”"
- Bonobo ve Ateist
140. "Erkekler genelde güçlü eşlerden hoşlanmadıkları için yüksek mevki, cinsel alanda kadınların yararına değildir"
- İçimizdeki Maymun
141. "en acayip mevki ritüeli ödülü, devrik Irak diktatörü Saddam Hüseyin'in, zira astları onu koltuk altından öperek selamlarmış. Onlara iktidarın kokusunu sunmak için miydi acaba bu?"
- İçimizdeki Maymun
142. "Erkeklerin duygularını gizleyecek şekilde sosyalleştiği gibi genel bir kanı vardır, ama bu tutumun, onları her an alaşağı etmek için fırsat kollayan başka bireylerle çevrili olmaktan kaynaklanması daha muhtemel görünüyor"
- İçimizdeki Maymun
143. "Sahra-altı Afrika'da da nüfusun neredeyse % IO'una bu taşmış olan HIV virüsüne karşı artan bir direnç bekleyebiliriz. Küçük bir azınlığa hastalığın bulaşmadığı, bir diğer azınlığaysa virüs bulaşsa bile AIDS olmadıkları biliniyor. Biyologlar bunlara "uyumcu! mutasyonlar" diyor. Bu insanlar soyları bütün kıtayı kaplayana kadar üremeye devam edecekler. Ancak bu süreç büyük can kaybından sonra tamamlanacak"
- İçimizdeki Maymun
144. "Bütün dişilerin sürekli birlikte olduğu ve etkin olarak birbirlerini destekledikleri bir ortamda, herhangi bir erkeğin dişi iktidar bloğu etrafından dolanması imkânsızdır."
- Bonobo ve Ateist
145. "Bir organizma için belli bir zamanda neyin en önemli olduğu temelinde, girdi ve çıktı arasında aracılık eden, zeki bir arabirim. "
- Bonobo ve Ateist
146. "Biyoloji için DNA’nın keşfi ne kadar önemliyse, psikoloji için de Ayna nöronların keşfi o kadar önemli. bu nöronlar insanları beden seviyesinde kaynaştırıyor…"
- Bonobo ve Ateist
147. "“kendine nasıl davranılsın istiyorsan başkalarına da öyle davran” altın kuralının ruhunu çok sevsem de hayati bir kusuru barındırır bütün insanların birbirine benzediğini varsayar."
- Bonobo ve Ateist
148. "Hieronymus Bosch, Dünyevi Zevkler Bahçesi
Sol Kanat: Cennet(Cennet Bahçesi)
Orta Panel: dünyevi Zevkler Bahçesi
Sağ Kanat: Cehennem,"
- Bonobo ve Ateist
149. "Beton suratlı bir insanla konuşmaya çalıştığımızda, adeta duygusal bir kara deliğin içine düşeriz."
- Empati Çağı
150. "İnsanlar "soykırım"yaptığında onlara "hayvan" deriz. Fakirlere yardım ettiklerinde "insan" diye överiz. Olumlu davranışı kendimize mal etmeyi severiz."
- İçimizdeki Maymun
151. "Bonobolar savaşmaz, sevişir."
- İçimizdeki Maymun
152. "Zaferin yüzlerce babası vardır ama yenilgi yetimdir."
- İçimizdeki Maymun
153. "Ayağa kalkan maymunlardan doğduk biz, yere düşen meleklerden değil, hem o maymunlar da silahlı katillerdi. Şimdi niye şaşırıyoruz ki? Cinayetlerimize,katliamlarımıza,füzelerimize ve uyuşmayan düzenlerimize mi?"
- İçimizdeki Maymun
154. "“Bilimin düşmanı din değildir… Asıl düşman, düşüncenin, sorgulamanın ve merakın yerine dogmayı koymaktır.”"
- Bonobo ve Ateist
155. "Bencil genlerimiz olduğunu duyuyoruz, insan iyiliği denen şeyin sahte olduğunu ve sadece başkalarını etkilemek için ahlaklı davrandığımızı."
- İçimizdeki Maymun
156. "En yakın akrabalarımız dört büyük maymun türüdür (şempanzeler, bonobolar, goriller ve orangutanlar),"
- Bonobo ve Ateist
157. "Bu goriller zekaları ile ünlüdür. Goriller normalde alet kullanmaz: Vahşi hayatta hiç kullanmaz."
