Edward Hallett Carr En Beğenilen Sözleri
1. ""Gücümü,içimdeki güçsüzlükle boğuşurken tükettim.""
- Dostoyevski
2. "Nasıl oluyor da böyle bir göğün altında türlü türlü suratsız, kaprisli insan yaşayabiliyor?"
- Dostoyevski
3. "Bazı istisnalar olsa da Dostoyevski olaya mükemmel yaklaşmış: "Akrabalar arasında zorunlu bir sevgi bağı vardır. Oysa ki sevgi öncelikle hak edilmesi gereken bir şeydir. İşte bu yüzden akrabalar arasındaki sevgi samimiyetsiz ve iğrençtir.'"
- Dostoyevski
4. "Dostoyevski keşke demenin ağırlığına şöyle değiniyor:
"Aslında insanı en çok acıtan şey, hayal kırıklıkları değil. Yaşanması mümkünken, yaşayamadığı mutluluklardır.""
- Dostoyevski
5. ""Gücümü, içimdeki güçsüzlükle boğuşurken tükettim.""
- Dostoyevski
6. "Çoğu insan yirmili yaşlarda ölür;
Ama seksen yaşında gömülür..."
- Dostoyevski
7. ""Böylesine güzel bir gökyüzünün altında,
bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyordu...""
- Dostoyevski
8. ""Ya zaman yanlıştır ya da insan.""
- Dostoyevski
9. "İnsanın zihni neyle meşgulse rüyasında onu görür. Hele içiniz rahat olmadı mı, gerçeğe ne kadar da uyar rüyalarımız!"
- Dostoyevski
10. ""Alçaklar dürüstleri sever.
Bunu biliyor muydunuz ?""
- Dostoyevski
11. "Her şeyden çok etkileniyor kalbiniz; bu yüzden de hep mutsuz bir insan oluyorsunuz.."
- Dostoyevski
12. "'Bir fikir ayrılığına rağmen karşındakine saygı duyabiliyorsan, insan olmuşsun demektir.'"
- Dostoyevski
13. "“Kitaplarımızı ve hayallerimizi elimizden alsalar, öylece ortada kalakalacağız..”"
- Dostoyevski
14. "Evinde mutluluğa ve edebiyatta şöhrete ulaşmıştı ve artık ölüme karşı direnmiyordu. Anna'nın ve doktorların iyimser tesellilerine rağmen bir papaz çağırılmasında ısrar etti ve günah çıkarttı."
- Dostoyevski
15. "Dostoyevski diyor ya; "Kimse seni sen olduğun için sevmeyecek; herkes seni, seni sevmenin onlara ne kadar yakışacağını düşündüğü için, yani kendileri için sevecek ve bu da demek oluyor ki insan böyle yaparak yine kendini sevecek. Sen hiç sevilmemiş olacaksın hikayenin sonunda..."
- Dostoyevski
16. "Huzura ihtiyacım var. Beni rahatsız etmemeleri karşılığında bütün dünyayı bir kuruşa satarım."
- Dostoyevski
17. "Düştüğünde yanında olan değil kalkman için el uzatan dosttur. Unutma kötü günde katkısı olmayanın iyi günde hissesi yoktur."
- Dostoyevski
18. ""Böylesine güzel bir gökyüzünün altında, bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyor?""
- Dostoyevski
19. ""Beyefendi, lütfen bir iyilik edin, söyleyin bize versinler."
"Ne demek istiyorsunuz? Neyi versinler?"
"Cenaze için geldik, tabutu almak istiyoruz."
"Ne olmuş, ölen kim?"
"Bilmem, yazarın biriymiş galiba adını unuttum. Kapıcı söyledi...""
- Dostoyevski
20. "İnsana saygımı korumak için insanlardan uzak duruyorum."
- Dostoyevski
21. "İlk kez Dostoyevski’yi okumaya giriştiğim gece yaşamımın en önemli olayıydı. İlk aşkımdan bile daha önemli bir olay…"
- Dostoyevski
22. "***
Ahlaklı olmak için belli bir düzeyde düşünme yetisi mutlaka gereklidir; ancak bu yeti, kişinin kendisini maddi ihtiyaçların boyunduruğundan kurtarabildiği ölçüde gelişir ve güçlenir.
***"
- Devrim Okumaları
23. ""Kapalı bir odada" diyor kahramanlarından biri, "düşünceler bile kapalı oluyor." Birçok romanının simgesi olabilecek bir söz bu."
- Dostoyevski
24. "***
Tüm o yüce uyumu reddediyorum; hiçbir şey acı çeken bir çocuğun gözünden akan tek bir yaşa değmez.
***"
- Devrim Okumaları
25. "Yaşamının en önemli özelliği: İnsanlar konusunda sürekli yanılmak.
*Dostoyevski"
- Dostoyevski
26. "Bir tanrı ile karşılaşacağımızı sanırız. Oysa bir insan; hasta, yoksul, hiç durmadan acı çeken bir insandır Dostoyevski…"
- Dostoyevski
27. "Hiçbir zaman doğru insan çıkmaz karşına. Ya zaman yanlıştır ya da insan."
- Dostoyevski
28. "İnsanların yüzüne iyi bakın, acısı çok olanın gülüşü çok güzel olur."
- Dostoyevski
29. ""Nefret başarısızlığa uğramış sevgidir.""
- Dostoyevski
30. "Tarih hakkındaki görüşümüz, toplum hakkındaki görüşümüzü yansıtır."
- Tarih Nedir?
31. "***
Toplum özel kişiden her zaman daha adil ve daha üstündür.
***"
- Devrim Okumaları
32. "Kendisini doğru sanarak, başkalarının günahlarını kınamak, Dostoyevski’nin tabiatında hiçbir zaman yer etmemişti."
- Dostoyevski
33. "***
İnsan özgür doğar, ancak her yerde tutsaktır.
***"
- Devrim Okumaları
34. "Kendi planlarımızı yapıyorduk, ama kaderin de planları olduğunu unutmuştuk."
- Dostoyevski
35. "“Huzura ihtiyacım var. Beni rahatsız etmemeleri karşılığında bütün dünyayı bir kuruşa satarım.”"
- Dostoyevski
36. "Her sevgi içinde nefret öğesini, her acı içinde zevk öğesini, her alçakgönüllülük içinde gurur öğesini taşır."