- İçimizdeki Maymun
158. "Sorumluluk, itibar ve otoriteden hoşlandıklarını söylemişler.
İktidar peşinde koşanlar başkalarıymış.
Seçimlere giren adaylar da aynı şekilde üzerlerine alınmıyorlar. Halka hizmet etmek, ekonomiyi ve eğitimi düzeltmek için bu işe sıvandıklarını söylüyorlar. İktidar istediğini itiraf eden bir adaya rastladınız mı hiç? Belli ki "hizmet"kelimesinin iki anlamı var:
Okumadan beğenen var mı acaba şu alıntıları, deney yapcam bi dk. Modern demokrasinin çamur atma yarışına sadece bizim için girdiklerine inanan var mı? Adayların kendisi buna inanıyor mu? Ne müthiş bir fedakarlık olurdu bu."
- İçimizdeki Maymun
159. "Bilimin düşmanı din değildir.
Din sonsuz farklı şekle bürünür ve kendi dinlerinin belli kısımlarını seçen, bilimle hiç işi olmayan, açık fikirli bir sürü inançlı insan vardır. Asıl düşman, düşüncenin, sorgulamanın ve merakın yerine dogmayı koymaktır."
- Bonobo ve Ateist
160. "İnsanlığın ahlaki evrimin direksiyonunu kendi eline aldığını, bunun sonucunda türümüzün daima daha fazla miktarda üyesinin kurallara uymaya eğilimli olduğunu düşünmek müthiş."
- Bonobo ve Ateist
161. "... insanın kardeşinin canını yakması, eğlencenin ve oyunun aniden sona ermesi anlamına gelir."
- Bonobo ve Ateist
162. "Bana kalırsa şempanze daha fazla zoon politikon, yani siyasi hayvandır. Bunun sebebi hem koalisyonların oluşturulma tarzı hem de dişi hiyerarşisinin farklı doğasıdır. Hem maymunlarda hem de insanlarda dişi hiyerarşisi için daha az çekişme yaşanır, sonuçta da daha az zorlanma ortaya çıkar. Kadınlar nadiren kendilerini hiyerarşi içinde düşünür, ilişkileri de asla erkeklerinki kadar resmi olmaz."
- İçimizdeki Maymun
163. "''Belki sadece ben böyle düşünüyorumdur ama menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım.''"
- Bonobo ve Ateist
164. "En yakın akrabalarımız dört büyük maymun türüdür (şempanzeler, bonobolar, goriller ve orangutanlar),"
- Bonobo ve Ateist
165. "Bu goriller zekaları ile ünlüdür. Goriller normalde alet kullanmaz: Vahşi hayatta hiç kullanmaz."
- İçimizdeki Maymun
166. "Bilimin düşmanı din değildir. Din sonsuz farklı şekle bürünür ve kendi dinlerinin belli kısımlarını seçen, bilimle hiç işi olmayan, açık fikirli bir sürü inançlı insan vardır. Asıl düşman, düşüncenin, sorgulamanın ve merakın yerine dogmayı koymaktır."
- Bonobo ve Ateist
167. "Tanıma kalıcıdır."
- İçimizdeki Maymun
168. "Ölüm cezasından sonra bize verilecek en büyük ceza tek başına bir yere kapatılmak."
- İçimizdeki Maymun
169. "Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum. Dogmatizm bana dinden daha tehlikeli görünüyor."
- Bonobo ve Ateist
170. "“Kuşkusuz dünyada muammadan bol bir şey yok”"
- Bonobo ve Ateist
171. ""İnsan oyunun adil oynanmasına karşıdır, her şeyin kendisinin olmasını ve kendi istediği gibi olmasını ister.""
- Empati Çağı
172. "“Menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım.”"
- Bonobo ve Ateist
173. "Mafya babasının yüzüğünü öpmek veya Saddam Hüseyin'in astlarını koltukaltını koklamaya zorlaması gibi insan statü ritüellerinden bahsetmiyorum bile. Hiyerarşinin pekiştirilmesi konusunda türümüz oldukça yaratıcı."
- Hayvanların Ne Kadar Zeki Olduğunu Anlayacak Kadar Zeki Miyiz?