- Dostoyevski
37. "Fakat, asıl yüreklerin birliğini sağlamlaştıran anlar, başarısızlık ve birlikte yaşadıkları ümitsizlik anlarıydı"
- Dostoyevski
38. "***
Sonsuz çatışma her şeyin atasıdır.
***"
- Devrim Okumaları
39. ""Canavarlarla uğraşan insan" diye yazıyor Nietzsche, "kendisi de canavar olmamaya dikkat etmelidir; ve cehenneme çok baktığımızda, cehennem de sizin ruhunuza bakmaya başlar.""
- Dostoyevski
40. ""Cehennem nedir?" diye düşünür Dostoyevski.
Sonra şu hükme varır : "Cehennem , insan yüreğinde sevginin bittiği yerdir. ""
- Dostoyevski
41. "***
Görüş ya da çıkar farklılığı kendini gösterdiğinde, zayıf olan her zaman güçlü olana boyun eğmiştir.
***"
- Devrim Okumaları
42. "Tarih doğrulanmış bir olgular kümesidir. Tıpkı bir balıkçının tablasındaki balıklar gibi, belgeler, yazıtlar vb. içinde olgular hazır dururlar. Tarihçi onları alır, evine götürür, pişirir, canı nasıl istiyorsa o şekilde sofraya koyar."
- Tarih Nedir?
43. "***
Mücadele ve acı, hayatın gerçekleridir.
***"
- Devrim Okumaları
44. "Eğer ertelediğin şey mutluluğun ise,
Kaybedeceğin şey, koca bir hayat olur."
- Dostoyevski
45. "''...öylesine güzel bir gökyüzünün altında bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyordu?""
- Dostoyevski
46. "***
Herzen, sadece düşüncelerinde devrimciydi; eylemlerinde değil.
***"
- Devrim Okumaları
47. "Huzura ihtiyacım var. Beni rahatsız etmemeleri karşılığında bütün dünyayı bir kuruşa satarım.’"
- Dostoyevski
48. "Dostoyevski'deki darlığın ve kapalılığın, o dönemin Rusya'sının yaşantısının bir özelliği olduğu söylenemez. Şunu söylemek ilginçtir: Dostoyevski'nin çocukluğunun geçtiği Moskova, aynı zamanda Puşkin'in ve Griboedov'un da Moskovasıydı; doktorun ailesinin sıkıcı ve kapalı yaşantılarını sürdürdükleri hastane ekinin çevresinde, aristokratların ve toprak sahiplerinin umursamaz bir lüks içinde yaşadıkları renkli, müsrif bir dünya, İngiliz kulübünde ihtişamlı ziyaretlerin verildiği Moskova vardı. Toplumun iki tabakasının değil, tarihin iki anının, geçmişin ve şimdinin biraradalığıydı bu. Dostoyevski'nin çağdaşlarının - Turgenyev, Goncharov, Saltykov ve hatta kendisinden yedi yaş küçük olan Tolstoy'un kökleri mutlaka ki geçmişteydi; artık bizim görüşümüzün altında kalan o aristokrasinin ve sertliğin dünyasına aittiler. Çehov'dan önceki bütün ondokuzuncu yüzyıl büyük yazarları arasında yalnız Dostoyevski bütünüyle moderndir."
- Dostoyevski
49. "öylesine güzel bir gökyüzünün altında bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyordu?"
- Dostoyevski
50. "Biliniz ki,yanlış insanlara karşı duyulan sevgi çabuk unutulur."
- Dostoyevski
51. ""Alçaklar dürüstleri sever. Bunu biliyor muydunuz ?""
- Dostoyevski
52. "Bana sınırsız bir sevgisi vardı, ben de onu ölçülemeyecek kadar seviyordum, fakat birlikte mutlu yaşayamadık..."
- Dostoyevski
53. "Canavarlarla uğraşan insan, kendisi de canavar olmamaya dikkat etmelidir ve cehenneme çok baktığımızda, cehennem de sizin ruhunuza bakmaya başlar."
- Dostoyevski
54. "Tarih, genel olarak, insanların yapamadıklarının değil, yaptıklarının kaydıdır."
- Tarih Nedir?
55. "Bir mektubunda kardeşine şöyle yazıyor:
Dış yaşantı iç yaşantıyı dengelemeli. Yoksa, dış etkilerin yokluğunda, iç etkiler çok tehlikeli olan bir üstünlük elde ederler. Sinirler ve imgelem bir insanın yapısında çok büyük bir yer kaplıyor.
Yıllar sonra başka birine şöyle yazıyordu:
Kendini yalnızlık içine hapsetme, kendini doğaya ver, kendini biraz bile olsa dış dünyaya, dış şeylere ver."
- Dostoyevski
56. "Sessizliği seçen zaten her şeyi söylemiştir."
- Dostoyevski
57. "Her şeyi tam olarak anlamak bir hastalıktır.."
- Dostoyevski
58. "Bir yazarın estetik görüşüyle bir yayıncının mali görüşü pek seyrek uyuşur."
- Dostoyevski
59. ""Havalar soğuduğunda insan gölge veren ağaçları unutur.""
- Dostoyevski
60. "***
Komünist manifesto, reklam panoları veya propaganda kürsüleri için hazırlanmış bir metin değildi.
***"
- Devrim Okumaları
61. "Dostoyevski’de acı bir temizlenmenin, bir arınmanın kaynağıdır. İnsan acı çekerek, özellikle de başkaları için acı çekerek arınır, temizlenir. Çektiği acı ne kadar büyük olursa arınma da o kadar derin olur."
- Dostoyevski
62. "Rusya' da edebiyat ilk kez 1830'dan sonra yalnızca zarif bir eğlence olmaktan çıkıp, ticari bir olay olmuştu."
- Dostoyevski
63. ""Tarih büyük adamların biyografisidir."
"
- Tarih Nedir?
64. "***
Dolayısıyla orta sınıf, devletin ahlaki amacını benimser. Bu amaç tamamen kişinin bireysel özgürlüğünü ve mülkiyetini korumaktan ibarettir.
***"
- Devrim Okumaları
65. "***
Sosyal demokrasinin olmadığı yerde, bilinçli işçi eylemi de olmaz.
***"
- Devrim Okumaları
66. "***
Burjuva uygarlığını ıslah edecek tek şey şiddettir.
***"
- Devrim Okumaları
67. ""Ya hatalarınla yüzleşir, ya da hatalarınla yüzsüzleşirsin; cahil olmak ayrı pislik olmak ayrıdır.""