174. "O zamanların en meşhur sözü biyolog Michael Ghiselin’e aittir ve her şeyi anlatır: “ Bir özgeciyi tırmaladın mı bir riyakarın kanını akıtırsın.”"
- İçimizdeki Maymun
175. "“Bir kere, insanın bir maymunun gözlerinin içine bakıp da kendini görmemesi mümkün değil. Gözleri önde olan başka hayvanlar da var ama hiçbiri insana, maymun gözündeki tanıdıklık şokunu vermez. Bakışınıza karşılık veren, bir hayvandan ziyade, sizin kadar sağlam ve kararlı bir şahsiyettir. Bu temayı aralarında sık sık konuşan maymun uzmanları, bir maymunla ilk göz göze gelişlerinin, sadece inceledikleri özneye değil, dünyadaki kendi yerlerine dair bakışlarını da kökten değiştirdiğini söylerler.”"
- Bonobo ve Ateist
176. "Maymunu ormandan çıkarabilirsiniz, ancak ormanı maymunun içinden çıkaramazsınız."
- İçimizdeki Maymun
177. "Bilimin düşmanı din değildir. Din sonsuz farklı şekle bürünür ve kendi dinlerinin belli kısımlarını seçen, bilimle hiç işi olmayan, açık fikirli bir sürü inançlı insan vardır. Asıl düşman, düşüncenin, sorgulamanın ve merakın yerine dogmayı koymaktır."
- Bonobo ve Ateist
178. "“Menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım.”"
- Bonobo ve Ateist
179. "Mafya babasının yüzüğünü öpmek veya Saddam Hüseyin'in astlarını koltukaltını koklamaya zorlaması gibi insan statü ritüellerinden bahsetmiyorum bile. Hiyerarşinin pekiştirilmesi konusunda türümüz oldukça yaratıcı."
- Hayvanların Ne Kadar Zeki Olduğunu Anlayacak Kadar Zeki Miyiz?
180. "Geçmişimizde primat hippilere yer yok."
- Bonobo ve Ateist
181. "Kuşkusuz dünyada muammadan bol bir şey yok."
- Bonobo ve Ateist
182. "Muhtemelen insanın geride bıraktığı din, kucakladığı ateizmin tarzını da belirliyor."
- Bonobo ve Ateist
183. "Menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım."
- Bonobo ve Ateist
184. "Ludwig van Beethoven'in mükemmel bir biçimde kurulmuş müziğini dinlerken, hiç iyi ısınmayan dairesinin neye benzediğini gözünün önüne getiremez insan. Onu görmeye gidenler, bestecinin, düşünülebilecek en pis, leş kokulu, dağınık evde yaşadığından, ortalığın yemek artıkları, boşaltılmamış oturaklar, pis kıyafetlerden geçilmediğinden,iki piyanosunun toza ve kağıtlara gömülü olduğundan şikayet ederlerdi. Maestronun kendisi öyle paspal görünürdü ki bir keresinde sokak serserisi diye tutuklanmıştı. Hiç kimse Beethoven'in karmaşık sonatiarını ve asil piyano konçertolarını nasıl böyle bir domuz ahırında yarattığını sormaz. Hepimiz harika şeylerin, acayip koşullar altında oluşabileceğini, süreç ve ürünün farklı şeyler olduğunu, bu yüzden de yemeklerinden çok memnun olduğumuz bir lokantada nadiren mutfağı görmeye gittiğimizi biliriz."
- İçimizdeki Maymun
185. "“Başkasına yardım etmeden önce kendi oksijen maskenizi takınız!”"
- Bonobo ve Ateist
186. "Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum."
- Bonobo ve Ateist
187. "Muhtemelen insanın geride bıraktığı din, kucakladığı ateizmin tarzını da belirliyor."
- Bonobo ve Ateist
188. "Menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan korkarım."
- Bonobo ve Ateist
189. "“Başkasına yardım etmeden önce kendi oksijen maskenizi takınız!”"
- Bonobo ve Ateist
190. "Dindar olsun olmasın bütün insanlarla ilişkilerimde, neye inandıklarına değil ne kadar dogmatik olduklarına bakarak kesin bir sınır çiziyorum."
- Bonobo ve Ateist
191. "Bonobo bilimin keşfettiği son memelilerdendir."
- İçimizdeki Maymun
192. "Ahlakın doğrudan yaratıcı Tanrı’dan geldiğine inanan birisi için evrimi kabul etmek manevi bir uçurum demektir."