- Dostoyevski
68. "***
Rusya hükümetinin komünizmle ilgili duyduğu korkuda belli bir haklılık payı var. Zira komünizm, Rusya otokrasisinin baş aşağı çevrilmiş halidir.
***"
- Devrim Okumaları
69. "***
Demokratik özgürlükler kandırmacadan başka bir şey değildi, genel oy hakkı kitleleri kandırmak ve uyutmak için tasarlanmış bir dolaptı.
***"
- Devrim Okumaları
70. ""Ya odanda öldürdüğün örümcek bütün hayatı boyunca senin onun oda arkadaşı olduğunu sanıyorsa."
| Dostoyevski"
- Dostoyevski
71. "Ben hasta bir adamım ... İçi hınçla dolu, gösterişsiz bir adamım ben. Sanırım karaciğerimden hastayım. Doğrusu ne hastalığımdan anladığım var ne de neremin ağrıdığını biliyorum.
Tıbba, hekimlere saygı duymakla birlikte, şimdiye kadar tedavi olmadığım gibi, bundan sonra da öyle bir şey düşünmüyorum ... Hayır, hayır, sırf hıncımdan tedavi olmak istemiyorum.
Siz bunu anlayamazsınız, ama ne ziyanı var, ben anlıyorum ya.
Bu huysuzluğumla kime kötülük yapacağımı açıklamak elimde değil, bunu ben de bilmiyorum, bildiğim bir şey varsa, o
da tedavi olmamakla bir "zarar vermeyeceğim", olsa olsa bütün zararı kendim çekeceğimdir. Yine de hıncımdan tedavi olmuyorum. Karaciğerim ağrıyormuş, varsın daha beter ağrısın!"
- Dostoyevski
72. ""Sevmek ve beklemek aynı şey değildir,
Herkes sever ama herkes bekleyemez...""
- Dostoyevski
73. "Bir yerlerden gelmiş olduğumuz inancı, bir yerlere gitmekte olduğumuz inancıyla sıkı sıkıya bağlıdır. Gelecekte gelişme yeteneğine inancını kaybeden bir toplum, geçmişindeki ilerlemeyle ilgilenmekten çabucak vazgeçer."
- Tarih Nedir?
74. ""Filozoflar yalnızca dünyayı farklı biçimlerde yorumladılar, fakat sorun onu dönüştürmektir."
"
- Tarih Nedir?
75. "***
Öznenin, bireyin, kişisel olan kaderi, tüm dünyanın kaderinden daha önemlidir.
***"
- Devrim Okumaları
76. ""Evlilik" diye yazıyordu, "insan mutluluğunun dörtte üçüdür, hayatın geri kalan yanı da dörtte birdir.""
- Dostoyevski
77. "***
Tarihi yapan kitlelerdir.
***"
- Devrim Okumaları
78. "Tarihten ders çıkarmak hiçbir zaman tek yönlü bir süreç değildir. Geçmişin ışığında bugünü öğrenmek, aynı zamanda bugünün ışığında geçmişi öğrenmek demektir. Tarihin işlevi, geçmiş ve yaşanılan zaman hakkında daha sağlam bir anlayışı, bunların karşılıklı ilişkileri içinde, ilerletmektir."
- Tarih Nedir?
79. "Hayattan korkmayın çocuklar; iyi ve doğru bir şeyler yaptığınız zaman hayat öyle güzel ki!"
- Dostoyevski
80. "Yalnız kalmak normal bir insanın ihtiyacı, yemek, içmek gibi bir şey; yoksa, bu zorla yaşadığın toplu hayatta, insanlardan nefret eden biri oluyorsun. Çünkü insan topluluğu bir zehir ya da bulaşıcı hastalık gibi."
- Dostoyevski
81. "Bana sınırsız bir sevgisi vardı, ben de onu ölçülemeyecek kadar seviyordum, fakat birlikte mutlu yaşayamadık ... Birlikte
kesin olarak mutsuz olduğumuz halde, ki bu onun garip, şüpheci karakterinin, hastalıklı imgeleminin sonucuydu, birbirimizi sevmeyi önleyemiyorduk, mutsuzluğumuz arttıkça, birbirimize daha fazla bağlanıyorduk."
- Dostoyevski
82. "Stepançikovo Köyü ve Sakinleri bir başarısızlıksa, bunun nedeni Dostoyevski'de güçlü bir espri yeteneğinin pek az olması ve Dostoyevski’nin bu romanı, dehası kendisininkinden çok değişik olan birinin etkisi altında ve onun deyişiyle yazıyor olmasıydı."
- Dostoyevski
83. "Üretimin akılcılaştırılmasından çok daha önemli şey, insanın akılcılaştırılmasıdır."
- Tarih Nedir?
84. "***
Bugüne kadar ki bütün toplumların tarihi sınıf mücadeleleri tarihidir.
***"
- Devrim Okumaları
85. "İnsanın en yüksek yükümlülüğü, kendine olan yükümlülüğü değil midir ve en yüksek görevi kendi kişiliğinin gelişmesi ve savunulması değil midir?"
- Dostoyevski
86. "Kendini yalnızlık içine hapsetme, kendini doğaya ver, kendini -biraz bile olsa- dış dünyaya, dış şeylere ver."
- Dostoyevski
87. "Yalnız kalmak normal bir insanın ihtiyacı, yemek, içmek gibi bir şey; yoksa, bu zorla yaşadığın toplu hayatta, insanlardan nefret eden biri oluyorsun. Çünkü insan topluluğu bir zehir ya da bulaşıcı hastalık gibi."
- Dostoyevski
88. "İnsancıklar'dan sonra Dostoyevski'nin Sibirya öncesi öykülerinden en iyileri Bir Yufka Yürekli ile Beyaz Geceler'dir."
- Dostoyevski
89. "Puşkin'in yaşamı ondokuzuncu asır Rus edebiyatının büyük çağının başlangıcının, Dostoyevski'nin ölümü de bu çağın bitişinin işaretiydi. Bu kuşağın şairleri olan Tyutchev ve Nekrasov ondan önce ölmüşlerdi. Yaşlı ve yıpranmış olan Turgenyev artık pek değerli bir şey yazmıyordu; Tolstoy sanatı bırakıp, ahlak ve estetik üzerine makaleler yazıyordu. Daha küçük adamlar ve sendeleyen inançlar çağının, bir değişim çağının başlangıcıydı bu."
- Dostoyevski
90. "İnsan işlerinde ilerleme, ister bilimde, ister tarihte, ister toplumda olsun, insanların yalnızca şeylerin yapılmakta olduğu biçimi bölük pörçük düzeltmekle ilgilenmeleri sonucunda değil, o sırada şeylerin yapılma biçimine ve bunun dayandığı açık ya da kapalı varsayımlara akıl adına temelden karşı çıkmaya cesurca hazır olmalarıyla gerçekleşmiştir."
- Tarih Nedir?
91. "Olup bitenin nedenini bulmanın mümkün olduğu yerlerde, tanrılara başvurmamak gerekir."
- Tarih Nedir?
92. ""Ya odanda öldürdüğün örümcek
bütün hayatı boyunca senin,
onun oda arkadaşı sanıyorsa"
demişti Dostoyevski.
Hassas bir kalbe sahipsen dünya seni
elbette incitir..."
- Dostoyevski
93. "“... ama duygu eylemden daha güçlüydü.“"
- Dostoyevski
94. ""Kişilere olan nefretim çoğaldıkça" diyor Karamazov Kardeşler'deki bir karakter, "insanlığa olan sevgim çoğalıyor""
- Dostoyevski
95. ""Tarihçi yargıç değildir, hele adam asmaya meraklı bir yargıç hiç değildir""
- Tarih Nedir?
96. "Dostoyevski bir dilenciyi ya da bir arkadaşı hiçbir zaman geri çeviremezdi.İş yaptırdığı insanların şikayetçi olmayan bir kurbanıydı."
- Dostoyevski
97. "...yıllar geçtikçe Dostoyevski'nin gerçek değeri daha fazla ortaya çıkıyor. Çünkü Dostoyevski insanın iç dünyasını anlatmıştır. Dostoyevski'de doğa hiç yoktur, toplumsal olaylar ise yalnızca dekordur."
- Dostoyevski
98. "Polina'ya yazdığı bir mektupta, iştahının hareket ederek artmaması için bütün gün oturup kitap okuduğunu söylüyor."
- Dostoyevski
99. "acıda hazların en tatlısı saklıdır"
- Dostoyevski
100. "Yaşamın en önemli özelliği: insanlar konusunda sürekli yanılmak."
- Dostoyevski
101. ""Hiçbir zaman doğru insan çıkmaz karşına; ya zaman yanlıştır ya da insan.""
- Dostoyevski
102. "Tarihçi, bütün bilim adamları gibi, durmadan "niçin" sorusunu soran bir yaratıktır."
- Tarih Nedir?
103. ""Gerçek, zamanın kızıdır."
"
- Tarih Nedir?
104. "Nesnel tarih yoktur."
- Tarih Nedir?
105. "Dostoyevski bir dilenciyi ya da bir arkadaşı hiçbir zaman geri çeviremezdi.İş yaptırdığı insanların şikayetçi olmayan bir kurbanıydı."
- Dostoyevski
106. "Andre Gide şöyle demişti: "Bir Tanrı'yla karşılaşacağımızı sanırız; oysa bir insan -hasta, yoksul, hiç durmadan acı çeken bir
insandır dokunduğumuz." lşte E. H. Carr bize bunu anlatmış; Dostoyevski'nin hem hasta, yoksul yaşantısını, hem de inanılmaz dehasını."
- Dostoyevski
107. "Tarihçi tarih oluşturuyorsa tarihin de aynı şekilde tarihçiyi oluşturduğu gerçektir."
- Tarih Nedir?
108. "Sırf kalp kırmamak, kendime yakışanı yapmak için cevap vermediğim herkes, kendini haklı zannetti."
- Dostoyevski
109. "“Her insan herkes karşısında her şeyden sorumludur.”"
- Dostoyevski
110. ""Şu dünyada doğruyu söylemek kadar zor;
Boş konuşmak kadar kolay bir şey yokyur""
- Dostoyevski
111. "Dostoyevski’den başka yazarlar da antitezlerin çözüldüğü ve karşıtlıkların tek şey haline geldiği insan yüreğinin gizli yerlerini araştırmışlardır. Fakat hiçbiri ondan daha derine gidememişti"
- Dostoyevski
112. "Turgenyev, Nekrasov ve Annenkov, Dostoyevski'nin "Üzgün Çehreli Şövalye" diye adlandırıldığı nazım bir hiciv yazmışlardı ve bu hicvin en etkili ikiliği de şuydu:
"Edebiyatın yüzünde
Vakti geçmiş bir sivilce gibi çıktın.""
- Dostoyevski
113. "Henry Miller bir romanında şöyle diyor: "İlk kez Dostoyevski'yi okumaya giriştiğim gece yaşamımın en önemli olayıydı. İlk aşkımdan bile daha önemli bir olay... Bu benim insan ruhuna ilk göz atışımdı.""
- Dostoyevski
114. "
"Çağdaş ilerlemenin yöntemi, devrimdir" der."
- Tarih Nedir?
115. "Tarihçi tarih oluşturuyorsa tarihin de aynı şekilde tarihçiyi oluşturduğu gerçektir."
- Tarih Nedir?
116. "Turgenyev, Nekrasov ve Annenkov, Dostoyevski'nin "Üzgün Çehreli Şövalye" diye adlandırıldığı nazım bir hiciv yazmışlardı ve bu hicvin en etkili ikiliği de şuydu:
"Edebiyatın yüzünde
Vakti geçmiş bir sivilce gibi çıktın.""
- Dostoyevski
117. "***
Dostoyevski’nin bir zamanlar söylediği gibi, sınırsız özgürlüğün sonu sınırsız despotluktur.
***"
- Devrim Okumaları
118. "***
Toplumsal koşullar, zamanı geldiğinde, tabanı zaten kendiliğinden sağlayacaktı.
***"
- Devrim Okumaları
119. "***
Siyasi özgürlükler elde edilmedikçe, bu özgürlüklerin kazanılması konusunda proletaryanın çıkarları burjuvazininkiyle aynıdır.
***"
- Devrim Okumaları
120. "Bence bir insan iyi mi, prensip bu işte.
Başka bir şey bilmek istemiyorum..."
- Dostoyevski
121. "Çağdaşlarının ve daha sonrakilerin hepsinin kabul ettiği gibi, İnsancıklar'dan sonra ilk eserleri, o ilk parlak başlangıçtan gittikçe düşme gösterir, gittikçe daha yapaylaşır. Fakat Dostoyevski’nin yaşamının ilk büyük dönüm noktasını oluşturan felakete geçmeden önce, bu ilk yapıtları incelemek gerekir."