- Bonobo ve Ateist
193. "Hiyerarşik şeffaflık peşinde koşarız. İnsanlar, görünümleri ya da kendilerini takdim etme şekilleriyle, karşımızdaki konumları hakkında bize en ufak ipucu vermese ne büyük yanlış anlaşılmalara düşerdik. Veliler çocuklarının okuluna gittiğinde müdür yerine kapıcıyla da görüşebilirdi. Yanlış kişiyi kızdırmamayı umarak sürekli birilerine yoklama çekmek durumunda kalırdık."
- İçimizdeki Maymun
194. "Malthus'un inanılmaz sert bir siyasi bakışı vardı. Fakirlere yapılan her türlü yardımın, bu insanları zaman içinde öldürecek doğal sürece müdahale olduğuna inanırdı. İnsanın sahip olmadığı tek bir hak varsa, o da kendi satın almadığı yiyeceğe sahip olma hakkıdır, derdi.Malthus, Sosyal Darvincilik denilen, merhametten yoksun bir düşünce sisteminin başlatıcısı oldu. Bu sistemde toplumun hayat kaynağı özçıkardı, bu da zayıfları harcamak pahasına güçlüierin daha da güçlenmesi demekti. Mutlu azınlığın elindeki orantısız kaynakları mazur gösteren bu bakış Yeni Dünya'ya başarılı bir biçimde ihraç edildi ve John D. Rockefeller'ın bir işin büyümesini "doğa ve Tanrı kanunlarının işleyişi" olarak tanımlamasına yol açtı."
- İçimizdeki Maymun
195. "Ancak görünüş aldatıcı olabilir."
- Bonobo ve Ateist
196. "Asıl mesele, ister Tanrı adına olsun, ister onun varlığını reddetmek adına olsun insanların inanılmaz zalimliğe muktedir olmalarıdır."
- Bonobo ve Ateist
197. "Qorxu və kədəri bölüşə bilirsən, amma qəzəbi, yəqin ki, yox...."
- İçimizdeki Maymun
198. "Bonobolar sağlıklı bir cinsel iştahı olan gailesiz tipler. Doğaları gereği barışçıl olduklarından tümüyle kana susamış bir soydan geldiğimizi yalanlıyorlar."
- İçimizdeki Maymun
199. "Psikolog Kirsti Lagerspetz öncülüğündeki Finlandiyalı bir ekip, okul bahçesindeki kavgaları saydı ve kızlar arasındaki olayların erkeklerinkinden daha az olduğunu gözlemledi. Ama günün sonunda, çocuklara kavgalarını sorduğunda ummadığı bir şeyle karşılaştı. Her iki cinsiyet de eşit sayılar bildirdi. Bu da kızların arasındaki çatışmaların çoğunun çıplak gözle görülmediği anlamına geliyor. Oğlanların fiziksel kavgalarından farklı olarak kızlar, yanlış söylentiler yaymak ya da küsmek gibi dolaylı saldırganlık ve güdümleme davranışları sergiler."
- Ataerkil Düzene Hapsolan Yalnızca Biz miyiz?
200. "Hepimiz çok iyi olsak ahlak gereksiz olurdu. Bütün insanlar sürekli birbirine hoşgörüyle yaklaşsa, kimse asla hırsızlık yapmasa, kimseyi sırtından bıçaklamasa, başkasının karısını baştan çıkarmasa tasalanacak ne kalırdı? Böyle olmadığımız çok açık ve bu da ahlaki kurallara neden ihtiyaç duyduğumuzu açıklıyor. Öte taraftan başkalarına karşı saygı ve özeni teşvik eden zilyon tane kural koysak, o yöne doğru doğal bir meylimiz olmasa hiçbir işe yaramazdı. Cam bir tabağın içine atılmış tohumlar gibi olurlardı: Hiçbiri köklenmezdi. Doğruyla yanlışı ayırmamızı sağlayan şey hem iyi hem kötü olabilme becerimizdir."
- Bonobo ve Ateist
201. "Davranışlarımızı açıklamak için öne sürdüğümüz sebepler asıl güdülerimizi pek de iyi yansıtmaz. Pascal’ın o güzel sözünü hatırlayalım: “Nedenini niçinini kalp bilir, bilmez akıl.”"