- Dostoyevski
122. "yalnız kalmak normal bir insanın ihtiyacı, yemek, içmek gibi bir şey"
- Dostoyevski
123. "“Halkı ne olduğuyla değil, ne olmayı istediğiyle yargılayın.”
"
- Dostoyevski
124. ""Yaşıyorum," diye itiraf ediyor İvan, "çünkü yaşamak istiyorum, hatta mantığa rağmen." Hayatı sevmeliyiz diye cevap verir Alyoşa, çünkü yalnızca hayatı severek, onun manasını anlayabiliriz."
- Dostoyevski
125. "Polina'ya yazdığı bir mektupta, iştahının hareket ederek artmaması için, bütün gün oturup kitap okuduğunu söylüyor."
- Dostoyevski
126. ""Bir görüşün yanlışlığı ona karşı çıkmamız için bir neden değildir... Sorun, onun ne ölçüde hayatı sürdürücü, hayatı koruyucu, türleri koruyucu, hatta türleri geliştirici olduğudur. ""
- Tarih Nedir?
127. ""Gücümü, içimdeki güçsüzlükle boğuşurken tükettim...""
- Dostoyevski
128. "İlerleme herkes için eşit ve aynı zamanda ilerleme anlamına gelmez ve gelemez."
- Tarih Nedir?
129. "Geçmişin tarihçisi ancak geleceği anlamaya doğru yaklaştıkça nesnelliğe yaklaşabilir."
- Tarih Nedir?
130. ""Tarihte nedensellik ilişkilerinin araştırılması, değer yargılarına başvurmaksızın imkânsızdır."
"
- Tarih Nedir?
131. "Polina'ya yazdığı bir mektupta, iştahının hareket ederek artmaması için, bütün gün oturup kitap okuduğunu söylüyor."
- Dostoyevski
132. "***
Dünyevi bir toplum bilimi kurma konusunda azimle çalışan birinin, ölümünden sonra din kurucusu olarak yüceltilmesi ise tarihin garip bir cilvesidir.
***"
- Devrim Okumaları
133. "Tarihçi olguları olmaksızın köksüz ve boş, olgular tarihçileri olmadan ölü ve anlamsızdır."
- Tarih Nedir?
134. ""Canavarlarla uğraşan insan" diye yazıyor Nietzsche, "kendisi de canavar olmamaya dikkat etmelidir ve cehenneme çok baktığımız da, cehennem de sizin ruhunuza bakmaya başlar.""
- Dostoyevski
135. "“Yaratıcının elinden her şey güzel çıkar ve ancak insan eliyle bozulur.”"
- Dostoyevski
136. "Sonra öğrendim bunun asla olmayacağını, insanların değişmeyeceğini ve onları kimsenin değiştiremeyeceğini ve bunun çabalamaya değmediğini."
- Dostoyevski
137. "Doğmak elimde olsaydı herhalde bu gülünç koşullarda dünyaya gelmeyi kabul etmezdim."
- Dostoyevski
138. ""Böylesine güzel bir gökyüzünün altında,
bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyordu...""
- Dostoyevski
139. ""Yaratıcının elinden her şey güzel çıkar ve ancak insan eliyle bozulur.""
- Dostoyevski
140. "Ne kadar çok anladıysam, o kadar derinlere battım, sıkıştım kaldım."
- Dostoyevski
141. "
evrensel tarihten "Bütün ülkelerin tarihlerinin toplamından farklı" bir şey diye söz eder. Ardından şöyle söyler:
[Evrensel tarih] ulusların ikincil önemde oldukları bir art ardalık sırası içinde hareket eder. Onların öyküsü, kendi ulusal tarihlerini yazma uğruna değil, insanlığın ortak kaderine katkılarının zamanına ve ölçüsüne göre, daha yüksek bir art ardalık dizisine ilişkin ve bağlı olarak anlatılacaktır."
- Tarih Nedir?
142. "Tarihçinin en önemli görevi tarihten yana tavır koymaktır."
- Tarih Nedir?
143. "Kumarbazların yeminleri, aşıkların yeminleri kadar önemsizdir denebilir."
- Dostoyevski
144. "Tarihçi olguları olmaksızın köksüz ve boş, olgular tarihçileri olmadan ölü ve anlamsızdır."
- Tarih Nedir?
145. ""Canavarlarla uğraşan insan" diye yazıyor Nietzsche, "kendisi de canavar olmamaya dikkat etmelidir ve cehenneme çok baktığımız da, cehennem de sizin ruhunuza bakmaya başlar.""
- Dostoyevski
146. "“Yaratıcının elinden her şey güzel çıkar ve ancak insan eliyle bozulur.”"
- Dostoyevski
147. "***
Bütün toplumsal kuramlar, en kalabalık ve en fakir sınıfın ahlaki, entelektüel ve fiziksel gelişimini kendi hedefleri olarak benimsenmelidir.
***"
- Devrim Okumaları
148. "Bir şeyi talihsizlik olarak betimlemek, onun nedenlerini araştırma sorumluluğundan kaçınmanın yaygın bir yoludur"
- Tarih Nedir?
149. "“Hayat bana düşünmeyi öğretti, fakat düşünmek bana yaşamayı öğretmedi.”"
- Dostoyevski
150. "'İnsanın aklı çoğaldıkça can sıkıntısı artar."
- Dostoyevski
151. "“Hayat bana düşünmeyi öğretti, fakat düşünmek bana yaşamayı öğretmedi.”
(Herzen'in Kimi Suçlamalı? adlı romanındaki bir kişi)"
- Dostoyevski
152. "Uzaktan hayran kaldığınız biriyle sakın tanışmayın der dostoyevski ve ekler ya eliniz ya kalbiniz boş kalır.."
- Dostoyevski
153. "Manevi kuvvete giden yol, fiziksel zayıflık ve fiziksel acıdan geçer."
- Dostoyevski
154. "Kedine kötülük eden değersiz akrabalarına para veren insanlar olmuştur; fakat, merhameti, Dostoyevski'ninki gibi, en dehşetli yoksulluk anlarında ve parayı alanların değersizliğinin en yoğun olarak görüldüğü anlarda bile aynı kalan pek az kişi vardır."
- Dostoyevski
155. "Seni üzen insanları önemsememeye başladığın anda mutlu edenlerin değerini daha iyi anlayacaksın."