- Bonobo ve Ateist
202. "menfur bir davranışta bulunmasını engelleyen tek şey inanç sistemi olan insandan
korkarım."
- Bonobo ve Ateist
203. "İnsan gülüşü bir yatıştırma işaretinden türemiştir, kadınların erkeklere nazaran daha fazla gülmesinin nedeni de budur. Davranışlarımız, en içten haliyle bile, binlerce şekilde saldırganlık olasılığının ipuçlarını verir.
Başka insanların alanına girdiğimizde çiçek ya da şarap götürürüz, birbirimizi selamlarken elimizi açıp sallarız, bu hareketin kaynağının elinde silah olmadığını göstermek olduğu düşünülür."
- İçimizdeki Maymun
204. "Jacoby’ye göre, Medeniyetin ne kadar süzülmüş olduğunun bir ölçüsü, yaslı bireylerde, öç alma arzularının tatmini arasındaki mesafedir; “yıkıcı Bir şey olan kontrolsüz intikamla, adaletin kaçınılmaz bir bileşeni olan kontrollü intikam arasında ısrarcı bir gerilim” vardır."
- İçimizdeki Maymun
205. "Ancak görünüş aldatıcı olabilir."
- Bonobo ve Ateist
206. "Asıl mesele, ister Tanrı adına olsun, ister onun varlığını reddetmek adına olsun insanların inanılmaz zalimliğe muktedir olmalarıdır."
- Bonobo ve Ateist
207. "Hepimiz çok iyi olsak ahlak gereksiz olurdu. Bütün insanlar sürekli birbirine hoşgörüyle yaklaşsa, kimse asla hırsızlık yapmasa, kimseyi sırtından bıçaklamasa, başkasının karısını baştan çıkarmasa tasalanacak ne kalırdı? Böyle olmadığımız çok açık ve bu da ahlaki kurallara neden ihtiyaç duyduğumuzu açıklıyor. Öte taraftan başkalarına karşı saygı ve özeni teşvik eden zilyon tane kural koysak, o yöne doğru doğal bir meylimiz olmasa hiçbir işe yaramazdı. Cam bir tabağın içine atılmış tohumlar gibi olurlardı: Hiçbiri köklenmezdi. Doğruyla yanlışı ayırmamızı sağlayan şey hem iyi hem kötü olabilme becerimizdir."
- Bonobo ve Ateist
208. "Davranışlarımızı açıklamak için öne sürdüğümüz sebepler asıl güdülerimizi pek de iyi yansıtmaz. Pascal’ın o güzel sözünü hatırlayalım: “Nedenini niçinini kalp bilir, bilmez akıl.”"
- Bonobo ve Ateist
209. "Duygular çevreyle ilgili bizim bireyler olarak her zaman bilinçli bir şekilde bilmediğimiz şeyleri 'bilirler'."
- Mama'nın Son Sarılışı
210. "....heyvanlar bir-birilərinə möhtacdır. Birlikdə qida axtarırlar, bir -birilərini xəbərdar edirlər və düşmənə qarşı birləşirlər. Bütün evli cütlüklər kimi bəzən dava etsələr də , münasibətlərini isti saxlamağa məcburdurlar."
- İçimizdeki Maymun
211. "Aklı başında hiçbir insan ölümlü olduğunu inkar etmez tabii ama çoğumuz sonsuza kadar yaşayacakmış gibi davranırız."
- Bonobo ve Ateist
212. "Bir kere, insanın bir maymunun gözlerinin içine bakıp da kendini görmemesi mümkün değil. Gözleri önünde olan başka hayvanlar da var ama hiçbiri insana, maymun gözündeki tanıdıklık şokunu vermez. Bakışınıza karşılık veren, bir hayvandan ziyade, sizin kadar sağlam ve kararlı bir şahsiyettir. Bu temayı aralarında sık sık konuşan maymun uzmanları, bir maymunla ilk göz göze gelişlerinin, sadece inceledikleri özneye değil, dünyadaki kendi yerlerine dair bakışlarını da kökten değiştirdiğini söylerler."
- Bonobo ve Ateist
213. "Eski Sardes Kralı, “ insanların kulakları, gözlerinden daha az inanır,” diye şikayet edermiş."
- Bonobo ve Ateist
214. "İnsanların evlerini, mesela iguanalar ve kaplumbağalarla değil de tüylü Etoburlarla doldurmasının nedeni, memelilerin bir sürüngenin asla sunamayacağı bir şey sunmasıdır. Şefkat verirler, şevkat isterler ve biz nasıl onların duygularına tepki veriyorsak onlarda bizim duygularımıza tepki verirler. "
- Bonobo ve Ateist
215. "Belirgin sosyal güdülerlere sahip her hayvan... zihinsel gücü de insanınki kadar ya da ona yakın geliştiğinde, kaçınılmaz olarak bir ahlaki hassasiyet ya da vicdan edinecektir.
"
- İçimizdeki Maymun
216. "...düşməni də insan kimi görməyə başlayanda hər şey alt- üst olur."
- İçimizdeki Maymun
217. "İnsanlar sadece inanmak istedikleri için inanırlar."
- Bonobo ve Ateist
218. "“İnsanlar elalemin ne düşündüğüne o kadar önem verir ki davranışlarımızı düzeltmemiz için duvara yapıştırılmış bir çift göz resmi yeter.”"
- Bonobo ve Ateist
219. "Bir eylem tanrılar onu sevdiği için mi ahlakidir yoksa ahlaki olduğu için mi tanrılar sever? Diye sormuştu Sokrates Euthyphro’ya."
- Bonobo ve Ateist
220. "... bazı insanların dinle ilişkisinin ne kadar eziyetli olduğunu fark ettim."
- Bonobo ve Ateist
221. "İşin püf noktası karşılıklı ihtiyaçtır. İnsan toplumları, zayıflığın otomatik olarak ölüm anlamına gelmediği, destek sistemleridir."
- İçimizdeki Maymun
222. "“İnsan dediğin Tanrı’nın bir gafı mı sadece?
Yoksa Tanrı mı insanın gafı?
FRIEDRICH NIETZSCHE"
- Bonobo ve Ateist
223. "“İnsanlar elalemin ne düşündüğüne o kadar önem verir ki davranışlarımızı düzeltmemiz için duvara yapıştırılmış bir çift göz resmi yeter.”"
- Bonobo ve Ateist
224. "Bir eylem tanrılar onu sevdiği için mi ahlakidir yoksa ahlaki olduğu için mi tanrılar sever? Diye sormuştu Sokrates Euthyphro’ya."
- Bonobo ve Ateist
225. "Belki de yüce tanrı gerçekten yoktur ama hayatım üzerine bahse girmezdim."
- Bonobo ve Ateist
226. "Köpek sahiplerinin dörtte birinin, evcil hayvanlarının çoğu insandan daha zeki olduğuna inandığını biliyor muydunuz?"
- Hayvanların Ne Kadar Zeki Olduğunu Anlayacak Kadar Zeki Miyiz?
227. "Ahlakın doğrudan yaratıcı Tanrı’dan geldiğine inanan birisi için evrimi kabul etmek manevi bir uçurum demektir."
- Bonobo ve Ateist
228. ""Mutluluk aptallar içindir.""
- Empati Çağı
229. "
ABRAHAM LINCOLN"
- Bonobo ve Ateist
230. "Güzellik, bakanın gözündedir."
- İçimizdeki Maymun
231. "Tatmin asla tek hedef değildir ve üreme, cinselliğin işlevlerinden sadece bir tanesidir."
- İçimizdeki Maymun
232. "İnsanlarda topluluk yararı, aydınlanmış şahsi çıkardan kaynaklanır. "
- Bonobo ve Ateist
233. "İçimden sık sık, filozofları bir ev hayvanı almaya zorlamak geçer."
- Bonobo ve Ateist
234. "İnsanların kulakları, gözlerinden daha az inanır."
- Bonobo ve Ateist
235. "Bilinç sorununu çözdüğünü düşünen biri onun hakkında yeterince dikkatli düşünmemiştir."
- Hayvanların Ne Kadar Zeki Olduğunu Anlayacak Kadar Zeki Miyiz?