- Dostoyevski
156. ""Ya odanda öldürdüğün örümcek bütün hayatı boyunca senin, onun oda arkadaşı olduğunu sanıyorsa?" #dostoyevski"
- Dostoyevski
157. "Bütün tarih düşüncenin tarihidir"
- Tarih Nedir?
158. "Dostoyevski ailesi ismini ve kökenini, Pink bataklıklannın çevresindeki Dostoievo adlı ufak bir köyden alır."
- Dostoyevski
159. ""Zaman geçtikçe, anılar daha acılaşıyor.""
- Dostoyevski
160. "Uzaktan hayran kaldığınız biriyle sakın tanışmayın der dostoyevski ve ekler ya eliniz ya kalbiniz boş kalır.."
- Dostoyevski
161. "Manevi kuvvete giden yol, fiziksel zayıflık ve fiziksel acıdan geçer."
- Dostoyevski
162. "Kedine kötülük eden değersiz akrabalarına para veren insanlar olmuştur; fakat, merhameti, Dostoyevski'ninki gibi, en dehşetli yoksulluk anlarında ve parayı alanların değersizliğinin en yoğun olarak görüldüğü anlarda bile aynı kalan pek az kişi vardır."
- Dostoyevski
163. "Seni üzen insanları önemsememeye başladığın anda mutlu edenlerin değerini daha iyi anlayacaksın."
- Dostoyevski
164. ""Ya odanda öldürdüğün örümcek bütün hayatı boyunca senin, onun oda arkadaşı olduğunu sanıyorsa?" #dostoyevski"
- Dostoyevski
165. "Bütün tarih düşüncenin tarihidir"
- Tarih Nedir?
166. "Dostoyevski ailesi ismini ve kökenini, Pink bataklıklannın çevresindeki Dostoievo adlı ufak bir köyden alır."
- Dostoyevski
167. "***
Rus devrimi zafere ya proletarya devrimiyle ulaşacak ya da hiç ulaşamayacak.
***"
- Devrim Okumaları
168. "ölüler sorguya çekilemez."
- Tarih Nedir?
169. "Dünyanın kesin bir felakete gittiği kehanetlerinin ortalıkta dolaştığı ve herkesin üstüne çöktüğü bir dönemde yaşıyoruz."
- Tarih Nedir?
170. "Olgular kutsal, kanılar özgürdür"
- Tarih Nedir?
171. "Pek güzel söylenmiş olduğu gibi, toplumdan ayrı birey, hem dilsiz hem de akılsız olurdu."
- Tarih Nedir?
172. "''Ben bir Rusum. Hayat bana düşünmeyi öğretti fakat düşünmek bana yaşamayı öğretmedi.''"
- Dostoyevski
173. "Dış yaşantı iç yaşantıyı dengelemeli. Yoksa, dış etkilerin yokluğunda, iç etkiler çok tehlikeli bir üstünlük elde ederler."
- Dostoyevski
174. "Böylesine güzel bir gökyüzünün altında, bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyordu?"
- Dostoyevski
175. "Bir katilden daha cani insanlar gördüm. umudumuzu öldürenleri gördüm."
- Dostoyevski
176. ""Duvarı yıkmaya gücüm yetmiyorsa kendimi parçalayacak değilim elbette.Ama önümde duvar var diye boyun eğmeyi de kabullenemem.""
- Dostoyevski
177. "Ahh şu benim bitmek bilmez sakarlığım; yine yırtık cebime koymuşum umudu.’"
- Dostoyevski
178. "Ben çağın çocuğuyum, inançsızlığın ve şüpheciliğin çocuğu, her zaman böyle oldum ve biliyorum ki ölene kadar böyle kalacağım. İnanca olan bu susuzluk bana ne acılar vermiştir ve hâlâ vermektedir"
- Dostoyevski
179. "Mantıki açıdan bakarsak, şurası açık ki, Dostoyevski'nin her insanın herkesin suçu için kabahatli bulunması gerektiği kuramı, Çehov'un, hiçbir insanın başkalarının suçu ve özellikle kendi suçu için kabahatli bulunmaması kuramıyla aynı yere gelebilir."
- Dostoyevski
180. "Tarih doğrulanmış bir olgular kümesidir."
- Tarih Nedir?
181. "Tarihçi, bir birey olarak aynı zamanda hem tarihin hem de toplumun ürünüdür."
- Tarih Nedir?
182. "Profesyonel reklamcılar ile büyük siyasal partilerin propaganda birimlerinin başındakiler, aklın bütün imkânlarını kendi amaçları için kullanma konusunda çok yetenekli kişilerdir."
- Tarih Nedir?
183. "Tarihçi olgularının ne aciz bir kölesi ne de zalim bir efendisidir. Tarihçiyle olguları arasındaki ilişki bir eşitlik. bir alışveriş ilişkisidir."
- Tarih Nedir?
184. "Dünyanın kesin bir felakete gittiği kehanetlerinin ortalıkta dolaştığı ve herkesin üstüne çöktüğü bir dönemde yaşıyoruz."
- Tarih Nedir?
185. "Olgular kutsal, kanılar özgürdür"
- Tarih Nedir?
186. "Pek güzel söylenmiş olduğu gibi, toplumdan ayrı birey, hem dilsiz hem de akılsız olurdu."
- Tarih Nedir?
187. "***
Kişisel gücünü, sürekli olarak, topluma yararlı biçimde kullanmak her insanın yükümlülüğüdür.ç
***"
- Devrim Okumaları
188. "***
Devrimci sendikalizm, yani işçilerin ekonomik eylemi, sadece grev şeklinde olabilir.
***"
- Devrim Okumaları
189. "Yalnız kalmak normal bir insanın ihtiyacı, yemek, içmek gibi bir şey; yoksa, bu zorla yaşadığın toplu hayatta, insanlardan nefret eden biri oluyorsun. İnsan topluluğu bir zehir gibi ya da bulaşıcı hastalık gibi ve ben bu dört yıl, her şeyden çok bu dayanılmaz işkenceden acı çektim. Öyle anlar oldu ki günahsız ya da suçlu rastladığım herkesten nefret ettim"
- Dostoyevski
190. "Tarih, bizi yalnız başka zamanların uygunsuz etkisinden değil, kendi zamanımızın uygunsuz etkisinden, çevrenin tiranlığından ve soluk aldığımız havanın basıncından da kurtaran şey olmalıdır."
- Tarih Nedir?