236. "Her devir insanlığa dair kendince bir ayrım yapar. Kendimizi özel gördüğümüzden, bunu daima onaylatma peşindeyizdir. Belki de bunun ilk ortaya çıkışı, Platon’un insanı, iki ayaklı üzerinde yürüyen tüysüz hayvan olarak tanımlamasıdır. Diyojen tüyleri yolunmuş bir tavukla bir konferans salonuna girip “İşte Platon’un insanı” sözleriyle onu ortalığa salana kadar kulağa doğru geliyordu bu tanım. Daha sonra Platon tanımına düz tırnaklı sıfatını da ekledi."
- İçimizdeki Maymun
237. "Belki de yüce tanrı gerçekten yoktur ama hayatım üzerine bahse girmezdim."
- Bonobo ve Ateist
238. "Ahlakın doğrudan yaratıcı Tanrı’dan geldiğine inanan birisi için evrimi kabul etmek manevi bir uçurum demektir."
- Bonobo ve Ateist
239. ""Mutluluk aptallar içindir.""
- Empati Çağı
240. "İçimden sık sık, filozofları bir ev hayvanı almaya zorlamak geçer."
- Bonobo ve Ateist
241. "Darwin de benim gibi insanlığımızın diğer hayvanlarla paylaştığımız sosyal içgüdüler üzerine temellendiğine inanırdı."
- İçimizdeki Maymun
242. "Sosyal hiyerarşi, devasa bir kısıtlamalar sistemidir ve yine böyle bir sistem olan insan ahlakının öncülüğünü de muhtemelen bu yapmıştır.
Anahtar, dürtü kontrolüdür."
- Bonobo ve Ateist
243. "Tıpkı bizim gibi maymunlar ve şebekler de iktidar peşinde koşar, cinsellikten zevk alır, emniyet ve şefkat ister, toprak için öldürür, güven ve iş birliğine değer verir. Evet, bizim bilgisayarlarımız ve uçaklarımız var ama psikolojik yapımız sosyal primatlarınkiyle aynı."
- Bonobo ve Ateist
244. "“Dogmatizm zihni kapatır.”"
- Bonobo ve Ateist
245. "Zayıfların, sakatların, zeka geriliği olanların ve yük gibi görülen başkalarının hayatta kalması, paleontologlar tarafından şevkatin evriminde kilometre taşı addediliyor. Bu toplulukçu miras, bu kitabın teması ile yakından ilintili çünkü ahlakın, mevcut medeniyetlerden ve dinlerden en az yüz bin yıl önce geliştiğini gösteriyor."
- Bonobo ve Ateist
246. "Ben şahsen, empati ve dayanışmadan yoksun bir toplumda yaşamaya değmeyeceğini düşünüyorum."
- Bonobo ve Ateist
247. ""Hayat zaten boktan, bir de sonunda ölüyorsun!""
- Bonobo ve Ateist
248. "İnsanlar güdüleri üzerinde kontrolü kaybettiğinde nedense onlara hayvanlarla kıyaslama ihtiyacı duyarız. Ne büyük bir hakaret... Tabii hayvan için!"
- Bonobo ve Ateist
249. "İnsanlar sadece inanmak istedikleri için inanırlar. Bu bütün dinler için geçerlidir. İnanç, belli insanlara, hikâyelere, ritüellere ve değerlere duyulan bağlılıktan çıkar. Emniyet, otorite ve ait olma arzusu gibi duygusal ihtiyaçları karşılar. İlahiyat ikinci, kanıtsa üçüncü sırada gelir. Müminlerin inanması beklenen şeylerin biraz akıl almaz olabildiğine katılıyorum ama ateistler, kutsal kitaplarının gerçekliğiyle dalga geçerek ya da onların Tanrılarını Uçan Spagetti Canavarı’yla kıyaslayarak insanları inançlarından vazgeçmeye ikna edemezler. Asıl büyük hedef toplumsal ve ahlaki ortaklık hissi olduğunda inancın içeriği pek bir anlam ifade etmez. Romancı Amy Tan’in bir başlığından alıntı yaparsam, inancı eleştirmek balığı boğulmaktan kurtarmaya çalışmak gibidir. İnananları gölden çıkarıp karaya koyarak onlar için neyin en iyi olduğunu anlatmanın, bir taraftan da çırpınarak ölmelerini seyretmenin manası yoktur. Gölde olmalarının bir hikmeti vardı elbet."
- Bonobo ve Ateist
250. ""Sən gülümsədiyin zaman bütün dünya səninlə gülümsəyir.""
- İçimizdeki Maymun