191. "Toz konduramadıklarımız,
çamura batmış"
- Dostoyevski
192. "İnsanın en yüksek yükümlülüğü, kendine olan yükümlülüğü değil midir ve en yüksek görevi kendi kişiliğinin gelişmesi ve savunulması değil midir?"
- Dostoyevski
193. "Nasıl oluyor da böyle bir göğün altında türlü türlü suratsız, kaprisli insan yaşayabiliyor?"
- Dostoyevski
194. ""ilk kez dostoyevski'yi okumaya giriştiğim gece, yaşamımın en önemli olayıydı. ilk aşkımdan bile daha önemli bir olay. bu, benim insan ruhuna ilk göz atışımdı. ya da dostoyevski bana ruhunu açan bir adamdı desem daha mı doğru olur acaba?""
- Dostoyevski
195. "Dostoyevski'nin o sıralar içinde bulunduğu ileri radikal çevrelerde önemli bir öğreti vardı; buna göre, evlilik bağı eşin birine diğerinin özgürlüklerine karışma hakkını vermezdi."
- Dostoyevski
196. "İçinde “öteki”ni taşıyan yanlızca insan kişiliği değildir; her insani duygu beraberinde karşıtının tohumunu da taşır. Her sevgi içinde nefret öğesini, her acı içinde zevk öğesini, her alçakgönüllülük içinde gurur öğesini taşır."
- Dostoyevski
197. ""Tarih, geleneğin kuşaktan kuşağa aktarılan aktarılmasıyla başlar; gelenek ise geçmiş alışkanlık ve derslerinin geleceğe taşınmasıdır.""
- Tarih Nedir?
198. "Bir tarih yorumu için duyulan ihtiyaç öylesine derin köklüdür ki, geçmiş üstüne yapıcı bir bakışa sahip olmadıkça, ya gizemciliğe ya da kinikliğe düşeriz"
- Tarih Nedir?
199. "Dünyanın kesin bir felakete gittiği kehanetlerinin ortalıkta dolaştığı ve herkesin üstüne çöktüğü bir dönemde yaşıyoruz"
- Tarih Nedir?
200. "Rus kast sistemi içinde, Dostoyevski'nin
ailesi "soylu" idi; fakat durumları,Batı Avrupa'nın burjuva ya da orta sınıf ailelerine çok benziyordu."
- Dostoyevski
201. "Dostoyevski'nin İvan Karamazov'un ağzından söylediği gibi, insanın sevmesi en zor olan kişi komşusudur, yanındaki insandır."
- Dostoyevski
202. "'Ne yaparsan yap, pişman öleceksin. Belki yaptıklarından, belki de yapmadıklarından.'"
- Dostoyevski
203. "'Dünyanın en zor hissi; kendini ait hissetmediğin bir yerde bulunma zorunluluğudur.'"
- Dostoyevski
204. "Tanrı'nın gerekli olduğu yolundaki inancı, insanlığın akıldışı olduğu inancından
çıkarmıştır. O, dini inancıyla eski dünyaya, psikolojik görüşüyle yeni dünyaya aittir."
- Dostoyevski
205. "Dostoyevski'ye önemli görünen affediliş, başkalarının affetmesi değil, günahkârın kendini affetmesiydi."
- Dostoyevski
206. ""Ben bir Rusum. Hayat bana düşünmeyi öğretti, fakat düşünmek bana yaşamayı öğretmedi."
(A.Herzen)"
- Dostoyevski
207. "Karamazov Kardeşler, yaklaşık olarak 400.000 sözcüklük bir destandır; içeriğini anlatmaya kalkışmak, İlyada'yı Akhilleus'un gazabı hakkında bir şiir olarak nitelemek kadar yetersiz görünebilir."
- Dostoyevski
208. ""Tarihçiler, geçmişi hayal eder ve geleceği hatırlarlar."
Namier"
- Tarih Nedir?
209. "Tarih, geleneğin kuşaktan kuşağa aktarılmasıyla başlar; gelenek ise geçmiş alışkanlık ve derslerinin geleceğe taşınmasıdır."
- Tarih Nedir?
210. "Eğer filozof bize aynı nehre iki kere giremeyeceğimizi söylemekte haklıysa, aynı nedenle, iki kitabın aynı tarihçi tarafından yazılamayacağı da belki eşit ölçüde doğrudur."
- Tarih Nedir?
211. "Endüstri Devrimi'nin belki de en önemli toplumsal sonucu düşünmeyi, aklını kullanmayı öğrenenlerin sayısındaki gitgide büyüyen artıştır."
- Tarih Nedir?
212. "Belli insanların belli amaçlarla belli kararları aldıkları ve kararların ekonomik gidişimizi bizim için düzenlediği gitgide açık olmaktadır. Bugün herkes yağın veya sabunun fiyatının nesnel bir arz-talep yasasına göre değişmediğini bilmektedir."
- Tarih Nedir?
213. "Tarih doğrulanmış bir olgular kümesidir."
- Tarih Nedir?
214. "Tarihçi geçmişin değil, bugünün insanıdır."
- Tarih Nedir?
215. "Bir tarih eserini ele alınca, ilk ilgileneceğimiz, içinde ki olgular değil, onu yazan tarihçi olmalıdır."
- Tarih Nedir?
216. "Bir tarih yorumu için duyulan ihtiyaç öylesine derin köklüdür ki, geçmiş üstüne yapıcı bir bakışa sahip olmadıkça, ya gizemciliğe ya da kinikliğe düşeriz"
- Tarih Nedir?
217. "Dünyanın kesin bir felakete gittiği kehanetlerinin ortalıkta dolaştığı ve herkesin üstüne çöktüğü bir dönemde yaşıyoruz"
- Tarih Nedir?
218. "***
Tarih, kahinleri ne kadar yanlış çıkardıysa, program yapıcılarını da en az o kadar hayal kırıklığına uğratmıştır.
***"
- Devrim Okumaları
219. "Bir şeyin gerçekleşmiş olması onu nasıl haklı ya da haksız konuma getirebilir?"
- Tarih Nedir?
220. "Küçük Dostoyevskilerin hiçbir zaman oyun şansı olmadı."
- Dostoyevski
221. "Eğer aklınız daha az gelişmişse vicdanın sesini daha az duyarsınız."
- Dostoyevski
222. "Suç ve Ceza'nın yayınlanışı Dostoyevski’yi dünyanın en büyük romancılarından biri yaptı. Ününün gerçekte dayandığı beş romanlık dizinin, Suç ve Ceza, Budala, Cinler, Delikanlı ve Karamazov Kardeşler'in ilkidir bu roman."
- Dostoyevski
223. "“Senin için, senin hayatın için kendi hayatımı verebilirim, ama bazen, kalbimin sevgiyle dolu olduğu bir anda benden sevgiyle ilgili tek kelime duyamazsın.”"
- Dostoyevski
224. ""Hiçbir zaman doğru insan çıkmaz karşına; ya zaman yanlıştır ya da insan.""
- Dostoyevski
225. "'Hiçbir zaman doğru insan çıkmaz karşına. Ya zaman yanlıştır, ya da insan.'"
- Dostoyevski
226. "Suç ve Ceza'nın yayınlanışı Dostoyevski'yi dünyanın en büyük romancılarından biri yaptı. Ününün gerçekte dayandığı beş romanlık dizinin, Suç ve Ceza, Budala, Ecinniler, Delikanlı ve Karamazov Kardeşler'in ilkidir bu roman."
- Dostoyevski
227. "Teori gridir dostum,oysa ölümsüz hayat ağacı yemyeşildir.
Lenin"
- Bolşevik Devrimi 1
228. "Devrimin tarihi, devrimin bu uğurdaki başarı ve başarısızlıklarının tarihidir."
- Bolşevik Devrimi 1
229. ""Troçki ile, temel bir konuda tartışmak imkânsız, çünkü konu hakkında fikri yok""
- Bolşevik Devrimi 1
230. "Geriye bakmak ve muhasebe yapmak, geçmişin anılarında, tarihî kültürde avuntu aramak, yaşlı insanın işidir ve yaşlılık çağına özgüdür."
- Tarih Nedir?
231. "İnsana olan saygımı kaybetmemek için insanlardan uzak duruyorum."
- Dostoyevski
232. ""Tarihçi geçmişin değil, bugünün insanıdır.""
- Tarih Nedir?
233. ""Birinci Dünya Savaşı gerçekten bir dünya savaşı değil, Avrupa diye bir birimin varolduğunu kabul edersek, dünya çapında sonuçları olan bir Avrupa iç savaşıydı; bu sonuçlar, pek çok Asya ülkesindeki endüstriyel kalkınmayı, Çin'deki yabancı düşmanlığı duygusunu, Hint ulusçuluğunu ve Arap ulusçuluğunun doğuşunun kışkırtılmasını içermektedir.""
- Tarih Nedir?
234. "İnsanlar eşitlikçi olmayan bir düzende, birinin diğerine tabi olduğu sınıflara bölünmüşken ve kölece boyun eğerek ya da nefretle oy vermeleri beklenirken; iktidar tarafından baskı altında tutulan bu insanlar, fikirlerini ifade edebilmekten acizken ve sahip oldukları tek hak, üç ya da dört yılda bir başkanlarını ve kendilerini kandıranları seçmekten ibaret bir hak iken; nasıl olur da genel oy hakkının insanların gerçek düşüncelerini yansıtması beklenebilir ?"
- Devrim Okumaları
235. ""Herkes gibi olmayın, tek başına kalmak pahasına olsa dahi ayrılın.""
- Dostoyevski
236. "Günah duygusunu bir yana bırakırsanız, kurtuluşa ulaşamazsınız."
- Dostoyevski
237. "Sosyalizm "sıcak bir yer ve bir lokma ekmeğe" karşılık, insanı bireyselliğinden mahrum ediyordu."
- Dostoyevski
238. "Bundan yüz yıl sonra, Dostoyevski'nin psikolojisinin, bize dini görüşlerinin şimdi göründüğü gibi, tarihi bir merak konusu olarak göründüğü zaman, eserlerinin gerçek boyutları ortaya çıkacaktır ve yirminci yüzyılın başlarındaki anlaşmazlıklardan kurtulmuş olan gelecek kuşaklar, bir kez daha Dostoyevski'nin eserlerini sanatsal bir bütün olarak görebileceklerdir."
- Dostoyevski
239. ""İnsan sevdiğini unutur da, sevilmediğini asla.. ""
- Dostoyevski
240. ""Kişilere olan nefretim çoğaldıkça," diyor Karamazov Kardeşler'deki bir karakter, "insanlığa olan sevgim çoğalıyor.""
- Dostoyevski
241. "Hayat bana düşünmeyi öğretti, fakat düşünmek bana yaşamayı öğretmedi."
Herzen'in Kimi Suçlamalı? adlı romanındaki bir kişi."
- Dostoyevski
242. "Mutlak doğru kavramı, tarih dünyasına uygun değildir - hatta, sanırım bilim dünyasına da uygun degildir."
- Tarih Nedir?
243. "Tarihçinin bilgisi başkalarına kapalı bireysel mülkü değildir."
- Tarih Nedir?
244. "Tarih okuru da tarih yazıcısı gibi sürekli bir genellemecidir, bunu tarihçinin gözlemlerini kendine daha bildik gelen öteki tarihi bağlamlara -ya da belki kendi zamanına- uygulayarak yapar."
- Tarih Nedir?
245. "Biz, toplumun içine doğarız, tarihin içine doğarız. Bize kabul ya da reddi seçme hakkıyla verilen bir giriş biletinin önerildiği bir an yoktur.
| İvan Karamazov"
- Tarih Nedir?
246. "Tarih, edinilmiş becerilerin kuşaktan kuşağa iletilmesi içinde bir ilerlemedir."
- Tarih Nedir?
247. "Şüphesiz biraz abartılarak, ama sanırım doğru olarak, Hıristiyan kilisesinin "Ortaçağ'ların tek akli kurumu" olduğu söylenmiştir. Tek akli kurum olduğu için tek tarihî kurumu da; bu, tarihçinin kavrayabileceği tek akli gelişme sürecinin konusu olmaktaydı. Dünyevi toplum kilise tarafından kalıplandırılmış ve örgütlenmişti, kendine özgü akli bir yaşantısı yoktu."
- Tarih Nedir?
248. "Adlar dışında dünyaya hiçbir şey tümel değildir, çünkü ad takılan şeylerin her biri bireysel ve biriciktir."
- Tarih Nedir?
249. "Tarihçi olgularının ne aciz bir kölesi ne de zalim bir efendisidir."
- Tarih Nedir?
250. "Geçmiş, bugün ve gelecek, tarihin sonsuz zinciri içinde birbirlerine bağlıdır."
- Tarih Nedir?